Państwowa jednostka budżetowa dofinansowuje wybranym pracownikom naukę na studiach wyższych, studiach podyplomowych, kursach językowych oraz aplikacji radcowskiej. O dofinansowanie mogą ubiegać się pracownicy skierowani na dokształcanie przez pracodawcę oraz dokształcający się bez skierowania pracodawcy. Dofinansowanie podnoszenia kwalifikacji zawodowych jest uzasadnione potrzebą doskonalenia kompetencji niezbędnych do realizacji zadań obecnie pełnionych przez pracownika lub przewidywanych do pełnienia przez niego w przyszłości. W tym celu zostaje zawarta umowa regulująca wzajemne prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika, która stanowi podstawę do refundacji poniesionych przez pracownika kosztów dokształcania się.
Wątpliwości spółka nabrała, kiedy jeden z pracowników podjął studia podyplomowe ze środków własnych i w trakcie trwania studiów złożył wniosek o dofinansowanie do podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Wniosek początkowo wewnętrznie procedowany, finalnie został zaakceptowany przez pracodawcę. Umowa poza okresem trwania studiów, wysokością dofinansowania i zasadami jego wypłaty, zawierała również zobowiązanie do przepracowania 12 miesięcy od wskazanej w umowie daty ukończenia podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Na podstawie zawartej umowy dofinansowanie wypłacono jeszcze przed otrzymaniem przez pracownika świadectwa ukończenia studiów. Jak się okazało, na świadectwie widniała wcześniejsza data ukończenia studiów, tj. data końcowego egzaminu.
Czy wydatki poniesione na dofinansowanie studiów to przychód pracownika?
Pracodawca uważał, że od wartości dofinansowania nie ma obowiązku pobrania i odprowadzenia zaliczek na podatek dochodowy. Refundacja kosztów szkolenia uzyskana przez pracownika stanowi przychód, ale korzysta ze zwolnienia PIT, bowiem w myśl art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o PIT, wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymywanych za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy oraz za czas urlopu szkoleniowego.
Jego zdaniem zgoda pracodawcy powinna być wyrażona przed rozpoczęciem podnoszenia przez pracownika kwalifikacji lub w trakcie ich podnoszenia, kiedy pracownik uczący się we własnym zakresie ujawni to pracodawcy dopiero w trakcie nauki i dopiero wtedy wystąpi o zgodę. Z chwilą wyrażenia przez pracodawcę zgody na dokształcanie pracownik nabywa prawo do korzystania ze świadczeń gwarantowanych mu ustawowo oraz świadczeń fakultatywnych, jeżeli zostały one przyznane przez pracodawcę. Samą umowę szkoleniową zawiera się z pracownikiem przed rozpoczęciem podnoszenia kwalifikacji zawodowych, a najpóźniej przed rozpoczęciem korzystania z przewidzianych świadczeń.
Pracownik podnosi kwalifikacje z inicjatywy pracodawcy lub z własnej inicjatywy
Przychodem pracownika są wszystkie otrzymywane przez niego świadczenia wynikające z zawartej umowy bądź mające związek z wykonywaniem przez niego pracy oraz faktem pozostawania w stosunku pracy z pracodawcą. Co do zasady wartość świadczeń otrzymanych przez pracownika na dokształcanie i podnoszenie kwalifikacji zawodowych stanowi przychód ze stosunku pracy. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych oznacza zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą. To prawo wskazuje, jakich kwalifikacji pracodawca może oczekiwać od pracowników przy wykonywaniu pracy określonego rodzaju lub na określonym stanowisku. Pracodawca ma obowiązek ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych.
Pracodawca może przyznać pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe dodatkowe świadczenia, w szczególności pokryć opłaty za kształcenie, przejazd, podręczniki i zakwaterowanie. Pracownikowi, który podnosi kwalifikacje zawodowe z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą przysługuje urlop szkoleniowy i zwolnienie z całości lub z części dnia pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, które nie korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o PIT. Poza tym na pisemny wniosek pracownika pracodawca może udzielić mu urlopu bezpłatnego.
W opisanej sytuacji podjęte przez pracownika studia wpisywały się w zakres jego obowiązków pracowniczych, miały na celu podniesienie i uzupełnienie kwalifikacji zawodowych skutkujących lepszym i efektywniejszym wykonywaniem pracy. Cel umowy został osiągnięty – pracownik podwyższył kwalifikacje ważne dla pracodawcy, a dodatkowo zobowiązał się do przepracowania określonego czasu u pracodawcy. Jednak istotne jest to, że pracodawca nie wyraził zgody na podnoszenie kwalifikacji przez pracownika i dofinansowanie tych studiów przed ukończeniem studiów – akceptacja wniosku o dofinansowanie i zawarcie umowy nastąpiło później. Dlatego organ interpretujący uznał wydatki poniesione na dofinansowanie studiów za przychód ze stosunku pracy, który nie jest zwolniony z podatku dochodowego. Tym samym pracodawca jest zobowiązany do obliczenia i pobrania zaliczki na PIT od wydatków poniesionych na dofinansowanie studiów.
Interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 15 lutego 2024 r., nr 0114-KDIP3-2.4011.971.2023.3.JK3
Czytaj również: Jaką darowiznę można otrzymać bez podatku w 2024 r. >>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
