Tak wynika z wyroku WSA w Krakowie z 9 września 2014 r. W przedmiotowej sprawie do fiskusa zwróciła się spółka (miejskie przedsiębiorstwo energetyki cieplnej) w sprawie zwolnienia od akcyzy wyrobów gazowych zużywanych w produkcji ciepła. Spółka jest przedsiębiorstwem energetycznym sprzedającym ciepło odbiorcom końcowym. Jest objęta obowiązkiem nabycia i umorzenia świadectw efektywności energetycznej (tzw. białych certyfikatów) na podstawie ustawy z 2011 r. o efektywności energetycznej.

Spółka uznała, iż sam fakt, że podlega obowiązkom nabycia i umorzenia świadectw efektywności energetycznej lub uiszczenia opłaty zastępczej uprawnia ją do korzystania ze zwolnienia od akcyzy dla gazu zużywanego przez instalacje spółki w oparciu o treść art. 31b ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku akcyzowym (u.p.a.), zgodnie, z którym zwalnia się od akcyzy czynności podlegające opodatkowaniu, których przedmiotem są wyroby gazowe przeznaczone do celów opałowych przez zakład energochłonny wykorzystujący wyroby gazowe, w którym wprowadzony został w życie system prowadzący do osiągania celów dotyczących ochrony środowiska lub do podwyższenia efektywności energetycznej. W ocenie spółki system tzw. "białych certyfikatów" stworzony w ustawie z 2011 r. o efektywności energetycznej wypełnia intencje ustawodawcy, bowiem jest elementem obligatoryjnym i działa na rzecz poprawy efektywności energetycznej gospodarki, prowadząc do uzyskania wymiernych oszczędności energii.

Fiskus się nie zgodził z tym stanowiskiem, podkreślając, że obrót prawami majątkowymi w postaci tzw. "białych certyfikatów" (nabywanie ich i przedstawienie do umorzenia Prezesowi URE) nie można utożsamiać z systemem służącym poprawie efektywności energetycznej, o którym mowa w art. 31b ust. 1 pkt 5 u.p.a. Analiza tego przepisu prowadzi do wniosku, że finalny nabywca gazowy powinien wprowadzić w życie system prowadzący do osiągania celów dotyczących ochrony środowiska lub do podwyższenia efektywności energetycznej. Chodzi o konkretne działania, które procesy zużywania wyrobów akcyzowych uczynią bardziej wydajnymi lub też mniej szkodliwymi dla środowiska poprzez wprowadzenie wzajemnie powiązanego zespołu urządzeń lub instalacji. Fiskus uznał więc, że użycie wyrobów gazowych, nabytych przez spółkę w niniejszej sprawie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego, zgodnie z art. 11b ust. 1 pkt 4 u.p.a.

Sprawa trafiła do WSA w Krakowie. Sąd zgodził się z fiskusem, że samo podleganie obowiązkowi nabycia i umarzania świadectw efektywności energetycznej nie jest wystarczające do objęcia spółki zwolnieniem z akcyzy. Warunkiem sine qua non korzystania ze zwolnienia jest faktyczne realizowanie celów proekologicznych poprzez stworzenie stosownego systemu. W świetle ustawy z 2011 r. o efektywności energetycznej w skrajnym przypadku nie można wykluczyć takiego zachowania podmiotów energochłonnych, że będą one tylko uiszczać opłatę zastępczą nie realizując samemu żadnych przedsięwzięć w zakresie ochrony środowiska czy też podwyższania efektywności energetycznej. Budżet wprawdzie wzbogaci się o uiszczone opłaty zastępcze, ale żaden podmiot nie zrealizuje wytyczonych celów.

Ze stanu faktycznego nie wynika, aby spółka wprowadziła w swoim zakładzie system prowadzący do osiągania celów dotyczących ochrony środowiska lub do podwyższenia efektywności energetycznej. Szczegółowy wykaz tych przedsięwzięć został ogłoszony w obwieszczeniu Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2012 r. w sprawie szczegółowego wykazu przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej (M.P. z 2013 r. poz. 15). Sąd uznał więc, że fiskus zasadnie przyjął, że spółka nie spełnia wymogów do skorzystania ze zwolnienia od akcyzy.

Sąd podkreślił też, że wdrożenie w życie systemu poprawy efektywności energetycznej dokumentuje świadectwo efektywności energetycznej, "biały certyfikat". A zatem podmiot, który uzyskał takie świadectwo, "biały certyfikat" może skorzystać ze zwolnienia, o jakim stanowi art. 31b ust. 1 pkt 5 u.p.a.

Podsumowując, dla zwolnienia z akcyzy konieczne jest wdrożenie u siebie realnego przedsięwzięcia, metody, procedury, które mogą być uznane za system prowadzący do osiągania celów dotyczących ochrony środowiska lub do podwyższenia efektywności energetycznej. Dlatego też sąd stoi na stanowisku, że samo podleganie ustawie o efektywności energetycznej i obowiązek pozyskania i przedstawienia do umorzenia świadectwa efektywności energetycznej lub uiszczenia opłaty zastępczej nie daje jeszcze podstaw do skorzystania ze zwolnienia z art. 31b ust. 1 pkt 5 u.p.a. Dopiero faktyczne wdrożenie w życie danego przedsięwzięcia, co potwierdzić może uzyskany zgodnie z ustawą o efektywności energetycznej biały certyfikat - pozwala na skorzystanie ze zwolnienia.

Wyrok WSA w Krakowie z 9 września 2014 r., I SA/Kr 1022/14

Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego