Była to druga próba nowelizacji opodatkowania fundacji rodzinnych przez Ministerstwo Finansów – pierwsza w ramach prac resortowych na jesieni 2024 r. Aktualny projekt z 29 sierpnia 2025 r., który został przeprocesowany w procesie legislacji parlamentarnej, ponownie nie przestrzegał reguł gry, które zaproponował ustawodawca we wspomnianej normie prawej ustawy o fundacji rodzinnej. Prezydent słusznie podkreślił, że jeżeli z aktu prawnego wynika, że zmiany zostaną przeprocesowane po trzech latach jego funkcjonowania, to wszelkie próby wcześniejsze podważają zaufanie obywatela, przedsiębiorcy do państwa. Był to główny argument, jaki w ramach opinii Krajowej Izby Radców Prawnych przedstawialiśmy – o czym więcej w artykule Radcowie prawni wskazują na mankamenty w nowelizacji opodatkowania fundacji.
To co należy podkreślić, zmiany są konieczne i niezbędne. Zgodzić się należy z Ministerstwem Finansów, że patologie, nadużywanie instytucji fundacji rodzinnej do celów wyłącznie transakcyjnych, jako podmiotu pośredniczącego muszą być bezwzględnie piętnowane. Natomiast punktem wyjścia musi być zaufanie i dotrzymywanie zasad. Dlatego konieczne jest zaproponowanie kompleksowych zmian zarówno w sferze prawa prywatnego, jak i podatkowego, wspólnie wypracowanych zwłaszcza ze środowiskami skupionymi wokół polskiej przedsiębiorczości rodzinnej, po 22 maja 2026 r. Instytucja fundacji rodzinnej cieszy się dużą popularnością w ramach jurysdykcji zagranicznych, z których też to rozwiązań korzystali i korzystają przedstawiciele polskich firm rodzinnych.
Czytaj też w LEX: Funkcjonowanie fundacji rodzinnej, od założenia do wykreślenia z rejestru >
Jeżeli chcemy, aby na rodzima ustawa była instrumentem prawnym zabezpieczającym firmy rodzinne przed niekontrolowaną sukcesją i kumulującą majątki polskich przedsiębiorców nad Wisłą, musimy wypracować racjonalne, długofalowe i ponad podziałami rozwiązania. Jestem przekonany, że dla dobra polskiej przedsiębiorczości rodzinnej, a finalnie interesu państwa, da się niniejsze wypracować.
Autor: Piotr Aleksiejuk, radca prawny, wspólnik kancelarii Wojarska Aleksiejuk & Wspólnicy
Czytaj też w LEX: Kamiński Marcin, O tzw. kompetencjach prerogatywnych Prezydenta RP. Rozważania polemiczno-recenzyjne na tle prawnoporównawczym >
