Uwagi wstępne
Z dniem 1 stycznia 2007 r. weszła w życie nowa przepisy dotyczące opłaty skarbowej – ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 225, poz. 1635). Wprowadziła ona wiele zmian w dotychczasowym modelu opłaty skarbowej. Zmianą najbardziej odczuwalną dla podmiotów zobowiązanych do uiszczania tej opłaty było wycofanie znaków skarbowych jako sposobu zapłaty należnej opłaty skarbowej. O ile bowiem regulacje dotyczące opłaty skarbowej obowiązujące do dnia 31 grudnia 2006 r. przewidywały trzy sposoby zapłaty opłaty skarbowej, tj. gotówką, bezgotówkowo lub znakami opłaty skarbowej i urzędowymi blankietami wekslowymi, o tyle nowa ustawa przewiduje jedynie zapłatę gotówką oraz w formie bezgotówkowej. Wyeliminowano zatem możliwość zapłaty opłaty skarbowej przez użycie znaków tej opłaty.
W efekcie wprowadzenia tych zmian wiele podmiotów zarówno osób fizycznych, jak i przedsiębiorców nie mogło wykorzystać zakupionych znaków opłaty skarbowej we wskazanym terminie, jak również nie miało możliwości dokonania ich zwrotu. Nie przewidziano bowiem żadnych przepisów przejściowych, czy to umożliwiających zwrot znaczków, czy to wyjątkowe wykorzystanie ich w okresie przejściowym. Wobec tego rodzaju regulacji podnoszono liczne zastrzeżenia, idące przede wszystkim w kierunku kwestionowania jej zgodności z zasadami konstytucyjnymi.
Stało się to głównym powodem przygotowania nowelizacji ustawy o opłacie skarbowej. Przepisy nowelizacji miały przede wszystkim umożliwić wykorzystanie znaków opłaty skarbowej do końca 2008 r.
Nowelizacja miała także za zadanie wyeliminować pewne luki i nieścisłości dostrzeżone podczas stosowania przepisów obecnej u.o.s. Nowelizacja została uchwalona w ustawie z dnia 13 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 128, poz. 883). Ze względu na to, że podstawowym celem nowelizacji jest złagodzenie negatywnych skutków społecznych i gospodarczych przez umożliwienie wykorzystania znaków opłaty skarbowej zgromadzonych przez podatników, przewidziano dość krótki – jak na ustawy podatkowe aby – 7 dniowy termin vacatio legis. W związku z tym nowelizacja weszła w życie z dniem 26 lipca 2007 r.
Opłata skarbowa a opłata konsularna
Konsulowie Rzeczypospolitej Polskiej zagranicą dokonują czynności konsularnych. Za dokonanie tych czynności stosownie do przepisów art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 13 lutego 1984 r. o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2002 r. Nr 215, poz. 1823 z późn. zm.) oraz Rozporządzenia Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 14 sierpnia 2003 r. w sprawie opłat konsularnych (Dz. U. z 2003 r. Nr 156, poz. 1530 z późn. zm.). Część z tych czynności obciążonych opłatami konsularnymi w Polsce podlega również opłacie skarbowej. Dochodziłoby tutaj w istocie do podwójnego obciążenia opłatą takiego samego rodzaju jednej czynności.
W związku z tym ustawodawca zdecydował się na wyłączenie z dniem 26 lipca 2007 r. czynności podległym opłacie konsularnej z zakresu przedmiotowego opłaty skarbowej. Zgodnie z dodanymi do u.o.s. art. 3a nie podlega opłacie skarbowej dokonanie czynności urzędowej lub wydanie zaświadczenia, jeżeli dokonanie tej czynności lub wydanie zaświadczenia następuje na podstawie zgłoszenia lub na wniosek, które przekazane zostały za pośrednictwem polskiego konsula albo, jeżeli doręczenie dokumentu potwierdzającego dokonanie czynności urzędowej lub zaświadczenia dokonywane jest za pośrednictwem polskiego konsula, za pobraniem opłaty konsularnej.
Jednocześnie przepis art. 3a ust. 2 u.o.s. precyzuje, że konsul dokonując czynności, o których mowa wyżej, zobowiązany jest poinformować organ administracji publicznej o pobraniu opłaty konsularnej. Przepisy nie określają bliżej, ani właściwości organu, który należy poinformować, ani sposobu (trybu) i terminu przekazania informacji. Brak jest także delegacji do wydania aktu wykonawczego określającego powyższe.
Doprecyzowanie przepisów o formie płatności opłaty skarbowej
Dotychczas obowiązujące przepisy stanowiły, że zapłaty opłaty skarbowej dokonuje się gotówką w kasie organu podatkowego lub bezgotówkowo na rachunek tego organu.
Sformułowanie, że zapłata dokonywana być może na rachunek organu w formie bezgotówkowej powodował, że w praktyce powstawała wątpliwość, czy zapłata opłaty skarbowej może być dokonywana poprzez wpłatę gotówkową w banku, czy też na poczcie, na rachunek organu. Z praktyki docierały sygnały, że niektóre banki odmawiały przyjmowania wpłat gotówkowych na rachunki organów podatkowych tytułem należnej opłaty skarbowej.
W związku z tym zdecydowano się na modyfikację i doprecyzowanie przepisu art. 8 ust. 1 u.o.s. poprzez dostosowanie jego treści do rozwiązań przyjętych w innych regulacjach dotyczących należności podatkowych. Zgodnie z nowym jego brzmieniem zapłaty opłaty skarbowej dokonuje się w kasie właściwego organu podatkowego lub na jego rachunek. Nie będzie zatem już wątpliwości, że oplata skarbowa może być zapłacona na rachunek organu podatkowego nie tylko przelewem (bezgotówkowo), ale również poprzez wpłatę gotówkową.
Z dniem 1 stycznia 2007 r. weszła w życie nowa przepisy dotyczące opłaty skarbowej – ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 225, poz. 1635). Wprowadziła ona wiele zmian w dotychczasowym modelu opłaty skarbowej. Zmianą najbardziej odczuwalną dla podmiotów zobowiązanych do uiszczania tej opłaty było wycofanie znaków skarbowych jako sposobu zapłaty należnej opłaty skarbowej. O ile bowiem regulacje dotyczące opłaty skarbowej obowiązujące do dnia 31 grudnia 2006 r. przewidywały trzy sposoby zapłaty opłaty skarbowej, tj. gotówką, bezgotówkowo lub znakami opłaty skarbowej i urzędowymi blankietami wekslowymi, o tyle nowa ustawa przewiduje jedynie zapłatę gotówką oraz w formie bezgotówkowej. Wyeliminowano zatem możliwość zapłaty opłaty skarbowej przez użycie znaków tej opłaty.
W efekcie wprowadzenia tych zmian wiele podmiotów zarówno osób fizycznych, jak i przedsiębiorców nie mogło wykorzystać zakupionych znaków opłaty skarbowej we wskazanym terminie, jak również nie miało możliwości dokonania ich zwrotu. Nie przewidziano bowiem żadnych przepisów przejściowych, czy to umożliwiających zwrot znaczków, czy to wyjątkowe wykorzystanie ich w okresie przejściowym. Wobec tego rodzaju regulacji podnoszono liczne zastrzeżenia, idące przede wszystkim w kierunku kwestionowania jej zgodności z zasadami konstytucyjnymi.
Stało się to głównym powodem przygotowania nowelizacji ustawy o opłacie skarbowej. Przepisy nowelizacji miały przede wszystkim umożliwić wykorzystanie znaków opłaty skarbowej do końca 2008 r.
Nowelizacja miała także za zadanie wyeliminować pewne luki i nieścisłości dostrzeżone podczas stosowania przepisów obecnej u.o.s. Nowelizacja została uchwalona w ustawie z dnia 13 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 128, poz. 883). Ze względu na to, że podstawowym celem nowelizacji jest złagodzenie negatywnych skutków społecznych i gospodarczych przez umożliwienie wykorzystania znaków opłaty skarbowej zgromadzonych przez podatników, przewidziano dość krótki – jak na ustawy podatkowe aby – 7 dniowy termin vacatio legis. W związku z tym nowelizacja weszła w życie z dniem 26 lipca 2007 r.
Opłata skarbowa a opłata konsularna
Konsulowie Rzeczypospolitej Polskiej zagranicą dokonują czynności konsularnych. Za dokonanie tych czynności stosownie do przepisów art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 13 lutego 1984 r. o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2002 r. Nr 215, poz. 1823 z późn. zm.) oraz Rozporządzenia Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 14 sierpnia 2003 r. w sprawie opłat konsularnych (Dz. U. z 2003 r. Nr 156, poz. 1530 z późn. zm.). Część z tych czynności obciążonych opłatami konsularnymi w Polsce podlega również opłacie skarbowej. Dochodziłoby tutaj w istocie do podwójnego obciążenia opłatą takiego samego rodzaju jednej czynności.
W związku z tym ustawodawca zdecydował się na wyłączenie z dniem 26 lipca 2007 r. czynności podległym opłacie konsularnej z zakresu przedmiotowego opłaty skarbowej. Zgodnie z dodanymi do u.o.s. art. 3a nie podlega opłacie skarbowej dokonanie czynności urzędowej lub wydanie zaświadczenia, jeżeli dokonanie tej czynności lub wydanie zaświadczenia następuje na podstawie zgłoszenia lub na wniosek, które przekazane zostały za pośrednictwem polskiego konsula albo, jeżeli doręczenie dokumentu potwierdzającego dokonanie czynności urzędowej lub zaświadczenia dokonywane jest za pośrednictwem polskiego konsula, za pobraniem opłaty konsularnej.
Jednocześnie przepis art. 3a ust. 2 u.o.s. precyzuje, że konsul dokonując czynności, o których mowa wyżej, zobowiązany jest poinformować organ administracji publicznej o pobraniu opłaty konsularnej. Przepisy nie określają bliżej, ani właściwości organu, który należy poinformować, ani sposobu (trybu) i terminu przekazania informacji. Brak jest także delegacji do wydania aktu wykonawczego określającego powyższe.
Doprecyzowanie przepisów o formie płatności opłaty skarbowej
Dotychczas obowiązujące przepisy stanowiły, że zapłaty opłaty skarbowej dokonuje się gotówką w kasie organu podatkowego lub bezgotówkowo na rachunek tego organu.
Sformułowanie, że zapłata dokonywana być może na rachunek organu w formie bezgotówkowej powodował, że w praktyce powstawała wątpliwość, czy zapłata opłaty skarbowej może być dokonywana poprzez wpłatę gotówkową w banku, czy też na poczcie, na rachunek organu. Z praktyki docierały sygnały, że niektóre banki odmawiały przyjmowania wpłat gotówkowych na rachunki organów podatkowych tytułem należnej opłaty skarbowej.
W związku z tym zdecydowano się na modyfikację i doprecyzowanie przepisu art. 8 ust. 1 u.o.s. poprzez dostosowanie jego treści do rozwiązań przyjętych w innych regulacjach dotyczących należności podatkowych. Zgodnie z nowym jego brzmieniem zapłaty opłaty skarbowej dokonuje się w kasie właściwego organu podatkowego lub na jego rachunek. Nie będzie zatem już wątpliwości, że oplata skarbowa może być zapłacona na rachunek organu podatkowego nie tylko przelewem (bezgotówkowo), ale również poprzez wpłatę gotówkową.