Pytanie:

Czy lekarz prowadzący działalność, niebędący zatrudniony na umowę o pracę, może do kosztów uzyskania przychodów zaliczyć obowiązkowe składki członkowskie na rzecz Okręgowej Izby Lekarskiej?

Odpowiedź:

Do kosztów działalności gospodarczej można zaliczyć składki członkowskie na rzecz organizacji, do których przynależność przedsiębiorcy jest obowiązkowa również wówczas, gdy przedsiębiorca wykonuje zawód lekarza na podstawie umowy o pracę.

Uzasadnienie:

Zgodnie z wynikającą z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f., aby wydatek stał się kosztem, jego poniesienie powinno przyczynić się do powstania przychodu albo do zabezpieczani lub zachowania źródła przychodów. Do tej grupy zaliczane będą składki na rzecz organizacji, do których, z racji wykonywanego zawodu, przynależność jest obowiązkowa.

Poza tym w myśl art. 23 ust. 1 u.p.d.o.f. zawierającego katalog wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów wymieniono (w pkt 30 tego artykułu) jedynie wydatki na opłacenie składek na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest obowiązkowa (z pewnymi wyjątkami). Obowiązek należenia do organizacji zawodowej oznacza bowiem, że bez niej podatnik nie mógłby wykonywać swojej pracy, a tym samym osiągać przychodów.

Skoro wykonywanie zawodu lekarza w prowadzonej praktyce lekarskiej wymaga przynależności do Izby Lekarskiej to ponoszone wydatki na opłacenie składek członkowskich związanych z tą przynależnością stanowią koszty uzyskania przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej.
Składki te będą również kosztem uzyskania przychodu dla lekarza, który poza działalnością gospodarczą wykonuje zawód lekarza na podstawie umowy o pracę.

Należy przy tym pamiętać, że w przypadku lekarza wykonującego zawód jednocześnie na podstawie umowy o pracę oraz w ramach działalności gospodarczej, wydatki na sfinansowanie składek mogą pomniejszyć tylko przychód z tytułu działalności gospodarczej. Kwestię kosztów uzyskania przychodów osiąganych ze stosunku pracy (umowy o pracę) reguluje w sposób kompleksowy przepis art. 22 ust. 2 u.p.d.o.f. Przepis ten pozwala pomniejszyć przychody uzyskiwane ze stosunku pracy jedynie o kwotę kosztów ich uzyskania określoną w sposób ryczałtowy. Innymi słowy do kosztów ze stosunku pracy nie można doliczyć wydatków na składki na rzecz Izby Lekarskiej.