Pytanie
Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą wystawia dowody wewnętrzne w treści pisząc "koszty związane z obsługą prawną mojej firmy przez Radcę Prawnego... - moją żonę" i ujmuje tę kwotę w kosztach podatkowych. Żona nie jest zatrudniona w firmie męża i nie jest osobą współpracującą, ale faktycznie pomaga mężowi w kwestiach prawnych związanych z działalnością.
Czy podatnik może te koszty wykazywać w działalności jedynie na podstawie wystawionego przez siebie dowodu wewnętrznego?
Odpowiedź
Koszty związane z usługami świadczonymi przez żonę nie stanowią kosztów uzyskania przychodów męża, w szczególności, jeżeli udokumentowane zostały dowodem wewnętrznym.
Uzasadnienie
W art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - dalej u.p.d.o.f., ustawodawca zapisał, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną - także małżonków i małoletnich dzieci wspólników tej spółki.
Powyższe powoduje, że mąż nie może zaliczać do kosztów uzyskania wynagrodzenia żony. Tymczasem określenie "koszty związane z obsługą prawną mojej firmy przez Radcę Prawnego... - moją żonę" w praktyce oznacza, że mąż wypłaca żonie wynagrodzenie za świadczoną usługę.
U żony wynagrodzenie to powinno być opodatkowane jako przychód z umowy zlecenia – zob. art. 13 pkt 8 u.p.d.o.f. w związku z art. 750 ustawy - Kodeks cywilny – wiązać się to będzie z obowiązkiem naliczenia PIT i składek ZUS. Zazwyczaj tolerowane są transakcje między małżonkami dokonywane w ramach działalności gospodarczych. Transakcje takie są jednak dokumentowane fakturami, a nie dowodami wewnętrznymi i mogą być przedmiotem bardziej wnikliwej kontroli.
Dodatkowo podkreślenia wymaga, że w myśl § 14 rozporządzenia ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, dowody wewnętrzne mogą dokumentować jedynie niektóre rodzaje kosztów – w katalogu określonym w ust. 2 powyższego przepisu nie ma świadczenia usług przez małżonkę. Tym samym koszt wykazany na podstawie dowodu wewnętrznego w przedstawionej sytuacji na pewno byłby podważony w wyniku kontroli.
