Pytanie
Żona otrzymała w darowiźnie od rodziców halę magazynowo-produkcyjną. Mąż prowadzi działalność usługową w formie zakładu stolarskiego.
Czy żona może wprowadzić do firmy męża otrzymaną halę?
Czy mąż może amortyzować tą halę?
Odpowiedź
Żeby hala mogła być wprowadzona do firmy męża i amortyzowana przez niego, żona musi dokonać darowizny lub sprzedaży na rzecz męża chociażby udziału w nieruchomości.
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy – dalej k.r.o. – z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Na mocy art. 33 pkt 2 k.r.o. do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.
Skoro więc darowizna była na rzecz żony, jej przedmiot stanowi jej majątek odrębny, a tym samym mąż nie jest jej właścicielem, ani nawet współwłaścicielem.
Tymczasem w myśl art. 22a ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – dalej u.p.d.o.f. – amortyzacji podlegają stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
1) budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2) maszyny, urządzenia i środki transportu,
3) inne przedmioty
- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu.
Z kolei w myśl art. 22g ust. 11 u.p.d.o.f. w razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku; zasada ta nie ma zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków, chyba że małżonkowie wykorzystują składnik majątku w działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie.
Innymi słowy mąż mógłby amortyzować halę, jeżeli byłby jej współwłaścicielem. Dopóki nieruchomość stanowi majątek odrębny żony, mąż nie ma prawa do naliczania amortyzacji.
Małżonkowie mogą postąpić na kilka sposobów. Po pierwsze żona może oddać mężowi nieruchomość do używania. Nie będzie on mógł naliczać amortyzacji, ale będzie mógł zaliczać do kosztów wydatki związane z nieruchomością. Jednocześnie u męża nie powstanie przychód do opodatkowania z tego tytułu – zob. art. 21 ust. 1 pkt 125 u.p.d.o.f.
Inną możliwością jest dokonanie darowizny (sprzedaży) chociażby części nieruchomości na rzecz męża. W tej sytuacji mąż stanie się współwłaścicielem i będzie mógł ją dodatkowo amortyzować. Zamiast darowizny małżonkowie mogą rozszerzyć wspólność majątkową, co również dałoby prawo do amortyzacji.
