Firma użytkuje maszyny na podstawie umowy leasingu (nie są one jej własnością). Poniosła duże koszty związane z koniecznością ich specjalistycznego montażu oraz zakupem kilku urządzeń peryferyjnych.
Czy należy potraktować tego rodzaju wydatki jako inwestycje w obcy środek trwały? Jaką stawkę amortyzacji stosować? Czy można zastosować jednorazową amortyzację?

Jeżeli spółka użytkuje maszynę na podstawie umowy leasingu operacyjnego, koszty związane z jej montażem oraz zakupem urządzeń peryferyjnych stanowią inwestycje w obcym środku trwałym.

Inwestycje w obcym środku trwałym należy zaliczyć w klasyfikacji środków trwałych do grupy właściwej dla środka trwałego, który został ulepszony. Przesądza to, moim zdaniem, o tym, że inwestycje w obcych środkach trwałych z grup 3-8 (z wyłączeniem samochodów osobowych) można zamortyzować jednorazowo w ramach limitu 50.000 euro przysługującemu małym podatnikom oraz podatnikom, którzy rozpoczęli działalność gospodarczą.

Zgodnie z art. 16a ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm.) amortyzacji podlegają niezależnie od przewidywanego okresu używania przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych.

Przepisy podatkowe nie definiują jednak, co należy rozumieć pod pojęciem inwestycji w obcym środku trwałym. Zgodnie z wyrokiem WSA w Bydgoszczy z dnia 31 sierpnia 2005 r., I SA/Bd 242/05, PSP, POP 2006, nr 1 s. 11:
„Inwestycją w obcym środku trwałym będą wszystkie działania podatnika odnoszące się do niestanowiącego jego własności środka trwałego, które zmierzają do jego ulepszenia tzn. polegające na jego przebudowie, rozbudowie, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji. Jest to ogół kosztów poniesionych od dnia rozpoczęcia inwestycji do dnia przyjęcia jej do używania, pozostających w bezpośrednim związku ze zmianami poczynionymi w środku trwałym niebędącym własnością podatnika, ale przez niego używanym dla celów działalności gospodarczej. Suma zaewidencjonowanych wydatków takich inwestycji pod datą ich zakończenia i przyjęcia do używania wyznaczać będzie wartość początkową środka trwałego, jakim jest w tym wypadku inwestycja w obcym środku trwałym i podlegać będzie amortyzacji".
Kierując się taką definicją, należy uznać montaż maszyny i zakup urządzeń peryferyjnych za inwestycję w obcym środku trwałym (o ile maszyna jest używana na podstawie leasingu operacyjnego).

Dokonując klasyfikacji środków trwałych podatnik powinien kierować się rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) (Dz. U. z 1999 r. Nr 112, poz. 1317, z późn. zm.). Brak jest w nim jednak regulacji dotyczących klasyfikowania inwestycji środków trwałych. Dlatego, moim zdaniem, podatnik powinien ująć inwestycję w obcym środku trwałym w grupie właściwej dla środka trwałego, który podlega ulepszeniu.

To moim zdaniem przesądza o tym, że w przedstawionej sytuacji inwestycja w obcym środku trwałym może zostać zamortyzowana jednorazowo w ramach limitu 50.000 euro na zasadach określonych w art. 16k ust. 7-12 u.p.d.o.p. (o ile oczywiście inwestycji dokonuje mały podatnik lub podatnik, który rozpoczął działalność gospodarczą).

Zagrożenia
Istnieje duże prawdopodobieństwo, że organy podatkowe będą odmiennego zdania i uznają, że jednorazowy odpis amortyzacyjny dotyczy jedynie własnych środków trwałych z grup 3-8 KŚT (a nie również ulepszenia obcych środków trwałych).
W celu zminimalizowania rysującego się ryzyka podatkowego sugeruję wystąpienie, w trybie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.), z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego.