Przeciwdziałaniu oszustwom w obrocie takimi towarami jak niektóre wyroby stalowe, paliwa i złoto nieobrobione służyć ma rozszerzenie katalogu towarów w stosunku do których stosuje się opodatkowanie według zasad tzw. mechanizmu odwrotnego obciążenia, wyłączenie w określonych sytuacjach możliwości rozliczeń za okresy kwartalne oraz wprowadzenie odpowiedzialności solidarnej nabywców za zobowiązania podatkowe sprzedawców.
Ustawa wprowadza przesłanki, których spełnienie będzie wyłączać nałożenie na nabywcę odpowiedzialności podatkowej w przypadku, gdy sprzedawca nie zapłaci VAT. Jedną z nich jest skorzystanie przez nabywcę z funkcji ochronnej instytucji kaucji gwarancyjnej. Polega ona na tym, że nabywca nie będzie ponosił odpowiedzialności podatkowej, jeżeli kupił towary od podmiotu wymienionego na dzień dokonania dostawy towarów w prowadzonym przez ministra finansów w formie elektronicznej wykazie podmiotów, które złożyły kaucję gwarancyjną oraz wysokość kaucji będzie spełniać wymogi ustawowe dla zastosowania przesłanki wyłączającej odpowiedzialność. Wykaz podmiotów, które złożyły kaucję gwarancyjną jest opublikowany w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Finansów.
Ponadto nowelizacja wprowadza zmiany w zakresie VAT dotyczące zwolnienia dostawy towarów spożywczych na rzecz organizacji pożytku publicznego. Darowizny żywnościowe przekazywane na rzecz OPP, zarówno przez producentów jak i dystrybutorów produktów spożywczych będą zwolnione z VAT. Dotychczas zwolnienie to przysługiwało tylko upoważnionym producentom. Zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 16 ustawy o VAT, nie będzie można jednak stosować, jeżeli określenie przeznaczenia otrzymanych przez organizację pożytku publicznego towarów nie będzie możliwe na podstawie prowadzonej przez tę organizację dokumentacji, lub wykorzystanie otrzymanych przez OPP towarów nastąpił na cele inne niż cele działalności charytatywnej prowadzonej przez tę organizację
Zmiany w przepisach Ordynacji podatkowej stanowią konsekwencję wprowadzenia solidarnej odpowiedzialności nabywcy towarów wymienionych w załączniku nr 13 do ustawy o podatku od towarów i usług, a ich istotą jest rozszerzenie katalogu podmiotów odpowiadających jako osoby trzecie. Z kolei zmiany w zakresie ustaw nowelizujących dotyczą definicji pojazdu specjalnego, a także terminu wystawiania faktur dotyczących dostawy energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego i świadczenia usług dystrybucyjnych w tym zakresie.