Jakie skutki na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych wywoła transakcja przejęcia za długi nieruchomości stanowiącej własność spółki z o.o.?
Osoba fizyczna X jest wspólnikiem spółki jawnej Y. Spółka jawna Y jest udziałowcem spółki z o.o. Osoba fizyczna X udzieliła pożyczki spółce z o.o., której ta nie może spłacić (brak płynności) Osoba fizyczna X zamierza przejąć za długi wynikające z umowy pożyczki nieruchomość należącą do spółki z o.o. Wartość długu wynikającego z umów pożyczek jest niższa niż rynkowa wartość nieruchomości?
Czy osoba fizyczna X, w zamian za różnicę w wartościach, może zobowiązać się do udostępniania lokalu w przejętej nieruchomości do prowadzenia dalszej działalności przez spółkę z o.o.?
Jakie konsekwencje w podatku dochodowym od osób fizycznych wywoła to przejęcie dla osoby fizycznej X?
Jakie jest ryzyko podatkowe związane z takim przejęciem?

Jeżeli podatnik w zamian za wierzytelność przejmie nieruchomość o wartości wyższej niż sama wierzytelność wówczas moim zdaniem uzyska przychód równy różnicy pomiędzy wartością nieruchomości a wierzytelnością. Gdyby wierzyciel zobowiązał się, że w zamian za nieruchomość nie tylko wygasi wierzytelność ale również będzie świadczył usługę polegającą na wynajmie lokalu w takiej nieruchomości to usługa taka będzie musiała być uznana za odpłatną i jako taka wygeneruje przychód podatkowy. W sytuacji, w której podatnik przejąłby nieruchomość w zamian za wierzytelność wraz z odsetkami przychodem byłaby wartość odsetek wygaszonych wraz z przejęciem nieruchomości.
Już na wstępie odpowiedzi na pytanie czytelnika należy wskazać, że otrzymanie spłaty wierzytelności z tytułu pożyczki w kwocie głównej (tj. bez odsetek) nie generuje, po stronie pożyczkodawcy, przychodu podatkowego. Gdyby jednak ów pożyczkodawca otrzymał spłatę w wyższej kwocie, wówczas zasadniczo wygeneruje to przychód podatkowy. Bez znaczenia przy tym jest to, czy jest to spłata w pieniądzu czy w innej formie. Jak zostało wskazane w treści pytania, w analizowanej sytuacji pożyczkodawca zamierza przejąć tytułem spłaty pożyczki nieruchomość pożyczkobiorcy.
Wyznaczając implikacje podatkowe takiej operacji należy wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności faktyczne jej towarzyszące. Jeżeli wartość nieruchomości jest równa pożyczonej kwocie (bez odsetek), wówczas jej przejęcie nie implikuje żadnych skutków podatkowych. W przypadku gdy wartość nieruchomości jest wyższa niż pożyczka bez odsetek, a nadwyżka nie jest zaliczana na poczet odsetek czy ceny innych świadczeń, pożyczkodawca musi rozpoznać przychód z tytułu otrzymania częściowo odpłatnego świadczenia; przychodem będzie wówczas różnica pomiędzy wartością nieruchomości a wygaszoną pożyczką. Gdyby pożyczkodawca wygasił wraz z przejęciem nieruchomość pożyczkę w kwocie głównej a w zamian za różnicę byłby zobligowany do wykonywania innego świadczenia (np. najem), wówczas należałoby przyjąć, że nie występuje u niego przychód z częściowo odpłatnego świadczenia; przychód wygenerowałoby owe dodatkowe świadczenie (w zależności od okoliczności przychód powstałby w dacie otrzymania zapłaty - czyli przejęcia nieruchomości - lub z końcem poszczególnych okresów rozliczeniowych, nie rzadziej niż raz w roku, gdyby były to świadczenia rozliczane w okresach rozliczeniowych). Z kolei jeżeli nieruchomość wygasiłaby pożyczkę w kwocie głównej wraz z odsetkami, wówczas przychodem pożyczkodawcy byłaby kwota zaspokojonych odsetek.
Na zakończenie należy wskazać, w każdym przypadku nieruchomość może być wprowadzona do ewidencji środków trwałych (jeżeli wykorzystuje nieruchomość do uzyskiwania przychodów), a odpisy od części przypadającej na budynek mogą być kosztem na zasadzie ogólnej.