W dniu 22 stycznia 2001 r. został wprowadzony do ewidencji środków trwałych budynek handlowy, który został wybudowany w ramach prowadzonej własnej działalności gospodarczej (odliczano VAT od wydatków na jego budowę). Budynek był użytkowany do prowadzenia własnej działalności podlegającej opodatkowaniu VAT (sklep spożywczy). W marcu 2011 r. zamierzam zlikwidować działalność, a budynek przed likwidacją zamierzam przeznaczyć na własne potrzeby.
Czy mogę skorzystać ze zwolnienia z VAT przy tym przekazaniu?
Jeśli nie, to czy przeznaczenie budynku na wynajem po likwidacji działalności zmieni tę sytuację?

Przekazanie przedmiotowego budynku na cele osobiste będzie opodatkowane VAT według stawki podstawowej 23%. Opodatkowania VAT przedmiotowego budynku podatnik może uniknąć przeznaczając go na wynajem. Należy pamiętać, aby w przypadku takim nie likwidować działalności gospodarczej dla celów VAT, tj. składać zgłoszenia VAT-Z. Szczegóły znajdują się w uzasadnieniu.
Przekazanie przez podatników na cele osobiste towarów (w tym budynków), przy których nabyciu lub wytworzeniu przysługiwało podatnikom prawo do odliczenia, podlega opodatkowaniu VAT na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u. W konsekwencji przekazanie na cele osobiste przedmiotowego budynku będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT. Nie znajdzie przy tym najprawdopodobniej zastosowanie zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u. (z treści pytania nie wynika bowiem, aby po wybudowaniu doszło do pierwszego zasiedlenia przedmiotowego budynku; definicję pierwszego zasiedlenia na użytek VAT określa art. 2 pkt 14 u.p.t.u.). Z pewnością nie znajdzie również zastosowania zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u. (skoro przy budowie budynku przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego). W konsekwencji przekazanie przedmiotowego budynku na cele osobiste będzie opodatkowane VAT według stawki podstawowej 23% (zakładając, że nie doszło do pierwszego zasiedlenia przedmiotowego budynku w rozumieniu VAT).
Do opodatkowania przedmiotowego budynku dojdzie – w ramach opodatkowania VAT tzw. remanentu likwidacyjnego - również wówczas, gdy podatnik zgłosi zaprzestanie wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT (zob. art. 14 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u.). Opodatkowanie VAT remanentu likwidacyjnego (w tym przedmiotowego budynku) nie będzie natomiast konieczne, jeżeli podatnik nie zaprzestanie wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, np. podatnik świadczyć będzie usługi wynajmu przedmiotowego budynku. Dotyczy to również wynajmu tego budynku w ramach tzw. najmu prywatnego.
A zatem opodatkowania VAT przedmiotowego budynku podatnik może uniknąć przeznaczając go na wynajem. Należy pamiętać, aby w przypadku takim nie likwidować działalności gospodarczej dla celów VAT, tj. składać zgłoszenia VAT-Z (zgłoszenia o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług).