W raporcie omówione zostały zmiany jakie zaszły w zakresie poszczególnych podatków (CIT, PIT, VAT, akcyza, podatki lokalne). Przedstawiono także ewolucje regulacji dotyczących specjalnych stref ekonomicznych, postępowania podatkowego, międzynarodowego prawa podatkowego, cen transferowych i sprawozdawczości podatkowej.

Zdaniem Jarosława Kozińskiego, partnera zarządzającego działem doradztwa podatkowego EY Polska, system, jaki obecnie mamy w Polsce, jest systemem zrównoważonym, z jednej strony na podatnika nakładane są obowiązki, ale z drugiej daje mu się uprawnienia do obrony przed aparatem skarbowym. Niektóre z polskich rozwiązań są wiodące w skali Europy, np. system wiążących interpretacji podatkowych.

- Jest to też system oparty o prawo. Podatnik może korzystać z istniejących możliwości wynikających z przepisów i nie narazić się na potępienie ze strony organów podatkowych – uważa Jarosław Koziński

System podatkowy w Polsce był tworzony od zera i ciągle jest w fazie rozwoju. Wbrew obiegowym opiniom jest on zdecydowanie mniej rozbudowany niż ten funkcjonujący w Stanach Zjednoczonych czy Wielkiej Brytanii. Nie jest on doskonały, dlatego „uszczelniają” go liczne interpretacje podatkowe. Po mijającym ćwierćwieczu prawo podatkowe wymaga ważnych zmian, które trzeba stopniowo wprowadzić.

Na podstawie opinii czołowych polskich przedsiębiorców, liderów opinii w dziedzinie prawa podatkowego i własnych doświadczeń, eksperci EY przygotowali 5 rekomendacji dotyczących kierunków, w których system podatkowy powinien ewoluować.

 

1. Równowaga interesów podatnika i państwa - cel fiskalny powinien być realizowany z jednoczesnym zachowaniem prawa podatnika do pełnej swobody układania swoich relacji biznesowych. Z punktu widzenia przedsiębiorców ważne jest też, by zmiany w prawie nie były zbyt częste, a interpretacje wzajemnie się nie wykluczały oraz żeby długość i uciążliwość postępowań nie zagroziła istnieniu firm.

 

2. System powinien przyciągać inwestorów - od tego, w którym kierunku idzie polityka fiskalna państwa zależy, w jaki sposób i jaki biznes będzie się rozwijał. Przedłużenie działania Specjalnych Stref Ekonomicznych do 2026 roku przełoży się na zwiększenie liczby nowych inwestycji produkcyjnych. Natomiast żeby przyciągnąć innowacyjne projekty, Polska powinna iść w kierunku tworzenia zachęt podatkowych w postaci ulg czy dotacji na badania i rozwój.

3. W poszukiwaniu kompromisu - przy okazji tworzenia ustaw kluczowych dla funkcjonowania przedsiębiorców, warto wziąć pod uwagę głos biznesu, wypracować wspólne rozwiązania, które nie pozwolą na to, by nieuczciwy podmiot miał przewagę nad tym działającym zgodnie z prawem korzystając z luk podatkowych i funkcjonowania szarej strefy. Stworzenie wspólnej platformy konsultacyjnej pomogłoby rozwiać wątpliwości już na etapie tworzenia prawa, a nie po jego implementacji.

4. Ciągłość i dłuższa perspektywa - akty prawne nie powinny być tworzone ad hoc – dla zaspokojenia tymczasowych potrzeb, czy interesów politycznych. Trzeba wykorzystać potencjał i wiedzę ekspertów podatkowych i autorytetów akademickich do tworzenia czytelnego, spójnego systemu, który nie będzie „łatany” interpretacjami. Ważna w tym wszystkim jest wizja i dyskusja o tym, w którą stronę nasz system podatkowy powinien ewoluować

5. Edukacja i zrozumienie - edukacja urzędników skarbowych ma kluczowe znaczenie w dobrym funkcjonowaniu sytemu podatkowego - powinni oni wiedzieć, jak w praktyce funkcjonuje biznes. Niezbędne jest, by zostawić przestrzeń między poszczególnymi przepisami prawa na interpretację i zrozumienie, jak działa branża, co wpłynęło na konkretną decyzję biznesową. W każdym postępowaniu litera prawa powinna być uzupełniona duchem prawa. A otwartość na rozmowę z podatnikiem w sprawach spornych oraz przyjęcie zasady In dubio pro tributario czyli w razie wątpliwości na korzyść podatnika – pozwoli efektywniej egzekwować należności podatkowe.