Jestem wspólnikiem dwuosobowej spółki cywilnej. Jako osoba fizyczna odsprzedałem wspólnikowi 50% własności pojazdu. Po zawarciu powyższej transakcji samochód stał się współwłasnością dwóch osób (w tym przypadku wspólników).
Po krótkim czasie obaj współwłaściciele podjęli decyzję o wprowadzeniu ruchomości do prowadzonej przez nich spółki cywilnej, celem wykorzystywania w działalności.
Czy wspólnicy powinni odprowadzić PCC od wniesionych wkładów?
Czy należało sporządzić aneks do umowy spółki w związku z wniesieniem wkładu?
Tak, konieczna będzie zmiana umowy spółki.
Trzeba będzie odprowadzić PCC od tej zmiany umowy spółki.
Na wstępie trzeba poczynić kilka uwag o tzw. aporcie środków trwałych do spółki cywilnej.
Otóż spółka cywilna na gruncie podatku cywilnego oraz podatku dochodowego od osób fizycznych ma status szczególny.
Na gruncie podatku dochodowego spółka cywilna nie jest podatnikiem. Podatnikami są jej wspólnicy.
Na gruncie prawa cywilnego spółka cywilna nie ma zdolności prawnej i zdolności co czynności prawnych. Tylko wyjątkowo (co wywołuje zresztą spory w doktrynie) przyznano jej zdolność upadłościową i zdolność prawną na gruncie prawa pracy.
Jak wskazuje się w orzecznictwie "Spółka prawa cywilnego, o której mowa w art. 860 k.c., a której ustawodawca nie przyznał osobowości prawnej pozostaje według obowiązującego porządku prawnego spółką osobową, organizacją wspólników, związanych wspólnością w celu gospodarczego i współwłasnością łączną w odniesieniu do zgromadzonego majątku spółki. Podmiotowość prawna przysługuje w niej tylko wspólnikom" (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 1998 r., III CZP 2/98, Prok. i Pr. 1998, nr 6, poz. 29).
W piśmiennictwie zauważa się zaś: "Jest poza dyskusją, że spółka cywilna musi być traktowana - na gruncie obowiązującego ustawodawstwa - jako umowa prawa cywilnego. Nie może mieć i nie ma osobowości prawnej, nie może mieć i nie ma ani zdolności prawnej, ani tym bardziej zdolności do czynności prawnych" (G. Bieniek, Nieruchomość jako wkład w spółce cywilnej, Nowy Przegląd Notarialny 2000/2/5).
W związku z tym spółka cywilna nie może (w sensie cywilnoprawnym) nabywać mienia. Status mienia – które potocznie określa się jako mienie spółki cywilnej – jest jednak szczególny. Takie mienie jest bowiem objęte wspólnością łączną wspólników spółki cywilnej, przy czym wspólność ta (mająca charakter współwłasności łącznej) wynika właśnie ze stosunku spółki.
Dlatego też mówienie o "aporcie do spółki cywilnej" jest pewnym skrótem myślowym. W istocie chodzi bowiem o taką zmianę umowy spółki, na mocy której dany składnik majątkowy przechodzi na wspólność łączną wspólników (wspólność wynikającą ze stosunku spółki), stając się wkładem wspólnika do tej spółki.
W orzecznictwie podatkowym przyjmuje się, że do tego, aby dany składnik majątku (choćby objęty wspólnością albo współwłasnością wspólników wynikającą z innego tytułu prawnego) był środkiem trwałym w spółce cywilnej i mógł być tam amortyzowany, konieczne jest jego wniesienie jako wkład do spółki cywilnej. Tak w uchwale NSA z dnia 5 listopada 2001 r., FPS 6/2001, ONSA z 2002 r. nr 2, poz. 55 oraz w wyroku NSA z dnia 20 września 2002 r., III SA 306/2001, niepubl.
Tak więc składnik majątku niewniesiony jako wkład do spółki cywilnej, choćby był współwłasnością udziałową wspólników (osób będących także wspólnikami spółki), nie może być w tej spółce środkiem trwałym. Nie może zatem podlegać amortyzacji.
Zanim będzie mógł być w spółce amortyzowany to musi zostać przeniesiony na majątek łączny wspólników (jako wkład wspólników do tej spółki). W związku z tym musi zostać w odpowiednio sposób zmieniona umowa spółki.
Jak wynika z przepisów ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) - dalej u.p.c.c., podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlega m.in. umowa spółki oraz zmiana takiej umowy. Jak precyzuje art. 1 ust. 3 pkt 1 u.p.c.c. w przypadku umowy spółki osobowej za zmianę umowy uważa się wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania.
W tym przypadku będziemy mieli do czynienia z wniesieniem wkładów zwiększających majątek spółki. W związku z tym trzeba będzie odprowadzić podatek od czynności cywilnoprawnych od tej zmiany umowy spółki.
Po krótkim czasie obaj współwłaściciele podjęli decyzję o wprowadzeniu ruchomości do prowadzonej przez nich spółki cywilnej, celem wykorzystywania w działalności.
Czy wspólnicy powinni odprowadzić PCC od wniesionych wkładów?
Czy należało sporządzić aneks do umowy spółki w związku z wniesieniem wkładu?
Tak, konieczna będzie zmiana umowy spółki.
Trzeba będzie odprowadzić PCC od tej zmiany umowy spółki.
Na wstępie trzeba poczynić kilka uwag o tzw. aporcie środków trwałych do spółki cywilnej.
Otóż spółka cywilna na gruncie podatku cywilnego oraz podatku dochodowego od osób fizycznych ma status szczególny.
Na gruncie podatku dochodowego spółka cywilna nie jest podatnikiem. Podatnikami są jej wspólnicy.
Na gruncie prawa cywilnego spółka cywilna nie ma zdolności prawnej i zdolności co czynności prawnych. Tylko wyjątkowo (co wywołuje zresztą spory w doktrynie) przyznano jej zdolność upadłościową i zdolność prawną na gruncie prawa pracy.
Jak wskazuje się w orzecznictwie "Spółka prawa cywilnego, o której mowa w art. 860 k.c., a której ustawodawca nie przyznał osobowości prawnej pozostaje według obowiązującego porządku prawnego spółką osobową, organizacją wspólników, związanych wspólnością w celu gospodarczego i współwłasnością łączną w odniesieniu do zgromadzonego majątku spółki. Podmiotowość prawna przysługuje w niej tylko wspólnikom" (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 1998 r., III CZP 2/98, Prok. i Pr. 1998, nr 6, poz. 29).
W piśmiennictwie zauważa się zaś: "Jest poza dyskusją, że spółka cywilna musi być traktowana - na gruncie obowiązującego ustawodawstwa - jako umowa prawa cywilnego. Nie może mieć i nie ma osobowości prawnej, nie może mieć i nie ma ani zdolności prawnej, ani tym bardziej zdolności do czynności prawnych" (G. Bieniek, Nieruchomość jako wkład w spółce cywilnej, Nowy Przegląd Notarialny 2000/2/5).
W związku z tym spółka cywilna nie może (w sensie cywilnoprawnym) nabywać mienia. Status mienia – które potocznie określa się jako mienie spółki cywilnej – jest jednak szczególny. Takie mienie jest bowiem objęte wspólnością łączną wspólników spółki cywilnej, przy czym wspólność ta (mająca charakter współwłasności łącznej) wynika właśnie ze stosunku spółki.
Dlatego też mówienie o "aporcie do spółki cywilnej" jest pewnym skrótem myślowym. W istocie chodzi bowiem o taką zmianę umowy spółki, na mocy której dany składnik majątkowy przechodzi na wspólność łączną wspólników (wspólność wynikającą ze stosunku spółki), stając się wkładem wspólnika do tej spółki.
W orzecznictwie podatkowym przyjmuje się, że do tego, aby dany składnik majątku (choćby objęty wspólnością albo współwłasnością wspólników wynikającą z innego tytułu prawnego) był środkiem trwałym w spółce cywilnej i mógł być tam amortyzowany, konieczne jest jego wniesienie jako wkład do spółki cywilnej. Tak w uchwale NSA z dnia 5 listopada 2001 r., FPS 6/2001, ONSA z 2002 r. nr 2, poz. 55 oraz w wyroku NSA z dnia 20 września 2002 r., III SA 306/2001, niepubl.
Tak więc składnik majątku niewniesiony jako wkład do spółki cywilnej, choćby był współwłasnością udziałową wspólników (osób będących także wspólnikami spółki), nie może być w tej spółce środkiem trwałym. Nie może zatem podlegać amortyzacji.
Zanim będzie mógł być w spółce amortyzowany to musi zostać przeniesiony na majątek łączny wspólników (jako wkład wspólników do tej spółki). W związku z tym musi zostać w odpowiednio sposób zmieniona umowa spółki.
Jak wynika z przepisów ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) - dalej u.p.c.c., podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlega m.in. umowa spółki oraz zmiana takiej umowy. Jak precyzuje art. 1 ust. 3 pkt 1 u.p.c.c. w przypadku umowy spółki osobowej za zmianę umowy uważa się wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania.
W tym przypadku będziemy mieli do czynienia z wniesieniem wkładów zwiększających majątek spółki. W związku z tym trzeba będzie odprowadzić podatek od czynności cywilnoprawnych od tej zmiany umowy spółki.