Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Głównego Księgowego

Czy wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów od kontrahenta zagranicznego zwolnionego z VAT nie będzie ujmowane w deklaracji VAT-UE? Czy w tym przypadku nie tworzy się faktur wewnętrznych i nie nalicza się podatku naliczonego i należnego? Czy sprzedaż takiego towaru należy opodatkować według stawki krajowej?

Odpowiedź:

Sam fakt, że kontrahent zagraniczny jest zwolniony od VAT nie wpływa w tym przypadku na obowiązek wykazania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT) w informacji podsumowującej VAT-UE. Polski podatnik jednak rzeczywiście nie będzie miał obowiązku wykazania takiej czynności w informacji VAT-UE o ile nabędzie towary od zagranicznego podmiotu, który nie zarejestrował się w swoim kraju jako podatnik VAT UE.

Nie oznacza to jednak, że polski podatnik nie będzie miał w takim przypadku obowiązku rozliczenia transakcji jako WNT. Będzie miał on obowiązek wykazać taką czynność w deklaracji VAT jako WNT opodatkowane krajową stawką VAT. Prawo zaś do odliczenia podatku wykazanego od WNT będzie podatnikowi przysługiwało pod warunkiem, że przedmiotowe nabycie będzie służyło działalności opodatkowanej VAT.   

Uzasadnienie:

Jak wynika z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) – dalej u.p.t.u., przez WNT rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz. Zgodnie z art. 9 ust. 2 pkt 2 u.p.t.u., powołany wyżej przepis stosuje się m.in. w przypadku, w którym dokonujący dostawy jest podatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą.

Należy zauważyć, że w przedmiotowych regulacjach nie ma ani słowa o tym, że WNT rozpoznaje się tylko i wyłącznie w przypadkach, w których dostawcą jest czynny podatnik VAT. Otóż z WNT mamy do czynienia niezależnie od tego czy dostawca prowadzący działalność gospodarczą korzysta w swoim kraju ze zwolnienia od VAT czy też z takiego zwolnienia nie korzysta. Przyznać należy, że w deklaracjach podsumowujących VAT-UE nie wykazuje się WNT, w ramach których towary zostały nabyte od podatników niezidentyfikowanych do celów transakcji wewnątrzwspólnotowych (wniosek z art. 100 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u.). Nie oznacza to jednak, że podatnik nie ma w takim przypadku obowiązku rozliczenia WNT. Obowiązek taki jak najbardziej istnieje.

Aktualnie nabywca nie ma obowiązku dokumentowania takiej transakcji fakturą wewnętrzną. Może dokonać takiego udokumentowania jakimkolwiek innym dokumentem (na przykład notą księgową).

Reasumując, podatnik będzie miał w analizowanym przypadku obowiązek wykazania WNT w deklaracji VAT jako nabycia opodatkowanego krajową stawką VAT. Stosownie do art. 86 ust. 1 u.p.t.u., prawo do odliczenia podatku wykazanego jako podatek należny od WNT będzie podatnikowi przysługiwało pod warunkiem, że nabycie towarów będących przedmiotem WNT będzie służyło działalności opodatkowanej VAT.

Krzysztof Kamiński, autor współpracuje z publikacją Vademecum Głównego Księgowego

Odpowiedzi udzielono 24.12.2015 r.