Pytanie

Czy wydana 27 listopada 2012 r. interpretacja ogólna Ministra Finansów PT3/033/10/423/AEW/12/PT-618 w sprawie traktowania premii pieniężnych jako rabatu i konieczności wystawiania faktur korygujących uchyla interpretację indywidualną, którą spółka otrzymała od Dyrektora Izby Skarbowej?
Spółka posiada interpretację indywidualną z dnia 13 lutego 2009 r., która pozwala spółce na odliczanie VAT w przypadku, gdy kontrahenci spółki opierając się na indywidualnych interpretacjach lub kierując się pismem Ministra Finansów z dnia 30 grudnia 2004 r. dokumentują przyznane przez spółkę premie poprzez wystawienie faktury VAT.
Czy w związku z wydaniem nowej interpretacji ogólnej Ministra Finansów interpretacja indywidualna traci ważność?
Od kiedy należy stosować się do nowej interpretacji ogólnej?

Odpowiedź


Interpretacja indywidualna nie traci "ważności" z powodu wydania interpretacji ogólnej.
Jak zostanie niżej wykazane, podatnik w zasadzie nie musi na razie dokonywać dodatkowych działań "wstecz", np. poprzez składanie korekt deklaracji.
Pomocą interpretacyjną może być też uchwała NSA z dnia 25 czerwca 2012 r., I FPS 2/12, która uzasadnia zachowanie prawa do odliczenia podatku naliczonego.
Z ostrożności można by założyć zastosowanie się do nowej interpretacji ogólnej od 2013 r., ponieważ ta z końca 2004 r. niejako chroni do końca 2012 r.

Uzasadnienie

27 listopada 2012 r. minister finansów wydał interpretację ogólną, PT3/033/10/423/AEW/12/PT-618, w której odniósł się on do kwalifikowania premii pieniężnych (bonusów pieniężnych) w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.
W interpretacji tej minister m.in. podzielił stanowisko NSA zawarte w uchwale z 25 czerwca 2012 r., I FPS 2/12, zgodnie z którą: "Wypłata kontrahentowi bonusu warunkowego (premii pieniężnej) z tytułu osiągnięcia określonej wielkości sprzedaży lub terminowości regulowania należności stanowi rabat w rozumieniu art. 29 ust. 4 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług".
W interpretacji wskazano również dwie istotne kwestie, tj. że:
- rozstrzygnięcie podejmowane w zakresie kwalifikowania premii pieniężnych (bonusów pieniężnych) w świetle przepisów ustawy o VAT wymaga każdorazowo szczegółowej i obiektywnej analizy stanu faktycznego konkretnej sprawy.
- wyjaśnienia zawarte w piśmie ministra finansów z 30 grudnia 2004 r. Nr PP3-812-1222/2004/AP/4026, utraciły swoją aktualność.

Zgodnie art. 14k § 2 Ordynacji podatkowej - dalej o.p., zastosowanie się do interpretacji ogólnej przed jej zmianą nie może szkodzić temu, kto się do niej zastosował, jak również w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej. Stosownie natomiast do § 3 ww. przepisu w zakresie związanym z zastosowaniem się do interpretacji, która uległa zmianie, lub interpretacji nieuwzględnionej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej, nie wszczyna się postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, a postępowanie wszczęte w tych sprawach umarza się oraz nie nalicza się odsetek za zwłokę. Ponadto zastosowanie się do interpretacji ogólnej, która następnie została zmieniona powoduje zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku na warunkach szczegółowo określonych w art. 14m o.p.

Z regulacji tych wynika zatem, że podatnicy, którzy zastosowali się po 1 lipca 2007 r. do treści wyjaśnienia Ministra Finansów z 2004 r. korzystają z ochrony prawnej na zasadach określonych w obecnie obowiązujących przepisach art. 14k-14n o.p. W zakresie natomiast zdarzeń mających miejsce przed 1 lipca 2007 r. ochrona prawna przysługuje według zasad wyznaczonych wówczas obowiązującymi zapisami o.p., tj. art. 14 § 3.

Przy czym w przypadku gdy skutki podatkowe związane ze zdarzeniem, któremu odpowiada stan faktyczny będący przedmiotem interpretacji, miały miejsce przed opublikowaniem interpretacji ogólnej (opublikowanie w niniejszym przypadku – 7 grudnia 2012 r.) lub przed doręczeniem interpretacji indywidualnej, zastosowanie się do tej interpretacji nie zwalnia z obowiązku zapłaty podatku (art. 14l o.p.).

Zgodnie z art. 14m § 1 o.p. zastosowanie się do interpretacji, która następnie została zmieniona lub nie została uwzględniona w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej, powoduje zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku w zakresie wynikającym ze zdarzenia będącego przedmiotem interpretacji, jeżeli:
1) zobowiązanie nie zostało prawidłowo wykonane w wyniku zastosowania się do interpretacji, która uległa zmianie, lub interpretacji nieuwzględnionej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej oraz
2) skutki podatkowe związane ze zdarzeniem, któremu odpowiada stan faktyczny będący przedmiotem interpretacji, miały miejsce po opublikowaniu interpretacji ogólnej albo po doręczeniu interpretacji indywidualnej.

Stosownie do art. 14m § 2 pkt 3 o.p. zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku w zakresie wynikającym ze zdarzenia będącego przedmiotem interpretacji obejmuje - w przypadku miesięcznego rozliczenia podatków - okres do końca miesiąca, w którym opublikowano zmienioną interpretację ogólną, doręczono zmienioną interpretację indywidualną albo doręczono organowi podatkowemu odpis orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną ze stwierdzeniem jego prawomocności, oraz miesiąc następny.

Odnosząc wszystkie powyższe informacje do konkretnego stanu faktycznego, należy zauważyć że:
- podatnik najpierw korzystał z ochrony w związku z interpretacją ogólną ministra finansów z 30 grudnia 2004 r., PP3-812-1222/2004/AP/4026 (zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku w związku z jej zmianą obowiązuje do końca miesiąca, w którym opublikowano zmienioną interpretację ogólną – a zatem do 31 grudnia 2012 r.),
- dodatkowo podatnik korzysta z ochrony w związku z interpretacją indywidualną, która nie została zmieniona (interpretacja ogólna nie uchyla indywidualnej; znaczenie interpretacji wynika z tego, że mają one niejako wyjaśniać i chronić podatnika, ale same w sobie nie stanowią przecież źródeł prawa),
- nadto w piśmie z dnia 27 listopada 2012 r., PT4/033/5b/44/EFU/2012/PT-618 skierowanym do dyrektorów izb skarbowych oraz dyrektorów urzędów kontroli skarbowej (i niejako objaśniającym znaczenie nowej interpretacji ogólnej) wskazano, że: "mając na uwadze konieczność działania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych, zauważa się, że rozliczenia u podatników, którzy zastosowali się do wyjaśnień zawartych w ww. piśmie z 30 grudnia 2004 r. i opodatkowywali czynności wypłacania premii pieniężnych nabywcom lub dokonywali odliczeń z faktur dokumentujących czynności, o których mowa w piśmie z 30 grudnia 2004 r. (jeżeli były one wystawiane w związku z otrzymywanymi premiami pieniężnymi), objęte są ochroną prawną na mocy ww. przepisów, przez co ich kwestionowanie należy uznać za niecelowe",
- jednocześnie, biorąc pod uwagę specyfikę sytuacji podatnika, że odlicza VAT z faktur, które budzą wątpliwości, to warto dodatkowo odwołać się do uchwały I FPS 2/12, w której NSA zauważył, że w odniesieniu do rabatów (premii pieniężnych), że nie mamy do czynienia z fakturami wystawionym błędnie czy też fakturami pustymi, ponieważ w momencie wystawiania tych faktur wskazywały one zresztą rzeczywistą wysokość obrotu ("w odniesieniu do rabatów (premii pieniężnych) nie zachodzi co do zasady niebezpieczeństwo związane z fikcyjnymi, czy też pustymi fakturami. Nieskorzystanie przez podatnika z instytucji zmniejszenia podstawy opodatkowania (obrotu), a tym samym zmniejszenia wielkości zobowiązania podatkowego (lub zwiększenia nadwyżki podatku naliczonego nad należnym), jest neutralne dla budżetu państwa, nie godząc w jego jakikolwiek interes fiskalny"); nadto NSA podniósł, że do czasu, kiedy udzielający rabatu (premii pieniężnej) nie dokona korekty faktury, to podmiot, który otrzymał rabat (premię pieniężną), nie będzie zobowiązany do umniejszenia podatku naliczonego w związku z otrzymaniem premii pieniężnej.

Reasumując wszystkie powyższe kwestie – mimo pewnego "chaosu" związanego z całym zagadnieniem ochrona prawna podatnika (zarówno z punktu widzenia formalnego, jak i z zapatrywań ministra czy NSA) jest na tyle daleko idąca, że zmiana interpretacji ogólnej dokonana 27 listopada 2012 r. nie tylko nie powoduje negatywnych konsekwencji dla podatnika odliczającego VAT z faktur dokumentujących udzielenie premii, ale nawet nieco porządkuje problem "zaszłości historycznych".