Spółka z o.o. udzieliła pożyczki jednemu z trzech wspólników. Oprocentowanie jest według cen rynkowych. Zgodnie z umową pożyczki spłata nastąpi za 3 lata.

Jakie skutki w PCC wywoła rozliczenie udzielonej pożyczki z kapitałem rezerwowym?

Zgodnie z umową pożyczki spłata nastąpi za 3 lata.

Czy od udzielonej pożyczki jak i odsetek należy płacić PCC?

Fakt rozliczenia pożyczki z kapitałem rezerwowym jak również fakt zawarcia umowy pożyczki oraz spłaty należnych od niej rat nie wywrą w PCC żadnych skutków.
Analiza przedstawionego zagadnienia nasuwa wątpliwości co autor pytania rozumie pod pojęciem "rozliczenia udzielonej pożyczki z kapitałem rezerwowym". Jak zakładam chodzi tu o rozliczenie (sfinansowanie) pożyczki z kapitału rezerwowego spółki. Zastrzegam, iż w przypadku gdy założenie to nie jest trafione, należy sprecyzowć w tym zakresie treść pytania. Możliwa będzie wówczas odpowiednia aktualizacja opracowania.

Sam fakt rozliczenia pożyczki z kapitałem rezerwowym nie wypełnia przesłanek żadnej z czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) – dalej u.p.c.c. W szczególności, w kontekście art. 1 ust. 3 pkt 2 u.p.c.c. czynność ta nie stanowi zmiany umowy spółki. Tym samym fakt takiego rozliczenia nie wywrze w podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) żadnych skutków.

Rozstrzygając natomiast kwestię opodatkowania PCC samej umowy pożyczki, odnieść się należy do regulacji art. 2 pkt 4 u.p.c.c. Zgodnie z tym przepisem w przypadku gdy przynajmniej jedna ze stron czynności cywilnoprawnej z tytułu dokonania tej czynności opodatkowana jest podatkiem od towarów i usług lub jest od tego podatku zwolniona, to czynność ta nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych. W tej sytuacji należałoby na wstępie ustalić czy zawierana pomiędzy stronami czynność nie podlega regulacjom ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u.

Na tle istniejącego orzecznictwa i piśmiennictwa zasadność opodatkowania usług w zakresie udzielania pożyczek VAT (zwolnienia usług z tego podatku) nie budzi wątpliwości gdy pożyczkodawca usługi finansowe polegające na udzielaniu pożyczek zgłosił w odpowiedniej ewidencji (rejestrze) jako zakres swojej działalności. Wątpliwości pojawiają się natomiast gdy udzielenie pożyczki jest czynnością jednorazową (incydentalną).

W ostatnim jednak czasie ukształtowała się linia interpretacyjna, zgodnie z którą "udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Bowiem udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie były wpisane do umowy spółki oraz nie były wykazane w Krajowym Rejestrze Sądowym" (postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 16 października 2009 r., ITPP2/443-628/09/EŁ).

Pożyczka jest w analizowanym przypadku udzielana przez podatnika VAT w związku z prowadzeniem przez niego działalności – okoliczność ta, w kontekście m.in. przytoczonej interpretacji jest wystarczającą przesłanką do stwierdzenia, że udzielona pożyczka wchodzi w zakres prowadzonej przez podatnika VAT działalności gospodarczej, a co za tym idzie mamy tu do czynienia z czynnością podlegającą VAT, która w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 38 u.p.t.u. korzysta ze zwolnienia od tego podatku. Okoliczność ta, w oparciu o art. 2 pkt 4 lit. b u.p.c.c. przesądza o wyłączeniu tej czynności z PCC. Należy tu jedynie pamiętać o konieczności udokumentowania przez spółkę (jak zakładam podatnika VAT) obrotu z tytułu udzielonej pożyczki (tj. należnych spółce odsetek) fakturą (fakturami) VAT ze stawką ZW.