W czerwcu 1993 r. spółka nabyła od spółdzielni mieszkaniowej lokal użytkowy (spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu) na cele prowadzonej działalności gospodarczej. Spółdzielnia nabyła od gminy własność nieruchomości gruntowej w 2004 r. Ponieważ posiadamy udział w nieruchomości wspólnej i gruncie, w październiku 2008 r. spółka pokryła koszty zakupu gruntu w wysokości udziału w częściach wspólnych jaki przypada spółce. Kwota zakupu była opodatkowana VAT, spółka odliczyła VAT naliczony. Obiekt ten w okresie użytkowania przez spółkę nie podlegał żadnym modernizacjom. Od 2004 r. spółka nie prowadzi w tym lokalu swojej statutowej działalności, wynajmuje go innemu podmiotowi gospodarczemu.
Czy sprzedaż tego lokalu będzie podlegała opodatkowaniu VAT?
W chwili obecnej nie mamy przekształconego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w prawo odrębnej własności (nie załatwiono formalności u notariusza).
Jak wyglądałoby opodatkowanie sprzedaży tego lokalu w przypadku posiadania przez spółkę prawa odrębnej własności lokalu użytkowego a jak bez przekształcenia posiadanego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu z udziałem w gruncie?

W sytuacji, gdy spółka w czerwcu 1993 r. nabyła od spółdzielni mieszkaniowej lokal użytkowy (spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu) na cele prowadzonej działalności gospodarczej, a od 2004 r. wynajmuje lokal innemu podmiotowi gospodarczemu, sprzedaż spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Zwolnienie to dotyczy także sprzedaży odrębnej własności lokalu użytkowego.
Dla zastosowania zwolnienia nie ma znaczenia, iż spółka w październiku 2008 r. poniosła koszty zakupu gruntu w wysokości udziału w częściach wspólnych nieruchomości położonej na tym gruncie i odliczyła podatek naliczony przy nabyciu tej części gruntu.

Zgodnie z przepisami art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u. - ilekroć w u.p.t.u. jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.
Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u. opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju, przez którą, na mocy art. 7 ust. 1 pkt 5 u.p.t.u. rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.
W związku z powyższym zarówno spółdzielcze własnościowe prawa do lokalu użytkowego, jak i odrębną własność lokalu użytkowego, należy traktować na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług jako towar.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u. zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z kolei przez pierwsze zasiedlenie, stosownie do definicji art. 2 pkt 14 u.p.t.u., rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:
a) wybudowaniu lub
b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
W związku z powyższym w sytuacji opisanej w pytaniu, gdy spółka w czerwcu 1993 r. nabyła od spółdzielni mieszkaniowej lokal użytkowy (spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu) na cele prowadzonej działalności gospodarczej, a od 2004 r. wynajmuje lokal innemu podmiotowi gospodarczemu, sprzedaż spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u. Zwolnienie to dotyczy także sprzedaży odrębnej własności lokalu użytkowego.
Zgodnie z art. 29 ust. 5 u.p.t.u. w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Pomimo, że na podstawie art. 29 ust. 5a u.p.t.u. zasady określonej w art. 29 ust. 5 u.p.t.u. nie stosuje się do czynności oddania w użytkowanie wieczyste gruntu, dokonywanego z równoczesną dostawą budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, to na mocy § 12 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799 z późn. zm.) zwalnia się od podatku zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki te lub budowle albo ich części są zwolnione od podatku.
Zatem dla zastosowania zwolnienia nie ma znaczenia, iż spółka w październiku 2008 r. poniosła koszty zakupu gruntu w wysokości udziału w częściach wspólnych nieruchomości położonej na tym gruncie i odliczyła podatek naliczony przy nabyciu tej części gruntu.