Czy prezes spółki z o.o może spółce udzielić pożyczki na pokrycie bieżących zobowiązań?
Jakie będą skutki podatkowe w stosunku do obu stron?
Prezes spółki z o.o. jest osobą niewątpliwie ściśle związaną ze spółką, ale pod względem formalnym jest on podmiotem całkowicie odrębnym. Powoduje to, że nie ma większych przeszkód, aby osoba piastująca stanowisko prezesa udzieliła spółce pożyczki.
W myśl postanowień art. 6 ust. 1 pkt 7 oraz art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) dalej u.p.c.c. od kwoty lub wartości pożyczki należy zapłacić powyższy podatek w wysokości 2% kwoty pożyczki. Jednocześnie, jeżeli prezes byłby jednocześnie wspólnikiem spółki możemy skorzystać ze zwolnienia z art. 9 pkt 10 lit. i) u.p.c.c., zgodnie z którym zwalnia się od PCC pożyczki udzielane przez wspólnika (akcjonariusza) spółce kapitałowej.
W zakresie zaś podatku dochodowego zarówno samo przekazanie, jak i zwrot pożyczki nie wywołuje skutków podatkowych. Skutki podatkowe wywoła natomiast wypłata odsetek. Dla prezesa kwota odsetek stanowić będzie przychód podatkowy. Zgodnie z art. 30a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) od uzyskanych dochodów (przychodów) z odsetek od pożyczek, z wyjątkiem gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej, pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy (bez uwzględniania kosztów uzyskania przychodów).
Omawianych dochodów nie łączy się z innymi dochodami opodatkowanymi według skali podatkowej, a spółka jako płatnik musi pobrać powyższy podatek i odprowadzić go do urzędu skarbowego do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu zapłaty odsetek. W tym samym terminie spółka powinna złożyć formularz PIT-8A.
Od strony spółki kwota odsetek co do zasady stanowić będzie koszty uzyskania przychodów. Należy jednak zauważyć, iż w przypadku, gdy prezes byłby równocześnie udziałowcem spółki mogą mieć zastosowanie pewne ograniczenia. W myśl bowiem art. 16 ust. 1 pkt 60-61 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm.) nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:
1) odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni,
2) odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.
Może się też tak zdarzyć, iż pożyczki spółce udzieli jej spółka matka. W takiej sytuacji należy zauważyć, iż w myśl art. 2 pkt 4 u.p.c.c. nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:
a) opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
b) zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
- umowy spółki i jej zmiany,
- umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
Pożyczka jest usługą pośrednictwa finansowego. Tym samym korzysta ona ze zwolnienia od VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 1 oraz zał. nr 4 poz. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.). W konsekwencji nie podlega ona PCC.
Jakie będą skutki podatkowe w stosunku do obu stron?
Prezes spółki z o.o. jest osobą niewątpliwie ściśle związaną ze spółką, ale pod względem formalnym jest on podmiotem całkowicie odrębnym. Powoduje to, że nie ma większych przeszkód, aby osoba piastująca stanowisko prezesa udzieliła spółce pożyczki.
W myśl postanowień art. 6 ust. 1 pkt 7 oraz art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) dalej u.p.c.c. od kwoty lub wartości pożyczki należy zapłacić powyższy podatek w wysokości 2% kwoty pożyczki. Jednocześnie, jeżeli prezes byłby jednocześnie wspólnikiem spółki możemy skorzystać ze zwolnienia z art. 9 pkt 10 lit. i) u.p.c.c., zgodnie z którym zwalnia się od PCC pożyczki udzielane przez wspólnika (akcjonariusza) spółce kapitałowej.
W zakresie zaś podatku dochodowego zarówno samo przekazanie, jak i zwrot pożyczki nie wywołuje skutków podatkowych. Skutki podatkowe wywoła natomiast wypłata odsetek. Dla prezesa kwota odsetek stanowić będzie przychód podatkowy. Zgodnie z art. 30a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) od uzyskanych dochodów (przychodów) z odsetek od pożyczek, z wyjątkiem gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej, pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy (bez uwzględniania kosztów uzyskania przychodów).
Omawianych dochodów nie łączy się z innymi dochodami opodatkowanymi według skali podatkowej, a spółka jako płatnik musi pobrać powyższy podatek i odprowadzić go do urzędu skarbowego do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu zapłaty odsetek. W tym samym terminie spółka powinna złożyć formularz PIT-8A.
Od strony spółki kwota odsetek co do zasady stanowić będzie koszty uzyskania przychodów. Należy jednak zauważyć, iż w przypadku, gdy prezes byłby równocześnie udziałowcem spółki mogą mieć zastosowanie pewne ograniczenia. W myśl bowiem art. 16 ust. 1 pkt 60-61 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm.) nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:
1) odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni,
2) odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.
Może się też tak zdarzyć, iż pożyczki spółce udzieli jej spółka matka. W takiej sytuacji należy zauważyć, iż w myśl art. 2 pkt 4 u.p.c.c. nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:
a) opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
b) zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
- umowy spółki i jej zmiany,
- umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
Pożyczka jest usługą pośrednictwa finansowego. Tym samym korzysta ona ze zwolnienia od VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 1 oraz zał. nr 4 poz. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.). W konsekwencji nie podlega ona PCC.