Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Głównego Księgowego

Spółka z o.o. "A" dokonuje zakupów oraz sprzedaży od lub do firmy "B". Właściciel firmy "B" i jeden z udziałowców w spółce "A" to z kolei udziałowcy w innej spółce z o.o. "C".

Czy transakcje zakupu i sprzedaży pomiędzy podmiotami A i B, które w sposób bezpośredni nie są powiązane, ale ich właściciele są powiązani w innej spółce (C), muszą być dokumentowane (w spółce A)?

Odpowiedź:

W przypadku, gdy właściciel firmy "B" i jeden z udziałowców w spółce "A" są udziałowcami w innej spółce z o.o. "C", to z powiązaniem pośrednim mielibyśmy do czynienia, gdyby spółka z o.o. "C" posiadała udziały w spółce A albo B albo brała udział w zarządzaniu w tych spółkach.

Taka sytuacja w Państwa przypadku nie występuje dlatego też, moim zdaniem, nie wstępują pomiędzy spółkami A i B powiązania, o których mowa w art. 11 u.p.d.o.p., stąd też realizowanie transakcji pomiędzy spółkami nie wymaga sporządzania dokumentacji cen transferowych.

Uzasadnienie:

Postacie powiązań pomiędzy podmiotami, jakich istnienie może spowodować konieczność sporządzenia dokumentacji cen transferowych reguluje art. 11 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.p.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 u.p.d.o.p. Jeżeli:

1) osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, mająca miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwana dalej "podmiotem krajowym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo

2) osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, mająca miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwana dalej "podmiotem zagranicznym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo

3) ta sama osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej równocześnie bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiada udział w kapitale tych podmiotów

– i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podatnik nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podatnika oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

W myśl natomiast art. 11 ust. 4 u.p.d.o.p. zasady powyższe stosuje się odpowiednio, gdy

– podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo

– ta sama osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej równocześnie bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiada udział w kapitale tych podmiotów.

Stosownie do art. 11 ust. 5a u.p.d.o.p., posiadanie udziału w kapitale innego podmiotu, o którym mowa w ust. 1 i 4, oznacza sytuację, w której dany podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada w kapitale innego podmiotu udział nie mniejszy niż 5%.

Określając wielkość udziału pośredniego, jaki podmiot posiada w kapitale innego podmiotu, przyjmuje się zasadę, że jeżeli jeden podmiot posiada w kapitale drugiego podmiotu określony udział, a ten drugi posiada taki sam udział w kapitale innego podmiotu, to pierwszy podmiot posiada udział pośredni w kapitale tego innego podmiotu w tej samej wysokości; jeżeli wartości te są różne, za wysokość udziału pośredniego przyjmuje się wartość niższą (art. 11 ust. 5b u.p.d.o.p.)

Odnosząc się do powyższych regulacji w Państwa sytuacji wskazać należy, że aby istniały powiązania pośrednie pomiędzy spółką A i B to jedna z tych spółek powinna móc wpływać na zarządzanie w drugiej poprzez pośrednie posiadanie udziałów tj.

W przypadku, gdy właściciel działalności "B" i jeden z udziałowców w spółce "A" są udziałowcami w innej spółce z o.o. "C" to z powiązaniem pośrednim mielibyśmy do czynienia gdyby spółka z o.o. "C" posiadała udziały w spółce A albo B albo brała udział w zarządzaniu w tych spółkach.

Taka sytuacja w Państwa przypadku nie występuje dlatego też, moim zdaniem, nie wstępują pomiędzy spółkami A i B powiązania, o których mowa w art. 11 u.p.d.o.p., stąd też realizowanie transakcji pomiędzy spółkami nie wymaga sporządzania dokumentacji cen transferowych.

Artur Kowalski, autor współpracuje z publikacją Vademecum Głównego Księgowego

Odpowiedzi udzielono 19.08.2016 r.