W myśl przepisów art. 45 ust. 5 c i 5 eustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) naczelnicy urzędów skarbowych, na wniosek podatników, są zobowiązani do przekazania na rzecz jednej organizacji pożytku publicznego kwoty w wysokości nieprzekraczającej 1 proc. podatku należnego wynikającego z zeznania podatkowego. Przekazania kwoty naczelnik urzędu skarbowego dokonuje na rachunek bankowy organizacji pożytku publicznego, po pomniejszeniu o koszty przelewu bankowego.
Bankami obsługującymi urzędy skarbowe są oddziały Narodowego Banku Polskiego wskazane w obwieszczeniu Ministra Finansów z dnia 30 grudnia 2005 r. w sprawie wykazu numerów rachunków bankowych urzędów skarbowych (Dz.Urz. Ministra Finansów nr 16, poz. 135 z późn. zm.). Oplata za wykonanie polecenia przelewu powinna być zatem uiszczona na rzecz właściwego oddziału Narodowego Banku Polskiego.
Rzecznik Praw Obywatelskich w piśmie skierowanym do Prezesa NBP wskazał, że w licznych przypadkach – ze względu na niskie dochody podatników – kwota 1 proc. podatku należnego wynikającego z zeznania będzie niewielka, a dodatkowo zostanie zmniejszona o koszty polecenia przelewu.
Z uwagi na powyższe RPO zwrócił się do Prezesa NBP o wyjaśnienie, czy oddziały NBP obsługujące rachunki będą pobierały opłaty od poleceń przelewu 1 proc. podatku, a jeśli tak, to w jakiej wysokości.
Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał, że jeżeli w omawianej sprawie NBP przewiduje pobieranie opłat, to ma zamiar zwrócić się z prośbą do Prezesa NBP o podjęcie działań mających na celu zwolnienie od tych opłat poleceń przelewu kwot 1 proc. podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego.
Jednocześnie RPO przypomniał, że w poprzednio obowiązującym stanie prawnym, gdy wpłat kwot 1 proc. podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego dokonywali podatnicy, liczne banki zwalniały od opłat polecenia przelewu obejmujące te kwoty, zaś Poczta Polska stosowała opłatę stałą – 2,50 zł.