Firma ma w posiadaniu tymczasowy obiekt hali magazynowej. Nie ma jeszcze odbioru budowlanego i pozwolenia na budowę, ale jest decyzja o warunkach zabudowy z 23 grudnia 2009 r. oraz decyzja środowiskowa.
Od kiedy należy płacić podatek od nieruchomości w przypadku ww. obiektu?
Czy należy zapłacić podatek także w przypadku korzystania z ww. obiektu postawionego bez pozwolenia?

Obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości powstanie z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym zakończono budowę tymczasowego obiektu hali magazynowej.
W pytaniu piszecie Państwo, że jesteście w posiadaniu tymczasowego obiektu hali magazynowej. Jak rozumiem obiekt ten stanowi tymczasowy obiekt budowlany w rozumieniu art. 3 pkt 15 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) - dalej pr. bud. Zgodnie z tym przepisem, tymczasowy obiekt budowlany jest to obiekt budowlany przeznaczony do czasowego użytkowania w okresie krótszym od jego wartości technicznej, przewidziany do przeniesienia w inne miejsce lub rozbiórki, a także obiekt budowlany niepołączony trwale z gruntem, jak: strzelnice, kioski uliczne, pawilony sprzedaży ulicznej i wystawowe, przykrycia namiotowe i powłoki pneumatyczne, urządzenia rozrywkowe, barakowozy, obiekty kontenerowe. Budowa takiego obiektu nie wymaga pozwolenia na budowę, jeżeli nie jest on trwale połączony z gruntem i jest przewidziany do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce w terminie określonym w zgłoszeniu, ale nie później niż przed upływem 120 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu (art. 29 ust. 1 pkt 12 pr. bud.). Budowa wymaga natomiast zgłoszenia właściwemu organowi (art. 30 ust. 1 pkt 1 pr. bud.).

Na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844 z późn. zm.) - dalej u.p.o.l, opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają budynki lub ich części oraz budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W myśl przepisu art. 1a ust. 1 pkt 1 u.p.o.l. budynkiem jest obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Tymczasowy obiekt hali magazynowej, nawet jeżeli ma fundament, nie może być uznany za budynek w rozumieniu u.p.o.l., ponieważ został wzniesiony do przemijającego użytku.

Potwierdzeniem zasadności zajętego stanowiska jest m.in. wyrok WSA w Warszawie z dnia 26 sierpnia 2009 r., III SA/Wa 114/09 (niepubl.), w którym Sąd stwierdził, że: "(...) trwały związek z gruntem (...) obiektów budowlanych występuje jedynie wówczas, gdy nie zostały one wzniesione na określony czas. Jeśli nawet budynek był w sensie fizycznym mocno związany z gruntem (miał fundamenty), ale został wybudowany jako tymczasowy, to przynajmniej do chwili zmiany przeznaczenia nie może być traktowany jako trwale związany z gruntem (...)".

Z uwagi na to, że tymczasowego obiektu hali nie można zaliczyć do budynków oraz okoliczność, iż nie da się jej zakwalifikować do obiektu małej architektury, stanowi on budowlę w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l.

Na podstawie art. 6 ust. 2 u.p.o.l., okolicznością uzasadniającą obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości w przedmiocie budowli i budynków jest ich istnienie - po zakończeniu budowy budynku lub budowli albo też rozpoczęciu użytkowania budynku albo jego części przed ich ostatecznym wykończeniem. Obowiązek podatkowy w zakresie budowli stanowiących tymczasowe obiekty budowlane powstaje zatem z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym została zakończona budowa budowli. Jak wypowiedział się NSA m.in. w wyroku z dnia 13 stycznia 2009 r., II FSK 1396/07: "Jeżeli istnienie budowli, w postaci tymczasowego obiektu budowlanego, stanowiące okoliczność, od której uzależniony jest obowiązek podatkowy, ustanie, zanim mógł w jej przedmiocie powstać obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości, obowiązek ten (...) nie powstanie".

Z powyższego wynika, że jeśli tymczasowy obiekt hali magazynowej został usunięty przed 1 stycznia roku następującego po roku, w który został wzniesiony, obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości nie powstanie. Jeżeli natomiast po tym terminie obiekt powyższy nadal istnieje, obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym została zakończona jego budowa.

Uwagi
Z pytania aktualizacyjnego, wynika inny stan faktyczny w sprawie niż odczytany przeze mnie na podstawie pierwotnego pytania. W związku z czym odpowiedź niniejsza wymaga poniższego uzupełnienia.

Na użytek podatku od nieruchomości ustawodawca definiuje budynki, obiekty małej architektury oraz budowle, nakazując przy tym, aby pojęcia te rozumieć zgodnie z przepisami prawa budowlanego (tak np. wyrok WSA w Szczecinie z dnia 19 lutego 2009 r., I SA/Sz 650/08, niepubl.).

Decydujące znaczenie dla sposobu opodatkowania ma tu status hali magazynowej w świetle prawa budowlanego. Z uwagi na brak danych nie można tego jednoznacznie ustalić.

Tymczasowe obiekty budowlane zasadniczo stanowią tylko określoną postać, czy też odmianę obiektów budowlanych, w związku z czym mogą mieścić się w kategoriach zarówno "budynków', jak i "budowli" (por. np. wyrok NSA z dnia 13 stycznia 2009 r., II FSK 1392/07, niepubl.). Tymczasowe obiekty budowlane są tylko pewną odmianą w zbiorze wszystkich obiektów budowlanych (Prawo budowlane. Komentarz, praca zbiorowa pod red. Z. Niewiadomskiego, Warszawa 2007, s. 40 i 53). Na podstawie art. 3 pkt 5 pr. bud. wyróżnić można zespoły cech, które przesądzają o uznaniu obiektów budowlanych za tymczasowe. Cechy obiektu z tego obszaru i zamiar jego inwestora wskazują, że przed zaistnieniem stanu technicznego obiektu, który jest uznawany za jego zużycie, nastąpi przeniesienia go w inne miejsce lub rozbiórka albo usunięcie. (na marginesie zaznaczyć należy, że Pytający chyba nie do końca prawidłowo określa obiekt hali magazynowej jako budynek tymczasowy).

Jeżeli rzeczywiście hala została postawiona jako obiekt tymczasowy, to tak jak napisano powyżej, powinna być opodatkowana podatkiem od nieruchomości, naliczanym jak dla budowli.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. podstawę opodatkowania dla budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej stanowi ich wartość amortyzacyjna, ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych - ich wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego. Jeżeli zaś od budowli lub ich części nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych - podstawę opodatkowania stanowi ich wartość rynkowa określona przez podatnika na dzień powstania obowiązku podatkowego (art. 4 ust. 5 u.p.o.l.). Podkreślić należy, że np. wyceny dokonane np. na dzień ukończenia budowy lub rozpoczęcia jej użytkowania, nie mogą być brane pod uwagę.

Pojęcie wartość rynkowa nie zostało zdefiniowane w u.p.o.l. Na podstawie definicji zawartych w innych ustawach podatkowych przyjmuje się, że wartość rynkową rzeczy określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia. Pytający może oczywiście zlecić dokonanie wyceny rzeczoznawcy.

Jeżeli zaś zgodnie z przepisami prawa budowlanego hala jest budynkiem (postawionym bez wymaganego prawem pozwolenia na budowę), to wówczas należy opłacać podatek od nieruchomości według zasad obowiązujących dla opodatkowania budynków.

Zgodnie z przepisem art. 6 ust. 2 u.p.o.l. obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budynku lub jego części przed ich ostatecznym wykończeniem. W literaturze przedmiotu i orzecznictwie przyjmuje się, że obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości powstaje niezależnie od tego czy strona dopełniła wymogów wynikających z pr. bud. (por. np. wyrok NSA z dnia 23 stycznia 2008 r., II FSK 1520/06, wyrok WSA w Warszawie z dnia 26 sierpnia 2009 r., III SA/Wa 114/09, niepubl.).

Podstawę opodatkowania będzie wówczas stanowiła powierzchnia użytkowa budynku lub jego części (art. 4 ust. 1 pkt 2 u.p.o.l.).

Po uwzględnieniu powyższych wyjaśnień, oczywistym jest, moim zdaniem, że po dokonaniu formalności wynikających z pr. bud., nie będzie potrzeby korygowania deklaracji na podatek od nieruchomości.