Odpowiedź:
Ponieważ doradca podatkowy prowadzi działalność gospodarczą, przychody z tytułu kosztów zastępstwa procesowego stanowią dla niego przychód ze źródła działalność gospodarcza.
Uzasadnienie:
W toku postępowania strona może działać osobiście lub przez pełnomocnika. W przypadku ustanowienia pełnomocnika do reprezentowania w postępowaniu przed organem sądowym mamy do czynienia z tzw. zastępstwem procesowym. Jeżeli udzielone pełnomocnictwo nie zawiera ograniczeń, pełnomocnik jest umocowany do podejmowania wszystkich łączących się ze sprawą czynności procesowych.
Zgodnie z art. 98 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeksu postępowania cywilnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 101 z późn. zm.) – dalej k.p.c., strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Do kosztów procesu zalicza się między innymi koszty zastępstwa procesowego (wynagrodzenie radcy prawnego lub adwokata zasądzone przez sąd od strony przegrywającej sprawę).
Z podatkowego punktu widzenia wynagrodzenie z tytułu zastępstwa procesowego będzie stanowić przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Z obowiązujących przepisów prawnych nie wynika bowiem, aby kwota wynagrodzenia z tego tytułu korzystała ze zwolnienia od opodatkowania wspomnianym podatkiem. Natomiast sposób rozliczenia uzyskanych przychodów będzie uzależniony od tego, czy osoba będąca pełnomocnikiem strony prowadzi działalność gospodarczą, czy też jej działalność ma charakter działalności wykonywanej osobiście. W tych przypadkach mamy bowiem do czynienia z odrębnymi źródłami przychodów.
Jeżeli wykonywanie funkcji pełnomocnika ma charakter zorganizowany i ciągły oraz zarobkowy, staje się działalnością gospodarczą, a uzyskiwane z tego tytułu przychody powinny zostać zaliczone do źródła przychodów, jakim jest działalność gospodarcza. Inaczej mówiąc, wykonywanie czynności może mieć charakter działalności wykonywanej osobiście wyłącznie wtedy, gdy podatnik nie wykonuje czynności w sposób zorganizowany i ciągły. Wynika z tego, że jeżeli wykonywanie czynności w ramach zastępstwa procesowego następuje w ramach prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej, wynagrodzenie z tytułu zastępstwa procesowego stanowi przychód z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej.
Powyższe stanowisko znajduje pośrednio potwierdzenie w uchwale NSA z dnia 21 października 2013 r., II FSK 1/13.
Marek Jurek, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 7.09.2015 r.
Czy kwoty zastępstwa procesowego wpłacane na konto doradcy stanowią przychód z działalności gospodarczej?
Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy PodatkowegoDoradca podatkowy prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Prowadząc sprawy sądowe często na jego konto dokonywane są zwroty kosztów sądowych wygranych sporów. Umowa z doradcą nie porusza tej kwestii.Jak powinien traktować te kwoty doradca, jeżeli standardem jest, że ich nie zwraca klientowi?