Firma użytkuje maszynę produkcyjną na podstawie umowy leasingu finansowego. Po zapłacie ostatniej raty bez dodatkowych opłat środek trwały staje się własnością leasingobiorcy. Po zakończeniu leasingu i 3-letniego okresu amortyzacji środka trwałego, firma chce zawrzeć umowę leasingu zwrotnego na ww. maszynę produkcyjną.
Jak ta operacja będzie wyglądała na gruncie prawa podatkowego?
Czy należy wystawić fakturę VAT sprzedaży na środek trwały i wykazać jako przychód ze sprzedaży środków trwałych?
Co z odpisami amortyzacyjnymi?
Czy należy kontynuować amortyzację (w zasadzie środek trwały cały czas będzie użytkowany przez firmę) czy ustalić na nowo wartość początkową i odpisy?
Czy jeśli środek trwały chwilowo zostanie wycofany z ewidencji, to niezamortyzowana część będzie stanowić koszty?
Jak ma wyglądać ujęcie podatkowe takiej operacji finansowej, przy założeniu, że sprzedaż środka trwałego i zawarcie umowy leasingu zwrotnego odbędzie się w tym samym miesiącu?

W sytuacji przedstawionej w pytaniu należy dokonać sprzedaży maszyny na rzecz firmy leasingowej (faktura VAT) a następnie zawrzeć umowę z tymże leasingodawcą na leasing finansowy (bo rozumiem, że z takiego Państwo zamierzacie skorzystać) tego urządzenia. Sprzedaż maszyny należy potraktować jako przychód ze sprzedaży środków trwałych. Nie ma przeciwwskazań aby maszyna nieprzerwanie znajdowała się w Państwa firmie.
Z uwagi na sprzedaż maszyny należy przerwać amortyzację i wyksięgować środek trwały a także jego niezamortyzowaną część, natomiast na podstawie nowej umowy leasingowej ponownie wprowadzić urządzenie na stan środków trwałych i dokonywać odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej wynikającej z zawartej umowy.
Żaden z przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) dalej u.p.d.o.p., nie zabrania dokonania sprzedaży własnego środka trwałego, a następnie dokonania zakupu - poprzez zawarcie umowy w leasingu finansowym. Istotnym i uzasadnionym jest tutaj fakt, iż celem tych transakcji jest najczęściej pozyskanie środków na bieżącą działalność firmy, czy też inwestycje. Ustawy o podatku dochodowym nie negują takich działań, można by się spierać o moralność takich czynności, ale prawo podatkowe nie stoi na przeszkodzie do ich dokonania.
Jasnym wydaje się być to, iż w momencie sprzedaży środka trwałego należy zaprzestać dokonywania odpisów amortyzacyjnych i wyksięgować to urządzenia ze stanów środków trwałych - taki jest stan faktyczny i nie zmienia tego fakt, iż urządzenie nie opuszcza firmy sprzedającego. Należy również wyksięgować niezamortyzowaną wartość netto środka trwałego - obciąży ona koszty podatkowe w momencie sprzedaży tego środka. Zawarcie umowy leasingu finansowego na sprzedane urządzenie uprawnia natomiast do ponownego wprowadzenia urządzenia na stan środków trwałych i dokonywania odpisów od początku. Wartością początkową będzie wartość ustalona w umowie leasingu. Nie można kontynuować odpisów na tej podstawie, iż maszyna nie opuszcza firmy sprzedającego, gdyż odpisów podatkowych dokonuje właściciel a w momencie sprzedaży sprzedawca przestaje być właścicielem. Co prawda zawarcie umowy sprzedaży i leasingu tego samego dnia może stwarzać wrażenie niezmienności własności - to jednak umowa sprzedaży ma w sobie ten cel, iż przenosi własność, zatem zobowiązuje dotychczasowego właściciela do zakończenia amortyzacji.
W trakcie trwania umowy leasingu finansowego, kosztem dla korzystającego będą odpisy amortyzacyjne obliczane od nowej wartości początkowej urządzenia oraz raty odsetkowe.