Pytanie

Czy w myśl ustawy o CIT cienka kapitalizacja dotyczy udziałowca będącego Funduszem Inwestycyjnym, gdy w spółce otrzymującej pożyczkę oraz w Funduszu Inwestycyjnym ta sama osoba posiada dokładnie 25 proc. udziałów?
Moje pytanie polega na tym: ustawa posługuje się sformułowaniem "spółka" w przepisie o cienkiej kapitalizacji - tu nie ma spółki tylko Fundusz Inwestycyjny.

Odpowiedź

Moim zdaniem w przypadku udzielenia spółce pożyczki przez fundusz inwestycyjny nie będą miały zastosowania przepisy dotyczące cienkiej kapitalizacji.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.p. - kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.

Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p. kosztu podatkowego nie stanowią więc w pewnej części odsetki od pożyczki uzyskanej od udziałowca lub spółki siostrzanej.
Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 60 u.p.d.o.p. nie uważa się za koszt uzyskania przychodu odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25 proc. udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25 proc. udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25 proc. udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25 proc. udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek. Natomiast w sytuacji, gdy pożyczkodawca oraz sam podatnik są kontrolowani przez podmiot trzeci, zastosowanie ma art. 16 ust. 1 pkt 61 u.p.d.o.p., zgodnie z którym nie uważa się za koszt podatkowy odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25 proc. udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25 proc. jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25 proc. udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek.

Państwa wątpliwości budzi zapis w art. 16 ust. 1 pkt 61 u.p.d.o.p. dotyczący odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce biorąc pod uwagę fakt, iż pożyczki udziela fundusz inwestycyjny a nie spółka.

Moim zdaniem aby odpowiedzieć na Państwa pytanie zwrócić należy uwagę na pozostałe zapisy u.p.d.o.p. i na podstawy prawne tworzenia funduszy inwestycyjnych jakimi jest ustawa z 27 maja o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm.) – dalej u.f.i.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 u.f.i. fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.
W myśl natomiast art. 16 ust. 1 u.f.i. rejestr funduszy inwestycyjnych prowadzi Sąd Okręgowy w Warszawie, zwany dalej "sądem rejestrowym".

Jak wynika z powyższego fundusz inwestycyjny to zupełnie inny niż spółka prawa handlowego podmiot posiadający osobowość prawną, którego zasady funkcjonowania regulują inne niż w przypadku spółek prawa handlowego przepisy.

Dlatego też moim zdaniem jeżeli ustawodawca chciałby aby art. 16 ust. 1 pkt 61 u.p.d.o.p. dotyczył również funduszy inwestycyjnych to zawarł by w nim taką samą klauzulę jak w przypadku spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni. Ostatnie zdanie art. 16 ust. 1 pkt 61 u.p.d.o.p. stanowi bowiem, że przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.
Podsumowując moim zdaniem w przypadku udzielenia spółce pożyczki przez fundusz inwestycyjny nie będą miały zastosowania przepisy dotyczące cienkiej kapitalizacji.

Zagrożenia

Mimo wszystko proponuję zweryfikować moje stanowisko przed organami podatkowymi w trybie wniosku o udzielenie interpretacji indywidualnej.