Pytanie

Czy abonament zwiększa wartość początkową wartości niematerialnej i prawnej (WNiP)?
Kwota WNiP to 2800 zł, abonamentu 980 zł, łączna wartość to 3780 zł. Jeżeli abonament wlicza się do wartości początkowej WNiP, to powinno być to księgowane również na koncie 080.

Odpowiedź

Nie, abonament nie zwiększa wartości początkowej wartości niematerialnej i prawnej, analogicznie jak abonament za telefon nie zwiększa ceny nabycia telefonu.

Uzasadnienie

Wartością początkową nabywanych składników wartości niematerialnych i prawnych jest cena ich nabycia. Zgodnie zaś z art. 28 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - dalej u.o.r. - cenę nabycia stanowi cena zakupu danego składnika aktywów (tj. w analizowanej sytuacji kwota należna sprzedającemu bez podlegającego odliczeniu podatku VAT), powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty, opusty oraz inne podobne zmniejszenia i odzyski. Kosztu abonamentu nie można uznać za koszt bezpośrednio związany z zakupem, chociażby z tego względu, iż nie jest to koszt niezbędny do tego, aby uznać nabyty składnik aktywów za zdatny do użytkowania. Analogicznie, jak przy równoczesnym zakupie aparatu telefonicznego i abonamentu na korzystanie z usług telefonicznych, wartość abonamentu nie zwiększa wartości początkowej telefonu.

Mając na uwadze, że abonament to opłata, zwykle ustanawiana umową, za systematyczne otrzymywanie określonego produktu (np. czasopisma), korzystanie z usługi (np. telefonicznej) lub wynikające z takiej umowy prawo otrzymywania/korzystania (np. z licencji na program finansowo-księgowy), to – mając na względzie treść ekonomiczną tego zdarzenia – kwota abonamentu nie powinna zwiększać wartości początkowej nabywanego składnika aktywów (tu: wartości niematerialnych i prawnych), lecz stanowić odrębny tytuł kosztów podlegających rozliczeniu w czasie. Kwotą netto abonamentu jednostka powinna najpierw obciążyć konto 641 Rozliczenia międzyokresowe czynne kosztów operacyjnych (w analityce: Abonament za...) a następnie – w poszczególnych miesiącach korzystania z tego abonamentu – dokonywać jego rozliczenia, zapisem:
Wn konto 402 Usługi obce lub odpowiednie konto zespołu 5
Ma konto 641 Rozliczenia międzyokresowe czynne kosztów operacyjnych (w analityce: Abonament za...).
Takie księgowanie wynika z art. 39 ust. 1 i 3 u.o.r.

Jeżeli zgodnie z przyjętą przez jednostkę do stosowania polityką rachunkowości koszty dotyczące kilku okresów sprawozdawczych, ale nieprzekraczające określonej kwoty (np. 1000 zł), nie są rozliczane w czasie, wówczas wartością netto abonamentu 980 zł należy obciążyć bezpośrednio koszty podstawowej działalności operacyjnej (w zespole 4 lub 5).

Odpowiedź pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego