Wojewoda zaskarżył uchwałę rady gminy w sprawie programu stypendialnego. Wskazywał, że akt ten w sposób nieuprawniony ogranicza krąg osób mogących ubiegać się o stypendium jedynie do uczniów, którzy na stałe zamieszkują na ternie gminy. Organ nadzoru zwrócił uwagę, że za niezgodny z prawem należy uznać też przepis, w myśl którego liczbę stypendystów ustala wójt, stosownie do posiadanych środków finansowych w ramach programu, ale w danym roku szkolnym nie może być ich więcej niż dziesięciu. Wojewoda zarzucił także, że uchwała nie zakreśliła ostatecznego terminu złożenia wniosków i nie wskazała miejsca ich składania.

Akt ten zakładał też, że wnioski niekompletne lub złożone po terminie nie będą rozpatrywane. Natomiast w przypadku negatywnego rozpatrzenia uzasadnienie nie było wymagane. Ponadto wojewoda uznał obligatoryjne funkcjonowanie komisji ds. opiniowania wniosków za naruszenie zasady podziału kompetencji organów samorządowych.

 


Miejsce zamieszkania nie ma znaczenia

Sprawą zajął się WSA, który wskazał, że zaskarżony akt prawa miejscowego został wydany na podstawie art. 90t ust. 4 ustawy o systemie oświaty. Z przepisu tego wynika, że program dotyczy dzieci i młodzieży pobierającej naukę na terenie danej jednostki samorządu terytorialnego, bez względu na miejsce ich zamieszkania. Tym samym rada gminy nie miała umocowania do modyfikowania kręgu podmiotów uprawnionych do korzystania ze wsparcia. Regulacja zaskarżonej uchwały stanowiła więc istotne naruszenie prawa.

Kpa cały czas ma zastosowanie

Tak samo oceniono przepis określający, że wnioski niekompletne lub złożone po terminie nie będą rozpatrywane. Przyznanie stypendium na podstawie prawa miejscowego jest rozstrzygnięciem sprawy co do jej istoty zapadającym w formie decyzji administracyjnej. Trzeba więc mieć na uwadze art. 64 par. 2 ustawy Kodeks postępowania administracyjnego. Przepis ten stanowi, że jeżeli podanie nie spełnia innych wymagań ustalonych w przepisach prawa, należy wezwać wnoszącego do usunięcia braków w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż siedem dni, z pouczeniem, że ich nieusunięcie spowoduje pozostawienie podania bez rozpoznania.

Czytaj także: Za długo, w kilku szkołach i czasem za darmo - łatanie braków kosztem nauczycieli i uczniów >>>

Uzasadnienie jest obligatoryjne

Za niezgodną z prawem uznano też regulację, która zakładała, że negatywne rozpatrzenie wniosku nie wymaga uzasadnienia. Uzasadnienie faktyczne i prawne jest bowiem obligatoryjnym elementem decyzji administracyjnej. Wynika to z art. 107 par. 1 pkt 6 kpaSąd podkreślił, że można od niego odstąpić, gdy decyzja uwzględnia w całości żądanie strony. Nie dotyczy to jednak decyzji rozstrzygających sporne interesy stron oraz decyzji wydanych na skutek odwołania, na co wskazuje art. 107 par. 4 kpa. Mając na uwadze wszystkie wskazane wyżej naruszenia prawa, WSA stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały.

 

Nie wszystkie zarzuty zyskały aprobatę

Trzeba jednak zwrócić uwagę, że sąd nie podzielił pozostałych zarzutów organu nadzoru. Uchwała nie naruszała ustawy w zakresie określenia liczby stypendystów przez wójta w zależności od środków finansowych przeznaczonych na ten cel. Oczywiste jest bowiem, że nie można przyznać pomocy w kwocie wyższej niż posiadane zasoby. Niezasadne okazały się także zarzuty dotyczące niewyczerpującego uregulowania trybu postępowania. WSA wskazał, że częściowa realizacja kompetencji prawotwórczej nie stoi na przeszkodzie uzupełnieniu braków w późniejszym terminie. Naruszenie to nie było istotne. Wyjątkiem jest przypadek, gdy skutkiem niekompletnego unormowania byłaby niewykonalność aktu prawa miejscowego albo gdyby wywierało to skutek dyskryminacyjny. Natomiast co do zarzutu niewskazania miejsca składania wniosków, nie powinno budzić wątpliwości, że skoro ich adresatem jest wójt, to należy je przesłać lub dostarczyć do urzędu gminy. Sąd uznał też, że postanowienie o opiniowaniu wniosków przez komisję stypendialną nie narusza prawa. Gmina ma bowiem prawo do uchwalenia trybu postępowania w tych sprawach.

Wyrok WSA w Gliwicach z 22 czerwca 2021 r., sygn. akt III SA/Gl 35/21