Sprawa dotyczyła Sylwestra L., który przez 22 lata pełnił służbę wojskową w lotnictwie, po czym przyznano mu emeryturę wojskową. Następnie pracował jako cywil przez 23 lata do 2015 r., gdy osiągnął wiek 66 lat. Płacił w tym czasie obowiązkowe składki na ubezpieczenie społeczne, łącznie 350 tys. zł.
Zawieszenie wypłaty emerytury cywilnej
Zwrócił się więc do ZUS o wyliczenie emerytury. ZUS obliczył świadczenie na 1800 zł, ale zawiesił wypłacanie.
Sylwester L. zaskarżył sprawę do sądu pracy. Jednak w dwóch instancjach pozew oddalono z powodu art. 95 ust. 2 o emeryturach i rentach z FUS w związku z art. 15 a) ustawy o zabezpieczeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych.
Według tych przepisów, w razie zbiegu u jednej osoby prawa do kilku świadczeń przewidzianych w ustawie wypłaca się jedno z tych świadczeń - wyższe lub wybrane przez zainteresowanego. Jednak jest wyjątek, gdy emerytura wojskowa lub policyjna została obliczona według zasad określonych w art. 15a ustawy z 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych (emerytura żołnierza powołanego do służby po 1 stycznia 1999 r).
Skarga kasacyjna powoda
Pełnomocnik skarżącego wniósł skargę do Sądu Najwyższego powołując się m.in na Konstytucję RP: art. 32 (równość wobec prawa) oraz art. 67 (prawo do zabezpieczenia społecznego).
Zdaniem pełnomocnika adwokata Sławomira Lisieckiego emerytury cywilne powinny być wojskowym nie tylko przyznawane, jeśli opłacili składki, ale też wypłacane. - Moim zdaniem art. 95 ustawy o emeryturach i rentach nie zawęża kręgu uprawnionych, tylko określa zasady przyznawania i wypłaty tych świadczeń - stwierdził. Adwokat wnosił więc o uchylenie wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 8 marca 2017 r.
Czytaj: TK: emerytura mundurowa nie przepada, nawet jeśli nie można jej wypłacić
SN uchyla wyrok
Skarga kasacyjna okazała się zasadna. Sąd Najwyższy przekazał sprawę do ponownego rozpoznania sądowi II instancji.
Powstał na tle tej sprawy problem interpretacyjny, jak obliczać należy emeryturę wojskową lub policyjną przy zbiegu świadczeń. Zasada ogólna jest jedna; przy zbiegu świadczeń - przysługuje jedna emerytura, z wyjątkiem emerytur obliczanych według art.15 a) ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych. Czyli: Emerytura dla żołnierza, który został powołany do zawodowej służby wojskowej po raz pierwszy po 1 stycznia 1999 r., wynosi 40 % podstawy jej wymiaru za 15 lat służby wojskowej i wzrasta według zasad określonych w art. 15.
Można doliczać staż zdobyty w cywilu
- Wojskowi mogą doliczyć sobie staż z emerytury cywilnej powstały przed służbą wojskową także - powiedziała sędzia Romualda Spyt. - Okresy zatrudnienia po ustaniu służby wojskowej mogą być doliczone do emerytury, gdy podstawa jest mniejsza niż 75 proc.
Jak wyjaśniała sędzia Romualda Spyt powód dostał świadczenie w maksymalnej wysokości 75 proc. swojego ostatniego uposażenia, ale nie miał możliwości doliczenia cywilnego stażu pracy.
Czytaj: Celnicy w systemie emerytur mundurowych>>
SN uznał, że sytuacja Sylwestra L. jest identyczna jak tych, którzy przystąpili do służby po 1 stycznia 1999 r.
Zróżnicowanie w traktowaniu emerytów wojskowych wynika z różnych zasad doliczania cywilnego stażu pracy do ich świadczenia. Żołnierze, którzy przystąpili do służby przed 1 stycznia 1999 r., mogą podwyższyć swoją emeryturę wojskową jednak przez to nie mają możliwości pobierania dwóch świadczeń. Natomiast grupa wstępująca do służby po 1999 r., jeśli po zakończeniu służby wypracuje dodatkowe składki w ZUS - ma prawo do pobierania dwóch emerytur.
Sąd Najwyższy uchylił wyrok sądu II instancji w Łodzi do ponownego rozpoznania. Sąd teraz musi ocenić, czy można powodowi podwyższyć emeryturę o staż pracy poza służbą wojskową.
Sygnatura akt I UK 426/17, wyrok z 24 stycznia 2019 r.