Przewodniczący Krajowej Sekcji Administracji Skarbowej NSZZ „Solidarność" poprosił rzecznika praw obywatelskich o interwencję w sprawie nierównego traktowania członków korpusu służby cywilnej w Krajowej Administracji Skarbowej w związku z koniecznością ponoszenia kosztów składek zdrowotnych od nagród uznaniowych oraz nagrody rocznej w porównaniu z funkcjonariuszami S.C.-S. O problemie szerzej pisaliśmy tutaj.
Czytaj również: Polski Ład i ZUS dzielą skarbówkę na "lepszych" funkcjonariuszy i "gorszych" urzędników >>
Systemowy problem
RPO wystąpił w tej sprawie do ministra finansów. Z odpowiedzi, jaką otrzymał wynikało, że problem ma charakter systemowy i dotyczy nie tylko pracowników KAS, lecz ogółu pracowników - członków korpusu służby cywilnej, w tym także pracowników resortu spraw wewnętrznych i administracji, obrony narodowej czy sprawiedliwości. W resortach oprócz funkcjonariuszy zatrudnieni są również pracownicy. W tej sytuacji należy uznać, że sprawa ma szerszy wymiar i z uwagi na powyższe nie jest zasadne zawężanie tego problemu do jednej kategorii pracowników - tj. członków korpusu służby cywilnej realizujących obowiązki służbowe w ramach KAS. Z tych względów, w przypadku podjęcia dalszych działań sprawie, pracownicy wszystkich resortów powinni być potraktowani w ten sam sposób.
Zdaniem ministra finansów istota problemu sprowadza się do brzmienia art. 81 ust. 3 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej ze środków publicznych (dalej: u.ś.o.z.). A załatwienie sprawy nie jest możliwe bez podjęcia działań legislacyjnych w celu stosownych zmian w tej ustawie.
Marcin Wiącek przesłał zatem ministrowi zdrowia całość korespondencji w sprawie z prośbą o zbadanie zagadnienia oraz stanowisko w zakresie naruszenia zasady równości, jak również możliwości nowelizacji przepisów.
Cena promocyjna: 296.1 zł
|Cena regularna: 329 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 98.7 zł
Zbyt kosztowne zmiany
Z najnowszej odpowiedzi udzielonej przez Jerzego Szafranowicza, wiceministra zdrowia, wynika, że po przeprowadzonej analizie można uznać, że regulacja art. 81 ust. 3 ww. ustawy odpowiada konstytucyjnym wzorcom wynikającym z art. 2 Konstytucji RP (zasada sprawiedliwości społecznej), Preambuły i art. 20 Konstytucji RP (zasada solidarności) oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji RP (zasada równości). Ustawodawca, wprowadzając ww. preferencję ustawową:
- uwzględnił istotne cechy różnicujące sytuacją funkcjonariuszów służb mundurowych względem kategorii pracowników,
- zróżnicował prawnie wymiar ciężaru składkowego w ubezpieczeniu zdrowotnym ww. odmiennych kategorii podmiotowych, wprowadzając uzasadnioną preferencję dla funkcjonariuszów formacji mundurowych,
- przy czym przedmiotowa preferencja jest proporcjonalna, bowiem nie eliminuje partycypacji grup uprzywilejowanych w kosztach finansowania publicznego systemu opieki zdrowotnej.
Według MZ zrównanie ciężaru składkowego w ubezpieczeniu zdrowotnym pracowników korpusu służby cywilnej KAS z ciężarem składkowym funkcjonariuszów Służby Celno-Skarbowej nie odpowiadałoby wzorcom konstytucyjnym. Należy bowiem uwzględnić, że obecnie grupa pracownicza – członkowie korpusu służby cywilnej – jest pod tym względem jednakowo traktowana bez względu na instytucję, w której funkcjonuje. Wyłączenie członków służby cywilnej zatrudnionych w Krajowej Administracji Skarbowej z obowiązujących reguł ustalania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, doprowadziłoby do nieuzasadnionego różnicowania ich sytuacji w odniesieniu do pozostałych członków korpusu służby cywilnej. W związku z tym konieczne byłoby – ze względu na zasadę równości – objęcie zmianą normatywną wszystkich pracowników korpusu służby cywilnej, co doprowadzałoby finalnie do pominięci w tworzeniu prawa istotnych cech różnicujących tę grupę względem grup funkcjonariuszy służących w poszczególnych formacjach mundurowych. Taka zmiana legislacyjna naruszałaby zatem obowiązek zróżnicowania przez prawodawcę obciążeń różnych kategorii podmiotowych, wynikający z zasady sprawiedliwości społecznej (art. 2 Konstytucji RP).
Sprawdź również książkę: Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz >>
- Powyższy wniosek, oparty na analizie prawnej, znajduje swoje dodatkowe uzasadnienie w szerszym kontekście społeczno-ekonomicznym wskazanym przez ministra finansów. Objęcie członków korpusu służby cywilnej (także tych zatrudnionych w ramach KAS) przywilejem odstępstwa od obowiązkowego odprowadzania składki na ubezpieczenie zdrowotne od świadczeń innych niż uposażenie (tj. np. od nagród), a więc poszerzenie zakresu podmiotowego preferencji ustawowej z art. 81 ust. 3 u.ś.o.z., nie jest zasadne w kontekście aktualnej sytuacji finansowej Narodowego Funduszu Zdrowia. Według wstępnych danych ze sprawozdania Rb-70 za IV kwartał 2024 r., przeciętne zatrudnienie członków korpusu służby cywilnej w KAS w 2024 r. wynosiło 48 496 etatów (co stanowi 40,8 proc. członków korpusu służby cywilnej ogółem), natomiast funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej jedynie 11 427 etatów. Dane pochodzą ze sprawozdań dyrektorów generalnych i kierowników urzędów pozwalają ustalić, że na dzień 31 grudnia 2024 r. w służbie cywilnej Rzeczypospolitej Polskiej zatrudnione było 121.559 osób. Uprzywilejowanie tak licznej grupy zawodowej w zakresie składek na ubezpieczenie zdrowotne negatywnie wpłynęłoby na zasoby finansowe NFZ - podkreślił wiceminister Szafranowicz. Dlatego minister zdrowia nie planuje obecnie zmian legislacyjnych w zakresie regulacji art. 81 ust. 3 u.ś.o.z.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
