Na koniec 2020 roku zadłużenie alimentacyjne w Krajowym Rejestrze Długów wyniosło ponad 12,9 mld zł. To o przeszło 666 mln zł więcej niż 12 miesięcy wcześniej, kiedy kwota ta nieznacznie przekroczyła 12,2 mld zł. Natomiast średnie zadłużenie z tego tytułu zwiększyło się o ponad 2 tys. złotych - z prawie  41 tys. zł do prawie 43 tys. zł. 

Czytaj również: Rząd szuka sposobu na alimenciarzy - tyle że nadal nieskutecznie>>

Pandemia utrudnia alimenciarzom podjęcie pracy

– Od 1 października ub.r. wzrosło kryterium dochodowe uprawniające do świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego z 800 zł do 900 zł. To jeden z czynników wpływających na zwiększenie liczby wpisów dotyczących zadłużenia alimentacyjnego. Ponadto docierają do nas sygnały z MOPS-ów i GOPS-ów, że z powodu pandemii część dłużników nie mogła podjąć pracy, a tym samym nie była w stanie wywiązać się ze swoich obowiązków – podkreśla Katarzyna Maciaszczyk-Sobolewska z Krajowego Rejestru Długów.

W grudniu ub.r. największa kwota do oddania należała do mieszkańca woj. śląskiego, który miał do uregulowania ponad 439 tys. zł. Patrząc na poszczególne województwa, najbardziej zadłużone były osoby z mazowieckiego – przeszło 1,7 mld zł, śląskiego – prawie 1,6 mld zł oraz dolnośląskiego – ponad 1,2 mld zł. Natomiast 234 mln zł wynoszą długi alimenciarzy, którzy nie zostali przypisani do żadnego z  obszaru.

– W 2019 roku najwięcej zadłużonych alimenciarzy było w wieku 46-55 lat. Rok później najliczniejszą grupę tworzyli mężczyźni z przedziału wiekowego 36-45 lat. Można zatem zauważyć, że przybywa dłużników w młodszych grupach wiekowych, a ubywa – w starszych. Zawsze jednak przewagę stanowią osoby z miasta niż ze wsi – analizuje ekspert z KRD.

 


Mniej dłużników to efekt zmiany przepisów

Z kolei alimenciarze z Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor mieli ostatnio do spłacenia ponad 11,2 mld złotych. To niespełna 204 mln mniej niż na koniec 2019 roku. W tym okresie liczba takich dłużników spadła o przeszło 15 tys. W grudniu ub.r. było ich niespełna 272 tysięcy, a rok wcześniej – niemal 287 tys. Średni dług na osobę zwiększył się o około 1,5 tys. złotych, z niespełna 40 tys. zł do ponad 41 tys. zł. Najwyższy był w województwie świętokrzyskim i wyniósł prawie 46,5 tys. zł.

Spadki liczby dłużników wynikają z dwóch powodów. Niektórzy spłacili zaległość, a innym pomogły przepisy. One nakazały usunięcie osób z rejestru BIG z długami powstałymi wcześniej niż przed 6 laty. Takich przypadków w minionym roku było ponad 7 tys. W tym samym okresie gminy przekazały nam ponad 23,5 tys. kolejnych dłużników alimentacyjnych. Najwięcej w lipcu – 2655, a także w marcu – 2586 osób – analizuje Diana Borowiecka z BIG InfoMonitor.

Ostatnio najliczniejszą grupę dłużników stanowili mieszkańcy województwa śląskiego – prawie 36 tys. (w 2019 roku – ponad 37,3 tys.). Wśród nich był 55-latek mający do uregulowania przeszło 776 tys. złotych. Tam łączna kwota zaległości wyniosła ponad 1,4 mld złotych. Dalej widzimy woj. mazowieckie – przeszło 1,25 mld zł, a za nim – dolnośląskie – niespełna 1,1 mld złotych.

Teraz niepłacącym jest łatwiej się tłumaczyć. Obok pracy na czarno wymieniają też brak przelewów od pracodawców. Albo bez ogródek przerzucają całą winę na koronakryzys. Jednak 1 grudnia 2020 r. weszła w życie kolejna część przyjętych wcześniej rozwiązań zapobiegających unikaniu płacenia alimentów. W kodeksie pracy rozszerzony został katalog kar oraz wykroczeń wymierzony przeciw pracodawcy, który zatrudnia na czarno lub zataja wysokość wynagrodzenia dłużnika alimentacyjnego – zaznacza ekspert z BIG InfoMonitor.

 


Wartość długów alimentacyjnych rośnie w sposób porównywalny

Z kolei w bazie ERIF BIG SA długi osób zalegających z alimentami wzrosły w ciągu roku o ponad 400 mln zł. Na koniec grudnia ub.r. zobowiązania te wyniosły przeszło 12,7 mld zł, a rok wcześniej było to ponad 12,3 mld zł. W tym czasie średnie zadłużenie zwiększyło się z 40 tys. zł do 42,5 tys. zł. Zmniejszyła się za to rekordowa kwota do oddania. Ostatnio jedna z osób miała do uregulowania z tego tytułu niemalże 559 tys. zł, a w 2019 roku zestawienie otwierał wynik 702 tys. zł.

– Biura Informacji Gospodarczej nie posiadają danych dotyczących powodów niepłacenia alimentów. Nie możemy więc jednoznacznie stwierdzić, czy i w jaki sposób pandemia wpłynęła na statystyki z 2020 roku. Natomiast obserwowany wzrost wartości długów alimentacyjnych i ich średniej wysokości w porównaniu z 2019 rokiem jest zbliżony do poprzednich lat – mówi Aleksandra Wilczak-Grzesik z ERIF BIG SA.

Ostatnio najwięcej osób niepłacących alimentów pochodziło z województwa śląskiego – 35,7 tys. osób (w 2019 roku – ponad 36,5 tys.), a najmniej – z opolskiego – 5 tys. osób (5,1 tys.). Zobowiązania tych pierwszych wyniosły prawie 1,5 mld zł (wcześniej – ponad 1,4 mld zł), drugich – 204 mln zł (poprzednio ponad 204 mln zł).

Zdecydowaną większość osób, które nie wywiązywały się z obowiązków rodzicielskich w analizowanych okresach, stanowili mężczyźni – 94 proc. W 2019 roku najwięcej było ich w wieku 35-44 lata, a rok później – w przedziale wiekowym 45-54 lata. Natomiast kobiety zalegające z płatnościami mają najczęściej 35-44 lata – podsumowuje ekspert ERIF Biuro Informacji Gospodarczej.