Parlament nie zakończył jeszcze prac nad rządową nowelizacją ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 1503), która dotyczy prowadzenia działań związanych z dalszą restrukturyzacją i transformacją sektora węgla kamiennego w Polsce oraz finansowanie skutków tych procesów; umożliwienia skorzystania z instrumentów osłonowych i związanych z nimi świadczeń socjalnych przez pracowników kopalni, zakładu górniczego lub jego oznaczonej części, nabytych po 1 września 2021 r., przez Spółkę Restrukturyzacji Kopalń S.A. (SRK S.A.). Ustawa, którą 1 października 2021 r. uchwalił Sejm, trafiła do Senatu i ten zajmie się nią na swoim najbliższym posiedzeniu, zaplanowanym na 27-29 października (pkt 12 porządku obrad).

Czytaj również: Jest projekt transformacji górnictwa uwzględniający umowę społeczną>>

Rozporządzenie przed ustawą?

Ministerstwo Aktywów Państwowych nie traci jednak czasu i już do uzgodnień międzyresortowych przekazało projekt rozporządzenia w sprawie dotacji budżetowej przeznaczonej na finansowanie jednorazowych odpraw pieniężnych – w wersji z 12 października. Ten sam, który ministerstwo dołączyło do projektu nowelizacji ustawy, której proces legislacyjny jeszcze trwa. Co warto podkreślić, projekt rozporządzenia póki co bez podstawy prawnej do jego wydania – bo przepis stanowiący tę podstawę (czyli nowy, dodawany art. 11i) nie przeszedł jeszcze całego procesu legislacyjnego. Potwierdza to zresztą samo ministerstwo w uzasadnieni u do projektu rozporządzenia twierdząc: - Wydanie rozporządzenia będzie stanowić wykonanie upoważnienia ustawowego zawartego w art. 11i ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego, zwanej dalej „ustawą”, dodanym przez ustawę o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego oraz niektórych innych ustaw uchwaloną przez Sejm RP w dniu 1 października 2021 r., zwanej dalej „nowelizacją”, nakładającego na ministra właściwego do spraw gospodarki złożami kopalin obowiązek wydania przepisów wykonawczych w zakresie dotacji przeznaczonej na wypłatę jednorazowych odpraw pieniężnych dla osób odchodzących z kopalń likwidowanych.


Pierwsza i druga transza budżetowej dotacji będzie wypłacona bez rozliczenia

Zgodnie z projektem rozporządzenia, wniosek przedsiębiorstwa górniczego o przyznanie dotacji budżetowej przeznaczonej na finansowanie jednorazowych odpraw pieniężnych ma zawierać oznaczenie przedsiębiorstwa, liczbę osób uprawnionych do otrzymania jednorazowej odprawy pieniężnej, w podziale na kopalnię, zakład górniczy lub jego oznaczoną część oraz wysokość środków koniecznych do sfinansowania jednorazowych odpraw pieniężnych, w podziale na kopalnię, zakład górniczy lub jego oznaczoną część.

Dotacja przyznana przez ministra właściwego do spraw gospodarki złożami kopalin ma być przekazywana w transzach, na rachunek bankowy specjalnie wyodrębniony przez przedsiębiorstwo w tym celu. Podstawę do przekazania transzy dotacji stanowić ma przedłożenie przez przedsiębiorstwo: wniosku o wypłacenie transzy dotacji oraz rozliczenie. Przy czym, jak proponują autorzy projektu rozporządzenia, obowiązek przedłożenia rozliczenia miesięcznego nie będzie dotyczył transzy dotacji wnioskowanej po raz pierwszy i drugi.

Jak podkreśla MAP, projektowane rozporządzenie reguluje formę miesięcznych i rocznych rozliczeń z otrzymanej przez przedsiębiorstwo dotacji budżetowej oraz terminy ich przedkładania. Wejście w życie projektowanych przepisów umożliwi sprawny przebieg procesu wypłacania jednorazowych odpraw pieniężnych, na finansowanie których będzie przyznana dotacja. - W związku z tym, że projekt rozporządzenia umożliwia kontynuowanie procesu likwidacji zakładów górniczych i restrukturyzacji zatrudnienia w podmiotach na zasadach wcześniej obowiązujących, przeprowadzono wyłącznie uzgodnienia międzyresortowe - zapewniają projektodawcy.

Jak twierdzi MAP, wejście w życie projektowanego rozporządzenia nie pociąga za sobą skutków finansowych. Stanowi ono jedynie wykonanie upoważnienia zawartego w art. 11i ustawy. Szacunkowe koszty procesu restrukturyzacji, w tym koszty osłon socjalnych, zostały przedstawione w uzasadnieniu do projektu nowelizacji. Przypomnijmy zatem, że w myśl uzasadnienia do projektu ustawy, zgodnie z oszacowanymi przez spółki górnicze danymi, z jednorazowych odpraw pieniężnych skorzysta 1371 osób, a z urlopów górniczych – 2348 osób (łącznie – 3719). Wejście w życie nowelizacji ma kosztować budżet państwa łącznie 8 mld 245 mln zł, a źródłem finansowania ma być: budżet państwa - w wysokości 7 mld 339 mln zł oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych (906 mln zł).