W przypadku wypowiedzenia - termin doręczenia oświadczenia rozpoczyna bieg okresu wypowiedzenia, przy rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia – data doręczenia jest równocześnie datą rozwiązania umowy. Co więcej, przepisy Kodeksu pracy wyraźnie stanowią, że rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy.
Sprawdź procedurę w LEX: Konsekwencje błędów lub niewydania świadectwa pracy >
Nie zawsze jednak unikanie odbioru korespondencji przynosi oczekiwany efekt. Zdarza się, że doręczenie oświadczenia o rozwiązaniu umowy jest skuteczne już z dniem pozostawienia pierwszego awizo. W ten sposób, niewątpliwie korzystny z punktu widzenia pracodawców, orzekł Sąd Okręgowy w Warszawie w ostatnim dniu 2018 r.
Pokrótce należy wyjaśnić, że w omawianej sprawie pracodawca wysłał – na podany przez pracownika adres do doręczeń – oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę w trybie dyscyplinarnym. Z uwagi na nieobecność pracownika pod wskazanym adresem, listonosz pozostawił awizo jego rodzicom, którzy mieszkali po sąsiedzku.
Jak wynikało z zeznań rodziców oraz samego listonosza, pracownik często był nieobecny i od lat już korespondencję do niego kierowaną odbierali rodzice. Jeżeli natomiast rodziców nie było w domu, listonosz zostawiał awizo pod adresem rodziców. Tym razem jednak, pomimo iż rodzice przebywali w domu, listonosz zamiast korespondencji, pozostawił im awizo. Kilka dni później pracownik wysłał do pracodawcy oświadczenie o rozwiązaniu przez niego umowy o pracę z winy pracodawcy. Oświadczenie o rozwiązaniu umowy jako pierwszy odebrał pracodawca, pracownik odebrał awizowaną przesyłkę w terminie późniejszym.
Czytaj też: Nowy wzór kwestionariusza osobowego >
Pojawiło się w związku z tym pytanie, z czyjej inicjatywy doszło w rzeczywistości do rozwiązania umowy? Pracodawca uznał, że dokonane przez niego rozwiązanie było pierwsze i pozostaje skuteczne, mimo że pracownik go nie odebrał. W konsekwencji - w świadectwie pracy wystawionym pracownikowi pracodawca wskazał, że umowa uległa rozwiązaniu bez wypowiedzenia wskutek oświadczenia pracodawcy. Z taką treścią świadectwa pracy nie zgodził się pracownik, który wystąpił o jego sprostowanie. Argumenty pracownika nie spotkały się jednak ze zrozumieniem i akceptacją sądów rozstrzygających sprawę.
Sądy obydwu instancji zwróciły uwagę, że jeśli pracownik podaje pracodawcy adres do doręczeń, to pracodawca ma prawo oczekiwać, że pod tym adresem pracownik faktycznie przebywa i podejmie kierowaną do niego przesyłkę. Sądy orzekające w sprawie wskazały, że oświadczenie woli, które ma być złożone pracownikowi przez pracodawcę, jest złożone z chwilą, gdy doszło do pracownika w taki sposób, że mógł się on zapoznać z jego treścią (tak też wyrok Sądu Najwyższego z 20 listopada 2014 r., sygn. I PK 88/14). Co istotne, jeśli nadawca oświadczenia – tak jak miało to miejsce w omawianej sprawie – ma prawo spodziewać się, że odbiorca będzie przebywał w miejscu, do którego kieruje oświadczenie, to decydujący dla uznania oświadczenia za doręczone jest moment dostarczenia oświadczenia w to miejsce. Konsekwencje faktycznej niemożności odbioru obciążają adresata, chyba że nadawca wiedział, że w miejscu, do którego doręcza swoje oświadczenie, jego adresata nie zastanie (wyrok Sądu Najwyższego z 23 kwietnia 2010 r., sygn. II PK 295/09).
Marta Kurzajewska-Ożarowska
radca prawny, wspólnik komandytariusz Kancelarii MERSKI Radcy prawni i Adwokaci Sp.k., specjalizujący się w obszarze indywidualnego i zbiorowego prawa pracy.
Więcej przydatnych materiałów znajdziesz w LEX Kadry:
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia
Nowy sposób prowadzenia dokumentacji pracowniczej
E-akta – skrócenie okresu przechowywania akt pracowniczych oraz ich elektronizacja
Wypłata wynagrodzenia za pracę od 1 stycznia 2019 r.
W 2019 r. wyższy odpis na ZFŚS
Nie masz dostępu do tych materiałów? Sprawdź, jak go uzyskać >
Płaca minimalna w 2019 r. i wysokość innych świadczeń
Współczynnik ekwiwalentowy 2019 r.
Zmiany w szkoleniach okresowych BHP i rozszerzenie możliwości pełnienia służby BHP przez pracodawców
Nowa składka na Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
