Z informacji Prawo.pl wynika, że Główny Inspektorat Pracy zabiega o przyznanie uprawnień Państwowej Inspekcji Pracy do kontrolowania wypadków przy pracy zdalnej. Dziś inspektorzy, jak twierdzi GIP, takiej możliwości nie mają. Natomiast zdaniem Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii, takie przepisy są. Poprosiliśmy więc resort o wskazanie przepisów, które już dziś umożliwiają PIP przeprowadzanie kontroli wykonywania pracy zdalnie (w domach pracowników) i wypadków przy pracy zdalnej.

Czytaj: Inspektor nie sprawdzi wypadku w pracy zdalnej, ale pracodawca może>>

Wypadek przy pracy – obowiązki pracodawcy

W przekazanej nam odpowiedzi MRPiT podkreśliło, że w razie wypadku przy pracy pracodawca jest obowiązany podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym i ustalenie w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyn wypadku oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom (art. 234 ar. 1 Kodeksu pracy). Pracodawca jest więc zobowiązany:

  1. udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy;
  2. zabezpieczyć miejsce wypadku w sposób wykluczający: - dopuszczenie do miejsca wypadku osób niepowołanych, - uruchamianie bez koniecznej potrzeby maszyn i innych urządzeń technicznych, które w związku z wypadkiem zostały wstrzymane, - dokonywanie zmiany położenia maszyn i innych urządzeń technicznych, jak również zmiany położenia innych przedmiotów, które spowodowały wypadek lub pozwalają odtworzyć jego okoliczności,
  3. zawiadomić o wypadku okręgowego inspektora pracy i prokuratora w razie wypadku ciężkiego, śmiertelnego lub zbiorowego;
  4. powołać zespół powypadkowy, którego celem jest ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku a następnie sporządzenie oraz zatwierdzenie protokołu powypadkowego;
  5. doręczyć protokół powypadkowy poszkodowanemu oraz właściwemu inspektorowi pracy (w razie wypadku ciężkiego, śmiertelnego lub zbiorowego);
  6. zarejestrować wypadek w rejestrze;
  7. sporządzić statystyczną kartę wypadku.

Co do zasady – jak zaznacza ministerstwo - okoliczności i przyczyny wypadku ustala powoływany przez pracodawcę zespół powypadkowy (par. 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy).

 

Zadania PIP a wypadki przy pracy zdalnej

- Należy podkreślić, że Państwowa Inspekcja Pracy nie jest informowana o każdym wypadku przy pracy i nie zawsze bada okoliczności wypadku przy pracy. Zgodnie bowiem z art. 234 par. 2 Kodeksu pracy, pracodawca jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić właściwego okręgowego inspektora pracy i prokuratora o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy – twierdzi MRPiT. I dalej wyjaśnia: - Tylko w powyższych przypadkach wypadek jest badany przez PIP. Jednakże to okręgowy inspektor pracy podejmuje decyzję, czy dane zdarzenie (np. ze skutkiem śmiertelnym) jest badane przez inspektora pracy. Inspektor pracy zawiadomiony o śmiertelnym, zbiorowym lub ciężkim wypadku przy pracy sam przeprowadza dochodzenie powypadkowe.

Czytaj również: Wiceminister Michałek: Przepisy o pracy zdalnej powinny być elastyczne>>

Jak przypomina ministerstwo, zadania PIP określone zostały w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy. PIP zajmuje się m.in. analizowaniem przyczyn wypadków przy pracy i chorób zawodowych, kontrolą stosowania środków zapobiegających wypadkom i chorobom oraz udziałem w badaniu okoliczności wypadków przy pracy. Kontroli inspektora pracy w tym zakresie będzie podlegać w szczególności prawidłowość prowadzenia postępowania powypadkowego, m.in. termin sporządzenia protokołu ustalającego okoliczności przyczyny wypadku przy pracy, szczegółowość ustaleń zawartych w protokole, a dotyczących okoliczności, w jakich wypadek miał miejsce.

Ponadto zgodnie z par. 3 ust. 3 ww. rozporządzenia z dnia 1 lipca 2009 r., zgodę na uruchomienie maszyn i innych urządzeń technicznych lub dokonanie zmian w miejscu wypadku wyraża w sytuacji zaistnienia wypadku śmiertelnego, ciężkiego lub zbiorowego wyraża pracodawca po uzgodnieniu z właściwym inspektorem pracy i prokuratorem.

- Nie można więc wykluczyć sytuacji, że w celu np. zbadania wypadku przy pracy zdalnej ze skutkiem śmiertelnym konieczne będą, dokonane przez PIP, oględziny miejsca wypadku (a więc np. miejsca zamieszkania pracownika) lub stanu technicznego narzędzi pracy – podkreśla resort w przekazanej nam odpowiedzi. Jak dalej zaznacza, wydaje się jednakże, że będą to wyjątkowe sytuacje. W celu ustalenia, czy pracodawca realizuje wobec pracownika obowiązki wynikające z prawa pracy w trakcie wykonywania pracy zdalnej wystarczająca wydaje się być kontrola przeprowadzona u pracodawcy. Projekt ustawy nie zawiera uregulowań umożliwiających PIP kontrolowanie wykonywanie pracy zdalnej przez pracowników.
Według MRPiT, pracownik wykonujący pracę zdalną może złożyć skargę do PIP dotyczącą realizacji przez pracodawcę obowiązków dotyczących bhp a PIP, za zgodą tego pracownika, zbadać np. stan techniczny urządzeń przekazanych pracownikowi przez pracodawcę i znajdujących się w miejscu zamieszkania pracownika.