Zgodnie przepisami, decyzja w sprawie zezwolenia na pracę jest wydawana nie później niż w ciągu miesiąca, a w przypadku sprawy szczególnie skomplikowanej – nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania. Urzędy ostrzegają jednak, że z uwagi na znaczny wzrost liczby wpływających wniosków występują opóźnienia w rejestracji spraw do systemów informatycznych oraz w terminowym prowadzeniu postępowań administracyjnych, w związku z czym termin na podjęcie decyzji dla wniosku może ulec przedłużeniu.
Zobacz w LEX: Zatrudnianie cudzoziemców spoza UE - oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy >
O zezwolenie na pracę dla cudzoziemca występuje pracodawca. W zezwoleniu wskazany jest podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi i stanowisko ewentualnie rodzaj pracy, którą cudzoziemiec ma wykonywać.
Zmiana stanowiska na dłużej niż 30 dni - nowe zezwolenie
Dyrektor biura Międzynarodowej Organizacji do Spraw Migracji (IOM) Anna Rostocka zwraca uwagę, że obecne przepisy powodują wiele trudności po stronie pracodawców. - W obecnej sytuacji cudzoziemiec nie może zmienić pracodawcy w Polsce bez uzyskania nowego zezwolenia na pobyt czy pracę. Nowe zezwolenie na pracę i pobyt należy uzyskać także, kiedy zmianie ulega wynagrodzenie cudzoziemca - wyjaśnia. Ponadto - wskazuje Rostocka - cudzoziemiec musi się ubiegać o nowe zezwolenie również w sytuacji zmiany stanowiska pracy u tego samego pracodawcy.
Zobacz w LEX: Zatrudnianie w Polsce cudzoziemców spoza UE - zezwolenie na pracę sezonową >
Ekspertka podkreśliła, że urzędy nie radzą sobie z obsługą dużej liczby wniosków, co powoduje opóźnienia w wydawaniu decyzji. - Dochodzi do takich sytuacji, że pracodawca występuje o zezwolenie na pracę, podczas gdy cudzoziemiec występuje o pozwolenie na pobyt i pracę, żeby w jakiś sposób zobaczyć kto uzyska pozwolenia szybciej. To powoduje zwiększenie liczby wniosków, które wpływają do urzędu wojewódzkiego - mówi.
Zobacz procedurę w LEX: Przebieg procesu zatrudnienia obywatela Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Republiki Mołdawii, Federacji Rosyjskiej lub Ukrainy >
Jak zaznacza Rostocka, obecna sytuacja sprzyja rozwijaniu się szarej strefy. - Badania pracy Ukraińców w Polsce wskazują, że co piąty z nich pracuje bez umowy. Nawet jeśli uzyskuje pozwolenie na pracę, w przypadku, kiedy zmienia pracodawcę, musi kolejny raz zgłosić się do urzędu. On nie może czekać, musi z czegoś żyć. Co więcej pracodawca, który chce go zatrudnić, też nie będzie czekał - stwierdza.
Dodała, że obecna sytuacja powoduje również to, że migranci są narażeni na wykorzystanie. - Co czwarty Ukrainiec w Polsce padł ofiarą wykorzystania, polegającego na niewypłaceniu wynagrodzenia, czy wynagrodzenia w innej kwocie niż umawiano się - mówi. Wskazała, że cudzoziemcy w Polsce padali byli także ofiarami handlu ludźmi.
Czytaj też: Ukraińcy oczekują więcej, nie biorą już każdej pracy >
Potrzebna większa elastyczność
Kierownik Polskiego Forum HR Agnieszka Zielińska podkreśla, że wprowadzenie elastyczności przy zezwoleniach na pracę dla cudzoziemców to jeden z postulatów zgłoszonych do resortu rodziny i pracy. - Chodzi to, by nie było wymogu wydania nowego zezwolenia w przypadku zmiany stanowiska u jednego pracodawcy. Ten element korkuje cały system przetwarzania wniosków. Uważamy, że taka zmiana jest konieczna - mówi. Zwraca uwagę, że w skrajnych przypadkach zezwolenie jest wydawane przez rok. - W praktyce często to kilka miesięcy. Wszystko jednak zależy od urzędu - dodaje.
Przypomniała, że Forum HT postuluje również wprowadzenie maksymalnego terminu 7 dni (od dnia złożenia wniosku o wydanie zezwolenia na pobyt i pracę) na umieszczenie w dokumencie podróży odcisku stempla. - Jego umieszczenie powinno poprzedzać sprawdzenie, czy wszystkie dokumenty są przedłożone, a nie weryfikowanie ich treści. Dodatkowo, aby skrócić kolejki do złożenia wniosku, w części urzędów, należy rozważyć możliwość rejestrowania wniosku drogą elektroniczną - stwierdza Zielińska.
Inny postulat dotyczący zatrudniania cudzoziemców zgłasza Marcelina Godlewska z ABSL. Wyjaśnia w rozmowie z Prawo.pl, że chodzi o uproszczenie procedury wizowej dla osób wysoko wykwalifikowanych. - Byłaby to specjalna wiza, która nie niosłaby za sobą konieczności wydawania pozwolenia na pracę. W ramach tej wizy moglibyśmy zadeklarować kwalifikacje pracownika i wysokość zarobków. Od momentu uzyskania wizy byłaby ona ważna pół roku - mówi.
Zobacz wzór dokumentu w LEX: Wniosek o wydanie zezwolenia na pracę cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej >
Cudzoziemcy w Polsce
Według danych Urzędu do Spraw Cudzoziemców w zeszłym roku liczba cudzoziemców mających ważne zezwolenia na pobyt w Polsce zwiększyła się o 47 tys. osób. Co piąty wniosek o zgodę na stały pobyt został odrzucony.
W grupie cudzoziemców z ważnymi zezwoleniami na pobyt w Polsce największy wzrost zaobserwowano wśród: Ukraińców – o prawie 34 tys. osób, do 179 tys., Białorusinów – o 4,7 tys., do 20 tys. osób, obywateli Indii – o 1,9 tys. do 8,8 tys. osób, a także obywateli Gruzji – o 1,3 tys. do 2,9 tys. i Wietnamu – o 0,7 tys. do 12,4 tys.
Województwami, w których jest najwięcej cudzoziemców z ważnymi zezwoleniami na pobyt są: mazowieckie – 114 tys. osób, małopolskie – 36 tys. os., dolnośląskie – 31 tys. os. oraz wielkopolskie – 28 tys. osób.
Cudzoziemcy, którzy chcą zalegalizować swój pobyt w Polsce, składają w urzędach wojewódzkich wnioski o zezwolenia na pobyt. Osoby, które spełnią warunki wydania zezwolenia, otrzymują dokumenty potwierdzające ich prawo pobytu w kraju. Na początku 2019 r. ważne zezwolenia na pobyt posiadało 372 tys. cudzoziemców. Według stanu na 1 stycznia 2018 r. i 2017 r. było to odpowiednio 325 i 266 tys. osób.
Czytaj też: Szkolenie z bhp dla cudzoziemca w języku, który zna >>>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
