Przed Compliance w 2022 roku szykują się następujące wyzwania.
Beneficjent rzeczywisty
Beneficjent rzeczywisty gra pierwszoplanową rolę w obszarze przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. VI dyrektywa AML nie tylko rozszerzyła katalog podmiotów zobowiązanych do ujawnienia informacji w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych, ale również przyczyniła się do wprowadzenia kary do 1 mln zł za brak lub ujawnienie nieaktualnej informacji w tym rejestrze. Klienci korporacyjni mogą spodziewać się ofensywy w tym przedmiocie ze strony instytucji obowiązanych. Beneficjent rzeczywisty albo psikus!
Czytaj w LEX: Odpowiedzialność banku uczestniczącego w procederze prania pieniędzy i finansowania terroryzmu na gruncie Dyrektywy AML VI >
ESG / Raportowanie niefinansowe
Skrót ESG można przetłumaczyć jako środowisko naturalne, społeczeństwo i ład korporacyjny (z angielskiego: Environmental, Social, Governance). Pozorne połączenie wody i ognia, z którym mierzą się dzisiaj duże jednostki zainteresowania publicznego oraz spółki notowane na GPW. Wyzwaniem będzie powiązanie standardowej sprawozdawczości finansowej ze sprawozdawczością ESG oraz uwzględnienie ESG w budowaniu długoterminowej wartości przedsiębiorstwa. Tym bardziej, że brak jeszcze jednolitych standardów tego raportowania.
Czytaj też: Compliance w Polsce 2021 - polskie firmy uczą się działać zgodnie z prawem>>
Uzbrojenie ładu korporacyjnego
Projekt nowelizacji KSH zakłada wzmocnienie kontroli wewnętrznej w spółkach kapitałowych oraz efektywności funkcjonowania rad nadzorczych poprzez ustawowe gwarancje bieżącego dostępu do informacji o stanie spraw spółki. Rada nadzorcza zyska nowe narzędzia sprawowania kontroli obejmujące korzystanie (na koszt spółki) z usług niezależnego doradcy, pozyskiwanie informacji bezpośrednio od pracowników czy też nałożenie na zarząd obowiązków informacyjnych. Co istotne, za uchybienia zarząd będzie mógł zostać ukarany.
Nowy Polski (nie)Ład
Dopiero w przysłowiowym boju rozpoznane zostaną skutki finansowe Nowego Ładu. Możemy się domyślać, że na pewno nie będą one obojętne dla portfela. To wyzwanie również dla Compliance, ponieważ pozostaje zagadką, jak zapewnić zgodność z prawem w tym gąszczu. Jedno jest pewne. Sponsorami Nowego Ładu będą przede wszystkim przedsiębiorcy.
Czytaj w LEX: Kręski Tomasz, Zmiany podatkowe w ramach Polskiego Ładu >
WIBOR
Przez ostatnie lata stopy procentowe nie sprawiały niespodzianek innych niż ich obniżenie do wartości historycznych minimów. Czasy taniego pieniądza stają się jednak wspomnieniem. Tymczasem zawarte umowy kredytowe zwykle oparte są na zmiennych wskaźnikach referencyjnych, gdzie w istocie brakuje górnego ograniczenia: „sky is the limit”. Kredytobiorcy nie mają ochrony w postaci maksymalnego umownego limitu
(w przeciwieństwie do minimalnego limitu zabezpieczającego przed tzw. ujemnymi stopami procentowymi). Czy będzie to problem? Przyszłość i decyzje Rady Polityki Pieniężnej pokażą.
Finansowanie społecznościowe
Znaleźć inwestora łatwo nie jest. Szerokiej uwadze umknęło wejście w życie w listopadzie Rozporządzenia 2020/1503 (Rozporządzenie ECSP) faktycznie obejmującego nadzorem crowdfunding udziałowy i pożyczkowy. Zdefiniowana została „usługa finansowania społecznościowego”. Operatorzy takich platform będą musieli ubiegać się o zezwolenie KNF. Niestety ustawodawca zamierza poważnie ograniczyć spółkom z o.o. możliwość korzystania z tego źródła finansowania, ustanawiając faktyczny zakaz prowadzenia crowdfundingu w odniesieniu do udziałów (z dwuletnim okresem przejściowym na wygaszanie działalności).
Tokeny NFT
Szalejąca inflacja skłania do poszukiwania inwestycyjnych alternatyw. Tym bardziej, że rynek nieruchomości jest przegrzany. W listopadzie 2021 r. odbyła się pierwsza w historii aukcja tokenu NFT będącego cyfrowym modelem rzeźby „Fortune” Tomasza Górnickiego. Co do znaczy dla Compliance oprócz zwiększonego ryzyka AML towarzyszącemu podobnym inicjatywom? Warto tu również podkreślić konieczność otwarcia się na współpracę
z zagadnieniem szeroko pojętych kryptoaktywów.
Uregulowanie kolejnych sektorów biznesu
Deregulacja? To przeszłość. Kolejne branże są obejmowane nadzorem regulatora. W 2022 r. dołączą do tej grupy podmioty operujące kryptowalutami czy działające na rzecz spółek
i trustów (jak i wspomniany crowdfunding). W wielu przypadkach takie ruchy mają na celu ochronę inwestorów czy klientów, ale faktycznie sprzyjają też biurokracji, papierologii
i formalizmowi w prowadzeniu biznesu. W czasach, gdy prowadzenie działalności gospodarczej jest z gruntu podejrzane, nie będzie to ostatnie słowo ustawodawcy.
Reg-techy
Mamy już fintechy, teraz czas na reg-techy (technologie regulacyjne). Sektor finansowy coraz szerzej korzysta z rozwiązań opierających się na cyfrowych platformach. Jak również wielu ekspertów wskazuje na zjawisko tzw. postkryzysowego tsunami regulacyjnego. Połączenie wymagań nadzorczych różnych lokalnych regulatorów z koniecznością cyfryzowania świadczonych usług tworzy przestrzeń dla rozwoju podmiotów dostarczających takie rozwiązania. Przyszłością jest sektor innowacji regulacyjnych.
Big data
Każdy z nas zostawia cyfrowy ślad. Ten ślad zaczyna być szeroko wykorzystywany nie tylko komercyjnie, ale również w Compliance do wykrywania nieprawidłowości czy podejmowania decyzji w oparciu o analizy statystyczne. Na szeroką skalę te rozwiązania są wykorzystywane w obszarze przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Wyzwaniem będzie zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa potencjalnie wrażliwych danych nie tylko z puntu widzenia RODO, ale i cyberbezpieczeństwa.
Autorka: Małgorzata Motyl, adwokat w kancelarii Penteris, specjalistka z zakresu zapewniania zgodności z prawem (Compliance) oraz prawa rynków kapitałowych, co łączy z obsługą korporacyjną i transakcyjną.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.