Celem przedstawionego 26 lutego przez Komisję Europejską pierwszego pakietu propozycji, tzw. Omnibus 1, jest zmniejszenie do końca mandatu obecnej KE obciążeń administracyjnych dla firm o co najmniej 25 proc., a w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw nawet o 35 proc. Aby mógł wejść w życie, musi dostać zgodę Parlamentu Europejskiego i państw członkowskich.
Czytaj: Biznes boi się prawa karnego. Deregulacją chce objąć nawet areszty>>
Co zakłada pakiet?
Pakiet zakłada m.in. wprowadzenie zmian w obecnych przepisach dotyczących sprawozdawczości, a konkretnie w zapisach dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju. Przyjęta w 2022 r. dyrektywa nałożyła na duże przedsiębiorstwa i spółki giełdowe obowiązek regularnego raportowania na temat zagrożeń społecznych i środowiskowych, z jakimi się mierzą.
Obowiązek raportowania dotyczył firm zatrudniających ponad 250 pracowników. Teraz CSRD miałoby być stosowane tylko do największych przedsiębiorstw, zatrudniających ponad 1000 pracowników i mających największy wpływ na ludzi i środowisko. W praktyce oznacza to wyłączenie spod dyrektywy ok. 80 proc. podlegających jej obecnie firm.
Przedsiębiorstwa, które nadal będą musiały jej przestrzegać, będą robiły to w ramach uproszczonych zasad, bo Komisja zobowiązała się też do poluzowania europejskich standardów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju (ESRS). KE poinformowała również, że zamierza zwrócić się do państw członkowskich o odroczenie („stop the clock”) do 2028 r. wymogów sprawozdawczych dla przedsiębiorstw, które właśnie zostały objęte obowiązkiem raportowania. Omnibus wprowadza także poprawki w tzw. taksonomii, czyli przepisach UE o klasyfikowaniu działalności gospodarczej jako zrównoważonej środowiskowo, umożliwiając spółkom zatrudniającym ponad 1000 pracowników składanie dobrowolnych raportów.
Uproszczenie wymogów należytej staranności
Pakiet upraszcza też wymogi wynikające z zapisów dyrektywy o należytej staranności w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSDDD). Jej celem jest ochrona środowiska i praw człowieka przed negatywnymi skutkami działalności firm; przepisy te regulują też kwestie odpowiedzialności przedsiębiorstwa za ewentualne szkody, np. środowiskowe. Nowe regulacje utrzymują w mocy m.in. zapisy o prawie pokrzywdzonych do pełnej rekompensaty za szkody spowodowane nieprzestrzeganiem przepisów.
Omnibus zwalnia małe firmy i importerów z tzw. granicznego podatku węglowego (CBAM). To unijny mechanizm nakładania na granicach ceł na produkty wiążące się z dużą emisją CO2, takie jak stal, cement czy energia elektryczna importowana do UE. Nowy mechanizm wprowadzałby łączny roczny próg CBAM w wysokości 50 ton na importera. Wyłączyłoby to z zapisów CBAM ok. 182 tys. firm; te, które pozostaną w zakresie regulacji, mogą liczyć na uproszczenie zasad.
Ma zwiększyć możliwości inwestycyjne UE poprzez lepsze wykorzystanie kilku programów inwestycyjnych, w tym InvestEU, EFIS i dotychczasowych instrumentów finansowych. Zmiany miałyby umożliwić wykorzystanie zwrotów z wcześniejszych inwestycji, a także udostępnienie firmom większych środków finansowych dzięki przesunięciu niewykorzystanych funduszy z dotychczasowych instrumentów.
pru/ pap
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.