Gminy borykają się z tym problemem i często nie wiedzą, jak prawidłowo postępować w przypadku zgłaszania takich wniosków przez inwestorów. Ponadto gdy taki wniosek trafia do organu, nie jest jasne, który wydział merytoryczny powinien się nim zająć, tj. czy komórka ds. dróg, czy też ds. gospodarki nieruchomościami.

W odróżnieniu od dróg publicznych, w których umieszczanie obiektów budowlanych i urządzeń infrastruktury technicznej następuje na zasadach i w trybie określonych w ustawie z dnia 21 stycznia 1985 r. o drogach publicznych – dalej u.d.p., drogi wewnętrzne nie mają ujednoliconych zasad lokalizacji takich obiektów i urządzeń. Należy jedynie z całą stanowczością stwierdzić, że nie można tych kwestii rozstrzygać w drodze decyzji administracyjnych.

Wprawdzie w ustawie o drogach publicznych zdefiniowano pojęcie drogi wewnętrznej i wskazano obowiązki zarządcy lub właściciela terenu, na którym położona jest taka droga, jednakże nie sprecyzowano, na jakich zasadach zarządca lub właściciel terenu może udostępnić innym podmiotom pas drogowy drogi wewnętrznej, i to zarówno na cele związane z zarządzaniem drogami oraz ruchem drogowym, jak i na cele inne, które nie mieszczą się w szeroko pojętej funkcji drogowej. O ile jednak budowa obiektów lub urządzeń służących potrzebom drogowym nie budzi poważniejszych wątpliwości, o tyle już umieszczanie w pasie drogi wewnętrznej obiektów i urządzeń obcych, czyli niesłużących potrzebom drogowym, przez podmioty niebędące zarządcą terenu lub jego właścicielem wymaga głębszej refleksji i oceny prawnej. Gminy borykają się z tym problemem i często nie wiedzą, jak prawidłowo postępować w przypadku zgłaszania takich wniosków przez inwestorów. Ponadto gdy taki wniosek trafia do organu, nie jest jasne, który wydział merytoryczny powinien się nim zająć, tj. czy komórka ds. dróg, czy też ds. gospodarki nieruchomościami.


Drogi wewnętrzne (a konkretnie nieruchomości, na których są one położone) mogą należeć do różnych podmiotów, jednakże ze względu na fakt, iż niniejszy komentarz skierowany jest do jednostek samorządu terytorialnego, a zwłaszcza do gmin, przedmiotem oceny prawnej będzie sytuacja, w której gmina jest właścicielem lub posiadaczem nieruchomości, na której położona jest droga wewnętrzna. W praktyce zarządcy nieruchomości gminnych są rzadko powoływani, dlatego też ciężar zarządzania nimi spada na właściciela, czyli gminę, którą reprezentuje wójt, burmistrz lub prezydent. Jeżeli zatem droga wewnętrzna położona jest na terenie stanowiącym własność danej gminy, a gmina nie ustanowiła zarządcy tego terenu, to wszelkie obowiązki określone w art. 8 ust. 2 i 3 u.d.p. obciążają tę gminę. W konsekwencji tego stwierdzenia w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność gminy, po których przebiegają drogi wewnętrzne, będą miały zastosowanie przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami – dalej u.g.n., która reguluje zasady gospodarowania nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa oraz własność jednostek samorządu terytorialnego.

Zgodnie z art. 24 ust. 1 u.g.n. do gminnego zasobu nieruchomości należą nieruchomości, które stanowią przedmiot własności gminy i nie zostały oddane w użytkowanie wieczyste, oraz nieruchomości będące przedmiotem użytkowania wieczystego. Natomiast w myśl art. 25 ust. 1 u.g.n. gminnym zasobem nieruchomości gospodaruje wójt, burmistrz albo prezydent miasta. Potwierdza to również przepis art. 30 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym – dalej u.s.g., który stanowi, że do zadań wójta należy gospodarowanie mieniem komunalnym.

(...)