Przedmiotem sporu w sprawie była zgodność z prawem obciążenia stron kosztami postępowania rozgraniczeniowego. Wójt gminy na podstawie art. 262 § 1 pkt 2 i art. 264 k.p.a. ustalił koszty postępowania rozgraniczeniowego stronom, będącym właścicielami rozgraniczanych nieruchomości w częściach równych.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył jeden z właścicieli nieruchomości. W trakcie czynności prowadzonych przez geodetę on jako strona tego postępowania nie kwestionował wskazanych granic, bowiem były dla niego korzystne. Nie zgodzili się na te granice jego sąsiedzi. Zdaniem skarżącego obciążenie go kosztami jest krzywdzące, bowiem to nie on zainicjował spór o granice.

WSA rozpatrując sparawę zwrócił uwagę, iż utrwalone jest w orzecznictwie sądów administracyjnych stanowisko, zgodnie z którym mimo że postępowanie rozgraniczeniowe może przebiegać w dwóch stadiach: administracyjnym i sądowym, to sama instytucja prawna "rozgraniczenia nieruchomości" – choć uregulowano ją w dwóch aktach prawnych (Prawie geodezyjnym i kartograficznym oraz Kodeksie cywilnym) stanowi jedną całość. WSA podkreślił, iż nielogiczne byłoby zatem założenie, że rozgraniczenie nieruchomości jest dokonywane w postępowaniu administracyjnym według innych kryteriów i prawideł niż rozgraniczenie nieruchomości, do którego dochodzi w postępowaniu cywilnym.

Takie założenie ma istotne znaczenie dla ustalenia kosztów postępowania rozgraniczeniowego (na jego administracyjnym etapie) i sposobu obciążania nimi stron w konkretnej sprawie. Oznacza bowiem, że dokonując rozliczenia tych kosztów należy uwzględniać nie tylko treść przepisów dotyczących ponoszenia kosztów w postępowaniu administracyjnym (art. 261 – 267 k.p.a.), ale także przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zasad rozgraniczania nieruchomości (art. 152 – 153 Kodeksu cywilnego).

Zgodnie z art. 262 § 1 pkt 2 k.p.a. stronę obciążają te koszty postępowania, które zostały poniesione w interesie lub na żądanie strony, a nie wynikają z ustawowego obowiązku organów prowadzących postępowanie. Oznacza to, że udział w kosztach postępowania administracyjnego zależy od posiadania przez określony podmiot interesu prawnego, czyli interesu własnego, indywidualnego, opartego na konkretnym przepisie prawa powszechnie obowiązującego. Stosownie zaś do treści art. 153 Kodeksu cywilnego koszty rozgraniczenia właściciele nieruchomości ponoszą po połowie, co jest powiązane z zasadą sformułowaną w art. 152 Kodeksu cywilnego, że właściciele gruntów sąsiadujących mają obowiązek współdziałania przy rozgraniczaniu gruntów oraz przy utrzymywaniu stałych znaków granicznych.

Skoro postępowanie rozgraniczeniowe toczy się w istocie w interesie wszystkich podmiotów uczestniczących w rozgraniczeniu (wszystkich właścicieli sąsiednich i rozgraniczanych nieruchomości), to też wszyscy oni są zobowiązani do udziału w tych kosztach, bez względu na to, którzy z nich żądali wszczęcia tego postępowania. Zatem przyjąć należy, że zarówno w stadium administracyjnym jak i sądowym, koszty postępowania rozgraniczeniowego obciążają strony będące właścicielami rozgraniczanych nieruchomości, według zasady wyrażonej w art. 152 k.c., tj. w częściach równych – podkreślił WSA.

Na podstawie:
Wyrok WSA w Białymstoku z 30 lipca 2013 r., sygn. akt II SA/Bk 15/13