Obecnie nie istnieje legalna definicja pojęcia „siedliska” lub „działki siedliskowej”. Na pojęcie to można jednak natrafić m.in. w planach zagospodarowania przestrzennego. Z tego powodu, by zrozumieć, co się kryje pod pojęciem „siedliska” należy zapoznać się z bogatym w tym zakresie orzecznictwem sądów. Co prawda, orzecznictwo to nie jest w pełni jednolite, jednakże dzięki temu dostarcza złożonej definicji pojęcia działki siedliskowej.

Czytaj też: Mieszczuch może kupić siedlisko, ale nie każdą firmę może później prowadzić

Definicja siedliska wynika z orzecznictwa  

Najbliższe pojęciu siedliska jest pojęcie „zabudowy zagrodowej”, zdefiniowane w par. 3 pkt 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie - dalej r.w.t. Zgodnie z tym przepisem przez pojęcie zabudowy zagrodowej należy rozumieć w szczególności budynki mieszkalne, budynki gospodarcze lub inwentarskie w rodzinnych gospodarstwach rolnych, hodowlanych lub ogrodniczych oraz w gospodarstwach leśnych.

WSA w Gdańsku w wyroku z dnia 27 stycznia 2010 r., sygn. akt II SA/Gd 455/09 stwierdza, że działka siedliskowa to działka, na której rolnik mieszka i pracuje, a zabudowa zagrodowa to zespół zabudowań na tej działce składający się z domu mieszkalnego i budynków gospodarczych (stodoły, obory, spichlerza...itp.). Podobnie wypowiada się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 grudnia 1969 r., zgodnie z którym działką siedliskową jest działka pod budynkami wchodzącymi w skład gospodarstwa rolnego.

Posługując się definicją pojęcia zabudowy zagrodowej oraz powszechnym znaczeniem słowa „siedlisko”, jako miejsca czy terenu zamieszkania, osiedlenia się, domu, WSA we Wrocławiu w wyroku z dnia 21 października 2009 r., sygn. akt II SA/Wr 215/09 stwierdza, że siedlisko jest miejscem o charakterze kameralnym czy prywatnym, w którym posadowiony jest dom mieszkalny i zabudowania gospodarskie i w którym koncentrują się czynności życiowe rolnika i jego rodziny i zaspokajane elementarne potrzeby życiowe.

Kwalifikowanie danego miejsca jako działki siedliskowej wynika albo ze sposobu jego zagospodarowania już istniejącego, albo z przeznaczenia tego miejsca w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. WSA w Lublinie w wyroku z dnia 25 stycznia 2011 r., sygn. akt II SA/Lu 811/10 stwierdza, że z reguły budowę siedliska inicjuje budowa budynku mieszkalnego, wokół którego powstaje zabudowa uzupełniająca, tworząc funkcjonalną całość. Kluczowy jest więc w tym zakresie funkcjonalny aspekt, dzięki któremu można uznać daną działkę za siedlisko, jeżeli znajduje się na niej budynek mieszkalny, będący ściśle związany z prowadzeniem przez rolnika swojej działalności.