Dekretem tym dodano jeden akapit do dekretu „O zatwierdzeniu metodologii ustalania wysokości odszkodowania wypłacanego uprawnionemu z patentu w przypadku podjęcia decyzji o wykorzystaniu wynalazku, wzoru użytkowego lub wzoru przemysłowego bez jego zgody oraz trybu wypłacania tego odszkodowania” (Zbiór Ustaw Federacji Rosyjskiej, 2021, nr 43, art. 7265).

Dekret: bez ochrony patentu

Zgodnie z dodanym akapitem „W stosunku do posiadaczy patentów związanych z obcymi państwami, którzy dopuszczają się nieprzyjaznych działań przeciwko rosyjskim podmiotom prawnym i osobom fizycznym (w tym, jeśli tacy posiadacze patentów mają obywatelstwo tych państw, ich miejscem rejestracji, miejscem prowadzenia przedsądowej działalności gospodarczej lub miejscem uzyskiwania przez nich przedsądowego zysku z takiej działalności są te państwa), kwota odszkodowania wynosi 0 procent rzeczywistego dochodu osoby, która: skorzystała z prawa do korzystania z wynalazku, wzoru użytkowego lub wzoru przemysłowego bez zgody uprawnionego z patentu, z produkcji i sprzedaży towarów, wykonywania pracy oraz świadczenia usług, do których produkcji, wykonywania i świadczenia wykorzystano odpowiedni wynalazek, wzór użytkowy lub wzór przemysłowy”. Dekret wchodzi w życie z datą jego oficjalnej publikacji.

Czytaj też: The Impact of AI on Patent Quality >

 - Zmiana nie będzie wprawdzie skutkowała pozbawieniem możliwości dochodzenia jakichkolwiek roszczeń przeciwko podmiotom naruszającym patenty w Rosji czy też pozbawieniem możliwości wytoczenia powództwa w tej sprawie przez uprawnionych z „nieprzyjaznych” państw. Wygląda jednak na to, że w praktyce nie będzie możliwe żądanie zapłaty odszkodowania za naruszenie patentu – tłumaczy Dariusz Piróg, partner zarządzający w kancelarii Patpol Legal.

Czytaj też: Właściwość sądu w sprawach własności intelektualnej >

W efekcie potencjalni naruszyciele z terytorium Rosji nie będą mieli powodu, który powstrzyma ich, przed nieuprawnionym wykorzystaniem technologii chronionych patentami zewnętrznych podmiotów. W rezultacie przeprowadzonego postępowania sądowego w sprawie naruszenia patentu, będzie mógł zostać orzeczony co najwyżej zakaz dalszych naruszeń, ale bez sankcji finansowych, które mają zdecydowanie bardziej dotkliwy charakter dla przedsiębiorców. W praktyce naruszyciele będą mogli zarabiać na naruszeniu – dodaje Mecenas Piróg. Zmiana może stanowić ogromny problem dla właścicieli patentów prowadzących działalność na terenie Rosji. Będą oni zmuszeni konkurować na rynku z produktami wykorzystującymi bezkarnie ich technologię.

Dla tych przedsiębiorców, którzy zdecydują się wycofać z rosyjskiego rynku, problemem może okazać się to, że ich technologia będzie mogła być bezkarnie wykorzystywana przez lokalną konkurencję. Co ważne rosyjski rząd zatwierdził już spis państw uznawanych za nieprzyjazne i wśród tych krajów znalazły się prawie wszystkie państwa europejskie, w tym Polska.

Prawnicy Kancelarii Patpol Legal aktualnie weryfikują czy omawiany akt prawny zaczął już obowiązywać oraz czy analizowane tłumaczenie jest zgodne z oryginałem, a co za tym idzie czy wyciągnięte z niego wnioski są prawidłowe.

Czytaj też: Charakter znaku towarowego jako dobra prawnego >

Co ze znakami towarowymi? Nie wiadomo

Na razie nie można jednoznacznie stwierdzić czy nowa regulacja uderzy również w prawa właścicieli znaków towarowych. Z informacji przekazanych przez rosyjskich prawników wynika, że nowe przepisy dotyczyć będą wyłącznie wykluczenia wypłaty odszkodowania za tzw. licencje przymusowe, które polegają na tym, że w nagłych przypadkach związanych z bezpieczeństwem narodowym, życiem czy zdrowiem obywateli, rząd może zezwolić na przymusową licencję patentu. Wcześniej obowiązująca stawka odszkodowania wynosiła w takich sytuacjach 0,5 proc., a teraz, jeśli patent jest własnością kogoś z „nieprzyjaznego kraju”, rekompensaty w ogóle nie będzie. Z pozoru wydaje się zatem, że sytuacja właścicieli większości patentów się nie zmieni, natomiast pojawia się pytanie o to jak w praktyce będą wykorzystywane te przepisy oraz czy to nie tylko zapowiedź dalszych kroków w stronę ograniczenia praw własności intelektualnej w Rosji. Bez względu na ostateczną praktykę nie ma wątpliwości, że treść dekretu jest precedensowa i bardzo niepokojąca.

Samorząd rzeczników patentowych czy też radców prawnych lub adwokatów, Urząd Patentowy RP czy inne organy państwowe nie zajęły jeszcze oficjalnego stanowiska w tej kwestii.