Europejski Kongres Gospodarczy rozpoczął się 16 maja w Katowicach. W trzydniowym cyklu stu sesji, swój udział potwierdziło ponad sześć tysięcy gości z Polski i z zagranicy, w tym dziewięciuset panelistów.

Tegoroczne wydarzenie zgromadziło czterech premierów krajów Europy Środkowej: Donalda Tuska, premiera Polski, Jadrankę Kosor, premier Chorwacji, Petra Nečasa, premiera Czech oraz Viktora Orbána, premiera Węgier. Kongres otworzył Jerzy Buzek, przewodniczący Parlamentu Europejskiego. Podczas inauguracji głos zabrał także Antonio Tajani, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej.

W panelu poświęconym polityce energetycznej Unii Europejskiej wziął udział Minister Środowiska prof. Andrzej Kraszewski, którego wystąpienie inauguracyjne poświęcone było polityce klimatycznej UE oraz temu, jak radzi sobie z nią Polska.

Minister Kraszewski powiedział m.in:

- W Unii Europejskiej nie ma już czasu na romantyzm – musimy w tych niezbędnych przemianach znaleźć się po stronie beneficjentów, znaleźć taką polską Nokię. Naszą szansą jest innowacyjność – tylko wtedy gospodarka niskoemisyjna może mieć rację bytu. Oznacza to konieczność szczerej dyskusji o miksie energetycznym i poprawie zarządzania przez sektor energetyczny, ale nie może oznaczać gospodarki bez węgla.

Obecnie, na forum UE, finalizowana jest ostatnia faza wdrażania pakietu energetyczno-klimatycznego (przewidującego m.in. redukcję emisji gazów cieplarnianych o 20% w okresie 1990-2020). Kluczowe kwestie to zasady stosowania ogólnowspólnotowych wskaźników emisyjnych (benchmarków), na podstawie których będzie się odbywał przydział bezpłatnych uprawnień w latach 2013-2020; kształt systemu aukcyjnego – po roku 2012 ponad 50% uprawnień będzie sprzedawanych instalacjom poprzez aukcje; i bezpłatne przydziały uprawnień do emisji w ramach derogacji dla sektora energetycznego.

Drugim istotnym wątkiem jest temat zwiększenia celu redukcyjnego UE do 30% w perspektywie 2020 r. Minister Kraszewski jednoznacznie przekazał tu stanowisko rządu, który w obecnych warunkach nie widzi podstaw do takiej decyzji. Komisja Europejska powinna w czerwcu br. pokazać wpływ takiego kroku na gospodarki poszczególnych państw członkowskich.

Trzecim elementem jest wreszcie dyskusja nad komunikatem KE „Plan działania prowadzący do przejścia na konkurencyjną gospodarkę niskoemisyjną do 2050 r.” (tzw. Roadmap 2050).

Minister Kraszewski podkreślił jednak jednoznacznie, że realizacja pakietu klimatyczno – energetycznego oznacza duże wyzwanie dla Europy i wielkie wyzwanie dla Polski, w porównaniu z pozostałymi państwami członkowskimi. Osiągnięcie ambitnych celów klimatycznych i konieczność restrukturyzacji gospodarki i energetyki będą wymagały ogromnego wysiłku. Podkreślali to także dobitnie obecni na sesji przedstawiciele sektora energetycznego, przemysłowego i paliwowego, którzy bardzo krytycznie ocenili politykę klimatyczną UE.

- W trakcie prac nad dokumentami wchodzącymi w skład pakietu energetyczno-klimatycznego przedstawiciele Rządu Polskiego aktywnie zabiegali o wprowadzenie rozwiązań, które będą korzystne dla polskiego przemysłu i umożliwią łagodne dostosowanie się do nowych zasad funkcjonowania systemu handlu emisjami, które będą obowiązywały od 2013 roku. Odbyło się to i odbywa nadal w ścisłej współpracy Ministerstwa Środowiska z Ministerstwem Gospodarki. Jednym z efektów tych działań są zapisy umożliwiające Polsce częściowe zwolnienie producentów energii elektrycznej z obowiązku zakupu wszystkich uprawnień do emisji na aukcjach.

- Takiej samej świetnej współpracy potrzebujemy obecnie w dyskusjach na forum UE dotyczących niskoemisyjnej wizji Europy w perspektywie 2030 czy 2050 r. – podkreślił minister Kraszewski.

Minister Kraszewski zwrócił też uwagę na tworzenie prawa krajowego i poinformował, że na ukończeniu są już prace nad projektem ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych. Przewidywane wejście w życie ustawy to czerwiec bieżącego roku.