Pytanie
Kto jest organem wyższego stopnia w postępowaniu o ustalenie wysokości odszkodowania prowadzonego na podstawie art. 186 ust. 3 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 z późn. zm.) – dalej pr. wod.? Do którego organu wyższego stopnia należy kierować wnioski o zmianę uchylenie lub unieważnienie decyzji?
Od decyzji ustalającej wysokość odszkodowania nie przysługuje odwołanie - jest niezaskarżalna (art. 186 ust. 3 pr. wod.).
Czy decyzja kończąca postępowanie prowadzone na podstawie art. 186 ust. 3 pr. wod. jednak umarzająca to postępowanie z uwagi na jego bezprzedmiotowość, jest także niezaskarżalna?
Opis sytuacji: postępowanie prowadził starosta, wniosek dotyczył ustalenia wysokości odszkodowania za podtopienie i usuwanie skutków podtopienia. Przyczyną podtopienia było przekroczenie maksymalnego poziomu piętrzenia wody w rzece. Przyczyną przepiętrzenia było zamarznięcie jazu. Właścicielem jazu jest zarząd melioracji. Jaz został oddany w użytkowanie prywatnemu właścicielowi elektrowni wodnej, który korzysta z piętrzenia. Starosta umorzył postępowanie z powodu, iż szkoda nie jest następstwem pozwolenia wodnoprawnego. Poziom piętrzenia określony w pozwoleniu został przekroczony o 70 cm. Starosta nie znalazł też podstaw do przekazania wniosku do rozpoznania marszałkowi uznając, iż marszałek także nie jest organem właściwym, ponieważ jego właściwości ograniczają się do katalogu szkód wymienionych w pr. wod., a przedmiotowa szkoda do tego katalogu nie zalicza się. Przepis stanowi, iż starosta jest organem właściwym do ustalenia wysokości odszkodowania, jeśli szkoda jest następstwem wydania pozwolenia wodnoprawnego.
Z którego przepisu wynika, kto powinien być zobowiązanym do zapłacenia odszkodowania?
Bardzo często się zdarza, iż poszkodowani występują z roszczeniem o wypłacenie odszkodowania bezpośrednio do starosty.
Jak organ powinien postąpić w takiej sytuacji?
Czy prawidłowym będzie potraktowanie żądania jako roszczenia cywilnego nierozpatrywanego w trybie administracyjnym, lecz cywilnym?
Odpowiedź
odpowiedzi udzielono: 31 stycznia 2012 r.
Szkody powstałe w wyniku przekroczenia warunków pozwolenia wodnoprawnego (przekroczenie max. poziomu piętrzenia o 70 cm) nie są szkodami powstałymi w następstwie pozwolenia wodnoprawnego, o których mowa w art. 186 ust. 3 pr. wod. Jest to czyn niedozwolony i podlega ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - dalej k.c. Starosta po otrzymaniu wniosku o takie odszkodowanie powinien był zwrócić je wnoszącemu z wyjaśnieniem, że właściwym w sprawie jest sąd powszechny. Stosownie do art. 66 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) zwrot podania następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie. Organem odwoławczym od takiego postanowienia wydanego przez starostę jest właściwy dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej. W przedstawionym przypadku, gdy starosta już wszczął postępowanie w przedmiotowej sprawie, prawidłowe było wydanie decyzji o umorzeniu postępowania. Od decyzji tej służy odwołanie do właściwego dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej.
Zobowiązanym do wypłaty odszkodowania jest ten, kto wyrządził szkodę. Wynika to z art. 415 k.c. W omawianym przypadku, w zależności od treści umowy, na podstawie której jaz piętrzący został oddany w użytkowanie, zobowiązanym do wypłaty odszkodowania będzie zarząd melioracji lub właściciel elektrowni wodnej.
Lucyna Osuch-Chacińska