Ministerstwo Rozwoju i Technologii opublikowało 16 lipca nową wersję projektu ustawy o kredycie mieszkaniowym #naStart. Nowe przepisy będą podstawą prawną do wdrożenia programu mieszkaniowego, który będzie następcą bezpiecznego kredytu 2 proc. oraz rodzinnego kredytu mieszkaniowego. Oprócz kredytu na zakup mieszkania pojawi się również możliwość zaciągnięcia kredytu konsumenckiego na sfinansowanie partycypacji w celu wynajęcia mieszkania od Społecznej Inicjatywy Mieszkaniowej (dawnego Towarzystwa Budownictwa Społecznego) lub wkładu do spółdzielni mieszkaniowych.

Projekt przewiduje, że większość przepisów ustawy wejdzie w życie 15 stycznia 2025 r. 

Czytaj też: Wakacje kredytowe od 1 czerwca, można już składać wnioski do banku

Tylko złotówki na dom lub mieszkanie

Kredyt mieszkaniowy będzie udzielany jako złotówkowy kredyt hipoteczny albo konsumencki. Kredyt hipoteczny będzie można uzyskać na: 

  • budowę domu jednorodzinnego, w tym jego wykończenie, oraz nabycie prawa własności działki lub jej części;
  • zakup na własność mieszkania lub domu jednorodzinnego, z jego wykończeniem;
  • realizację inwestycji mieszkaniowej kooperatywy mieszkaniowej przez członka tej kooperatywy;
  • nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, tj. na wpłatę wkładu budowlanego oraz na wykończenie.

Natomiast kredyt konsumencki ma pokrywać całość albo część wydatków ponoszonych w związku z poniesieniem kosztów na: 

  • partycypację do SIM (dawny TBS) w celu wynajęcia mieszkania,
  • wkład mieszkaniowy do spółdzielni  na nabycie lokatorskiego prawa do lokalu. 

Uprawnieni do uzyskania kredytu będą:

  • single, którzy nie ukończyli 35 lat,
  • w pozostałych przypadkach nie wprowadza się limitu wieku.
  • nie posiadający mieszkania (domu jednorodzinnego), z wyjątkiem tych z  udziałem (nie wyższy niż 50 proc.) w prawie własności mieszkania albo spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu, uzyskanym w drodze dziedziczenia lub darowizny,
  • posiadają nie więcej niż jedno mieszkanie, a w skład gospodarstwa domowego wchodzi co najmniej troje dzieci. 

Kredyt mieszkaniowy #naStart będzie mógł być udzielony wspólnie maksymalnie dwóm osobom bez względu na łączący je stosunek prawny. W takim przypadku warunki dotyczące posiadanego mieszkania weryfikowane będą dla nich łącznie, tzn. razem będą mogli posiadać udział nie wyższy niż 50 proc. w prawie własności mieszkania albo spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu, uzyskany w drodze dziedziczenia lub darowizny np. oboje po 25 proc.

Warunkiem wspólnego uzyskania kredytu będzie wymóg nabycia nieruchomości przez oboje kredytobiorców na zasadach współwłasności łącznej albo ułamkowej, po 50 proc. Warunek taki wyeliminować powinien sztuczne dołączanie kolejnej osoby do umowy kredytu (im więcej osób z dochodem jest stroną kredytu, tym wyższa zdolność kredytowa i lepsze warunki uzyskiwania dopłat).

 


Wysokość kredytu 

Wysokość kredytu mieszkaniowego #naStart nie będzie limitowana, ale dopłata naliczana będzie tylko od określonej wysokości kapitału. Będzie ona tym wyższa, im większe będzie gospodarstwo domowe, tj.:

  • 200 tys. zł przy jednej osobie w gospodarstwie domowym,
  • 400 tys. zł przy dwóch osobach,
  • 450 tys. zł przy trzech osobach,
  • 500 tys. zł przy czterech osobach,
  • 600 tys. zł przy pięciu osobach.

Takie zasady oznaczać będą, że kredytobiorca w dwuosobowym gospodarstwie, który zaciągnie kredyt na kwotę np. 450 tys. zł (tj. wyższą niż przewidziany dla takiego gospodarstwa próg 400 tys. zł), uzyska dopłatę obliczaną tak, jakby kredyt ten wynosił 400 tys. zł. Kredytobiorca prowadzący gospodarstwo trzyosobowe, który zaciągnie kredyt na kwotę np. 600 tys. (tj. wyższą niż 450 tys. zł), uzyska dopłatę taką, jakby kredyt ten wynosił 450 tys. zł. 

W przypadku kredytów mieszkaniowych udzielanych jako kredyt konsumencki finansujący wkład mieszkaniowy lub partycypację, limitowana kwotowo część kapitału kredytu, od której będą naliczane dopłaty do rat, będzie jednolita i wyniesie 100 tys. zł.

    Kryterium dochodowe 

    Warunkiem uzyskania dopłat do rat ma być kryterium dochodowe. Oparto go o pierwszy próg podatkowy, czyli roczny dochód na poziomie 120 000 zł brutto. W programie kryterium będzie modyfikowane wraz ze wzrostem liczby członków gospodarstwa domowego. Wyniesie ono: 

    • 7 tys. zł netto miesięcznie dla jednoosobowego gospodarstwa domowego,
    • 11 tys. zł netto miesięcznie dla  dwuosobowego gospodarstwa domowego,
    • 14,5 tys. zł netto miesięcznie dla trzyosobowego  gospodarstwa domowego,
    • 18 tys. zł netto miesięcznie dla czteroosobowego gospodarstwa domowego i większego. 

    Kredytobiorcy o dochodach przekraczających te limity nie będą automatycznie pozbawieni prawa do zaciągnięcia kredytu z dopłatami do rat. W takich przypadkach będzie obowiązywał mechanizm pomniejszenia kwoty dopłat do rat „złotówka za złotówkę”.

    Jeżeli średni miesięczny dochód gospodarstwa domowego kredytobiorcy przekraczał będzie limit dochodowy, wtedy kwoty dopłat do rat:

    • dla jednoosobowego gospodarstwa domowego zostanie ustalona na poziomie niższym o 50 proc. kwoty, o jaką przekroczony jest limit dochodów,
    • W przypadku pozostałych kredytobiorców wskaźnik obniżający wysokość dopłat do rat będzie bardziej korzystny dla kredytobiorców, wynosząc 25 proc.. 

    Źródłem finansowania dopłat do rat kredytu mieszkaniowego #naStart będzie budżet państwa poprzez Rządowy Fundusz Mieszkaniowy (RFM) w Banku Gospodarstwa Krajowego. 

    Na ile i wysokość dopłat

    Kredyt będzie udzielany tylko w złotówkach na okres co najmniej 15 lat, ze stopą oprocentowania na poziomie stałym ustalonym na okres 60 miesięcy. Dopłaty obejmą 120 pierwszych spłacanych zgodnie z harmonogramem rat kapitałowo-odsetkowych.

    Kredytobiorcy będą mogli liczyć na dopłaty do rat kredytu. Ich wysokość będzie uzależniona od wysokości kredytu i liczby dzieci:

    • 200 tys. zł w przypadku 1-osobowego gospodarstwa domowego (stopa procentowa do obliczenia wysokości dopłat do rat kredytu wyniesie 1,5 proc.),
    • 400 tys. zł w przypadku 2-osobowego gospodarstwa domowego (bez dzieci stopa procentowa do obliczenia wysokości dopłat do rat kredytu wyniesie 1,5 proc., z jednym dzieckiem stopa procentowa do obliczenia wysokości dopłat do rat kredytu wyniesie 1 proc.),
    • 450 tys. zł w przypadku 3-osobowego gospodarstwa domowego (z jednym dzieckiem stopa procentowa w wys. 1 proc., z dwojgiem dzieci stopa procentowa w wys. 0,5 proc. ),
    • 500 tys. zł w przypadku 4-osobowego gospodarstwa domowego (z dwojgiem dzieci stopa procentowa w wys. 0,5 proc. z trojgiem dzieci stopa procentowa w wys. 0 proc.),
    • 600 tys. zł w przypadku 5-osobowego gospodarstwa domowego (stopa procentowa w wysokości 0 proc. )
    • od 1,5 proc. dla gospodarstw domowych, w których skład nie wchodzi żadne dziecko,
    • do 0 proc. dla gospodarstw domowych z co najmniej trójką dzieci,
    • 0 proc. na partycypację lub wkład mieszkaniowy. 

    W nowej wersji projektu zmieniono zasady naliczania dopłat do rat. W okresie stosowania dopłat zachowany zostanie model spłaty kredytu hipotecznego w oparciu o malejące raty kapitałowo-odsetkowe (tak jak w bezpiecznym kredycie 2 proc.). Jednocześnie jednak część raty kapitałowo-odsetkowej spłacana przez kredytobiorcę będzie w tym okresie na poziomie stałym, odpowiadającym wysokości ustalonej zgodnie z harmonogramem najwyższej raty pomniejszonej o dopłatę (co do zasady pierwsza kapitałowo-odsetkowa rata kredytobiorcy).

    Będą też limity liczby udzielonych kredytów. W pierwszym kwartale funkcjonowania nowego programu banki przyjmą 25 tys. wniosków, w drugim kwartale - 20 tys. a w kolejnych 15 tys.