Pytanie
PINB wszczął postępowanie egzekucyjne wobec zobowiązanego, który nie przedłożył ekspertyzy technicznej stanu technicznego budynku mieszkalnego, nałożonej na podstawie art. 62 ust. 3 pr. bud.
Jak powinien postąpić PINB, jeśli zobowiązany wniósł wniosek o przywrócenie terminu zgłoszenia zarzutów do wszczętego postępowania administracyjnego?
Zobowiązany uzasadnił wniosek brakiem finansów na zrobienie ekspertyzy. Poza tym wniósł on wniosek o zawieszenie niniejszego postępowania, ponieważ chce sprzedać nieruchomość.
Odpowiedź
odpowiedzi udzielono: 10 lutego 2012 r.
Zarzuty w postępowaniu egzekucyjnym w administracji są szczególnym rodzajem środka zaskarżenia. Pełnią one podobną funkcję jak odwołanie w ogólnym postępowaniu administracyjnym, niemniej wykazują wiele odrębności. Przyjmuje się również, iż zarzuty stanowią główny i podstawowy środek ochrony interesów dłużnika przed niezgodnym z prawem prowadzeniem egzekucji, są przy tym środkiem prawnym przysługującym w fazie wszczęcia postępowania egzekucyjnego lub nawet wcześniej, na etapie postępowania zabezpieczającego nie zaś w jego toku. Jednak charakterystyczną cechą zarzutu jest fakt, iż jest to środek dewolutywny, gdyż jest on wnoszony do organu egzekucyjnego, który jest organem prowadzącym postępowanie egzekucyjne. Zgodnie z treścią art. 27 § 1 pkt 9 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.) - dalej u.p.e.a. zarzuty wnosi się w terminie 7 dni od doręczenia zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego. W przypadku dokonania czynności po upływie wskazanego terminu czynność taka jest prawnie nieskuteczna, chyba że zobowiązany wystąpi o przywrócenie terminu stosownie do art. 58 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) - dalej k.p.a., przy czym w orzecznictwie wątpliwym jest przywrócenie terminu do wniesienia zarzutów. Zgodnie z art. 18 u.p.e.a., jeżeli przepisy u.p.e.a. nie stanowią inaczej, w postępowaniu egzekucyjnym mają odpowiednie zastosowanie przepisy k.p.a. W orzecznictwie sądów administracyjnych wyrażony jest pogląd, według którego fakt, iż zarzut jest środkiem dewolutywnym nie pozwala na odpowiednie stosowanie do spóźnionych zarzutów art. 134 k.p.a. Unormowanie art. 134 k.p.a. dotyczy stwierdzenia uchybienia terminu do wniesienia odwołania przez organ II instancji. W tym miejscu stwierdzić należy, iż odpowiednie stosowanie prawa nie ma jednolitego charakteru, oznacza różne możliwości stosowania przepisów. Po pierwsze można stosować odpowiednie przepisy prawa bez żadnych zmian w ich dyspozycji a zatem stosując te przepisy się ich nie modyfikuje. Po drugie stosowanie odpowiednio przepisów oznacza stosowanie tych przepisów ze zmianami. Nadto stosować odpowiednio przepisy może oznaczać, iż można nie stosować ich w ogóle ze względu na ich bezprzedmiotowość lub całkowitą sprzeczność z przepisami ustanowionymi dla unormowania tych stosunków "do których miałyby one być stosowane odpowiednio". Odpowiednie zastosowanie art. 134 k.p.a. sprzeczne byłoby ze specyfiką postępowania egzekucyjnego, gdyż uchybienia proceduralne powstałe przy wniesieniu zarzutów rozstrzygane są samodzielnie przez organ egzekucyjny a nie przez organ odwoławczy a zatem zastosowanie przepisu art. 134 k.p.a., który ze swojej istoty dotyczy postępowania odwoławczego powoduje, iż brak jest podstaw do odpowiedniego stosowania tego przepisu do spóźnionych zarzutów, o których mówią przepisy ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Powyższe twierdzenie zostało zawarte m.in. w uzasadnieniu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 29 lutego 2008 r., I SA/Po 1571/07; jak również w postanowieniu WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 14 lipca 2009 r. sygn. akt II SA/Go 500/09 (odmiennie wyrok WSA w Gdańsku z dnia 17 marca 2010 r., II SA/Gd 799/09. Nadto w literaturze przedmiotu wskazuje się, że przepisy k.p.a. stosowane być mogą tylko w zakresie i w taki sposób, aby uzupełniać, a nie modyfikować ustawę o postępowaniu egzekucyjnym (por. P. Przybysz; Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz; Warszawa; 2003; s. 73).
W związku z wyżej zaprezentowanym dualizmem stanowisk sądów administracyjnych, dyskusyjnym jest możliwość wydania postanowienia w przedmiocie przywrócenia terminu do wniesienia zarzutów.
Nadto przesłanki zawieszenia postępowania egzekucyjnego enumeratywnie wymienione zostały w art. 56 u.p.e.a., a wskazana przez autora pytania przesłanka zwieszenia nie mieści się w zawartym w przywołanym przepisie katalogu, stąd należy stwierdzić brak podstaw do zawieszenia postępowania i PINB winien wydać postanowienie o odmowie zawieszenia postępowania egzekucyjnego.
Anna Kawecka