Informacje podsumowujące w obrocie krajowym - nowe obowiązki sprzedawców

Od dnia 1 lipca 2015 r. niektórzy podatnicy mają obowiązek składania nowego rodzaju informacji podsumowujących - w obrocie krajowym. Które to podmioty? W którym urzędzie i kiedy złożyć taką informację? Jaki informacje w niej zawrzeć? - wyjaśnia ekspert Kompasu Księgowo-Kadrowego.

1. Informacje podsumowujące VAT-UE, a informacje podsumowujące w obrocie krajowym

 

Z dniem 1 lipca 2015 r. w ramach u.p.t.u. pojawił się nowy rodzaj informacji podsumowujących – oprócz tych, które funkcjonowały dotychczas (VAT-UE). Mianowicie są to informacje podsumowujące w obrocie krajowym – dalej IPOK – sporządzane na formularzu VAT-27. Cel dostarczania ich fiskusowi będzie taki sam jak w przypadku VAT-UE – uzyskanie danych umożliwiających kontrolę oraz nadzór podatkowy określonych transakcji (objętych tzw. odwrotnym obciążeniem, gdzie podatek rozlicza nabywca, określanych przez ministerstwo jako podatne na wyłudzenia).

Przede wszystkim należy zauważyć, że obowiązek sporządzania VAT-UE czy IPOK jest od siebie zupełnie niezależny – VAT-UE dotyczy transakcji wewnątrzwspólnotowych, IPOK zaś jak sama nazwa wskazuje, dotyczy wyłącznie obrotu krajowego i to w ściśle określonych wypadkach. Wskutek wejścia w życie zmian warto przeanalizować zakres działalności podatnika, aby określić, czy będzie on obowiązany do sporządzania IPOK. Jednocześnie trzeba podkreślić, że zmianie nie uległy regulacje dotyczące składania informacji podsumowujących VAT-UE.

 

Czytaj także: Sprawdź, jakie są zasady składania informacji podsumowujących VAT-UE

 

2. Kto jest zobowiązany do składania informacji podsumowującej w obrocie krajowym?

 

Wprowadzenie informacji podsumowujących w obrocie krajowym związane jest bezpośrednio ze stosowaniem mechanizmu odwrotnego obciążenia (ang. reverse charge), który obejmuje obecnie kolejne gałęzie gospodarki. Założeniem ustawodawcy przy jego wprowadzaniu jest walka z wyłudzaniem podatku, przy okazji jednak na podatników nakłada się wiele nowych obowiązków ewidencyjnych. Właśnie w celu kontroli realizacji odwrotnego obciążenia (gdzie to nabywca rozlicza podatek od transakcji), przy niektórych czynnościach wykonywanych w ramach obrotu krajowego (tj. na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej) podatnicy będą zobowiązani raportować ministerstwu, składając właśnie IPOK. Kwestie te regulowane są art. 101a u.p.t.u. oraz rozporządzeniem wydanym na podstawie art. 102 ust. 3 u.p.t.u.

Uwaga!

IPOK dotyczą wyłącznie obrotu krajowego (dostawy towarów i świadczenia usług) – wykonywanego na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. W przypadku dokonywania transakcji wewnątrzwspólnotowych właściwe w tym zakresie będą w dalszym ciągu informacje podsumowujące VAT-UE, które składane są w warunkach i na zasadach opisanych powyżej. Ponadto do składania IPOK będą wyłącznie podmioty dokonujące dostawy towarów, czy świadczenia usług, a nie ich nabywcy.

Do składania IPOK zobowiązani będą wyłącznie podatnicy VAT (sprzedawcy), o ile jednocześnie zajdą dwie okoliczności. Po pierwsze dokonają oni dostawy towarów lub wyświadczą usługę, dla których podatnikiem jest nabywca (nabywca nie składa IPOK). Po drugie wykonywane przez nich czynności opodatkowane muszą mieścić się w katalogu z art. 17 ust. 1 pkt 7 i 8 u.p.t.u.

Uwaga!

Obowiązek składania IPOK nie jest związany z koniecznością wcześniejszej rejestracji w tym zakresie – jak ma to miejsce w przypadku informacji VAT-UE. Zasadnicze znaczenie ma tu wykonanie usługi, czy dostawa towarów w określonych okolicznościach. Jednocześnie obowiązek ten ciąży wyłącznie na podatnikach, którzy nie korzystają ze zwolnienia podmiotowego.

Kluczowym elementem będzie zatem analiza okoliczności, w których działa podatnik, aby określić czy w ogóle może wystąpić dla niego obowiązek składania IPOK. Należy również dodać, że nie każda dostawa towarów, czy świadczenie usług, dla których podatnikiem jest nabywca będzie rodziła obowiązek wykazania jej w ramach IPOK przez sprzedawcę. Informacje dotyczą wyłącznie transakcji, o których mowa w ramach art. 17 ust. 1 pkt 7 i 8 u.p.t.u. Stąd też wymagana w tych wypadkach jest analiza okoliczności, w których dochodzi do transakcji.

 

Czytaj także: Przedsiębiorca, który dokonuje rejestracji dla celów VAT-UE składa VAT-R

 

Ewentualny obowiązek składania IPOK jest niezależny od raportowania na deklaracjach VAT-UE. Zatem podatnik zobowiązany do składania IPOK nie jest automatycznie zobowiązany do składania VAT-UE i na odwrót. Obowiązek przekazania do ministerstwa odpowiedniej informacji wynika wyłącznie z tytułu i zakresu dokonywanych przez niego czynności.

Uwaga!

Podatnicy, którzy ustanowili przedstawiciela podatkowego będą składali IPOK przez ten podmiot (art. 18 c ust. 1 pkt 1 u.p.t.u.)

(...)

Czytaj więcej: Kompas Księgowo-Kadrowy