Pytanie:
Czy papugarnię, która posiada więcej niż 15 gatunków papug i więcej niż 50 osobników, można uznać za ogród zoologiczny, na utworzenie którego wymagane jest zezwolenie GDOŚ w trybie art. 67 ustawy z 16.04.2004 r. o ochronie przyrody - dalej u.o.p. i czy podlegają one również zgłoszeniu do rejestru, o którym mowa w art. 64 u.o.p.? Jeżeli w papugarni jest mniej niż 15 gatunków i mniej niż 50 okazów, to czy każdy okaz podlega zgłoszeniu do rejestru prowadzonego przez starostę?
Odpowiedź:
W mojej ocenie, hodowla papug (podobnie jak fok w fokarium) w celu ich ekspozycji w liczbie większej niż 15 gatunków dziko występujących i więcej niż 50 okazów może mieć status ogrodu zoologicznego, jeżeli podmiot prowadzący taką hodowlę realizuje cele wskazane w art. 69 ust. 1 u.o.p. i uzyskał zezwolenie GDOŚ w trybie art. 67 u.o.p. Papugi przetrzymywane w ZOO nie podlegają wpisowi do rejestru prowadzonego przez starostę, o czym mowa w art. 64 ust. 3 u.o.p., ale ich posiadacz musi prowadzić dokumentację hodowlaną, o czym mowa w art. 69 ust. 1 pkt 5 u.o.p., która zawiera dane wskazane w art. 69 ust. 2 u.o.p.
Statusu ogrodu zoologicznego nie uzyska papugarnia w rozumieniu miejsca, w którym eksponowanych jest publicznie nie więcej niż 15 gatunków tych zwierząt i łącznie nie więcej niż 50 okazów gadów, ptaków i ssaków. Takie papugi muszą zostać zarejestrowane w starostwie, a sama hodowla musi zostać zgłoszona do powiatowego lekarza weterynarii, także wtedy gdy jedynym celem prowadzącego ją jest ekspozycja ptaków i ewentualne ich rozmnażanie w celu późniejszej ekspozycji.
Uzasadnienie:
Samo wskazanie w definicji ogrodu zoologicznego elementu, jakim jest eksponowane publicznie więcej niż 15 gatunków zwierząt i łącznie więcej niż 50 okazów ptaków, nie czyni z papugarni ogrodu zoologicznego. Z definicji ogrodu zoologicznego wynika, że musi to być urządzony i zagospodarowany teren wraz z infrastrukturą techniczną i budynkami funkcjonalnie z nim związanymi, gdzie są przetrzymywane oraz eksponowane publicznie przez co najmniej 7 dni w roku, żywe zwierzęta gatunków dziko występujących (art. 5 pkt 11 u.o.p.). Jednakże w przepisach rozdziału 3 "Ogrody botaniczne, ogrody zoologiczne oraz ośrodki rehabilitacji zwierząt" wymienione są cele, dla których zakłada się ogród i obowiązki podmiotów prowadzących ogród. Jeżeli cel założenia i prowadzenia ogrodu jest spełniony, a także spełnione są wymagania rozporządzenia Ministra Środowiska z 20.12.2004 r. w sprawie warunków hodowli i utrzymywania poszczególnych grup gatunków zwierząt w ogrodzie zoologicznym, rozporządzenia Ministra Środowiska z 10.12.2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w ogrodach zoologicznych, to takie miejsce może uzyskać status ogrodu zoologicznego.
| Ustawa o ochronie przyrody. Komentarz | |
 |
Krzysztof Gruszecki
 |
Należy ponadto mieć na względzie, że w ogrodach zoologicznych hoduje się i utrzymuje zwierzęta urodzone i wychowane poza środowiskiem przyrodniczym, które poza ogrodem nie mają szansy przeżycia oraz jeżeli wymaga tego ochrona populacji lub gatunku albo realizacja celów naukowych.
Jeżeli papugarnia nie uzyskała statusu ogrodu zoologicznego (nawet gdy jej posiadacz przetrzymuje w niej więcej niż 15 gatunków papug i więcej niż 50 osobników), każdy z ptaków musi zostać zarejestrowany u starosty, chyba że dany ptak jest zwolniony z tej rejestracji.
Hodowlę papug traktuje się jako pozarolniczą działalność gospodarczą, wymagającą uzyskania wpisu do CEIDG oraz zgłoszenia do powiatowego lekarza weterynarii - jest to działalność nadzorowana, zgodnie z art. 1 pkt 1 lit. l w związku z art. 5 ustawy z 11.03.2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.
Zgodnie z rozporządzeniem Komisji UE nr 1320/2014 z 1.12.2014 r. zmieniającym rozporządzenie Rady (WE) nr 338/97 w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi (Dz.U. L z 2014.361.1. z 17.12.2014) - dalej rozporządzenie 1320/2014, obowiązek rejestracji papug wynika z zapisu załącznika B do rozporządzenia 1320/2014, który brzmi: "PSITTACIFORMES spp. (II) z wyjątkiem Agapornis roseicollis (nierozłączka czerwonoczelna), Melopsittacus undulatus (papużka falista), Nymphicus hollandicus (nimfa) oraz Psittacula krameri (aleksandretta obrożna), które nie są objęte załącznikami do niniejszego rozporządzenia". W praktyce oznacza to, że obowiązkiem rejestracji objęte są wszystkie papugi wskazane w załączniku A i B do rozporządzenia 1320/2014.
