Czy zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych może mieć wartość ujemną?

W 2015 r. podatnik wykonał usługę na podstawie umowy o dzieło. W PIT-11 za 2015 r. wykazano odpowiednio: przychód w kwocie 3600 zł, koszty uzyskania przychodu w kwocie 720 zł oraz zaliczkę na podatek dochodowy w kwocie 518 zł. W 2016 r. kontrola ZUS zakwestionowała umowę o dzieło i uznała ją jako umowę zlecenie, z której obowiązkowa była tylko składka na ubezpieczenie zdrowotne. W związku z tym dokonano korekty listy płac i tak: przychód i koszty pozostały bez zmian, natomiast pojawiła się składka na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 9% w kwocie 324 zł, a podlegająca odliczeniu od podatku w wysokości 7,75% w kwocie 279 zł oraz obniżeniu uległa zaliczka na podatek dochodowy, która po korekcie wynosi 239 zł.

Wystawiłam PIT-11 za 2016 r., w którym wskazano odpowiednio: przychód w kwocie 0 zł, koszty uzyskania przychodu w kwocie 0 zł, zaliczkę na podatek dochodowy -279 zł (nadpłata) oraz składkę zdrowotną podlegająca odliczeniu w kwocie 279 zł. Podatnik kwestionuje prawidłowość tego PIT-11, uważa, że nie może być ujemna zaliczka na podatek dochodowy.

Pytanie:
Jeśli ma rację to jak powinien być wystawiony prawidłowy PIT-11 za 2016 r.?

Odpowiedź:
Pracownik ma rację - zaliczka na podatek nie może mieć wartości ujemnej.
Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - dalej u.p.d.o.f., osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności wykonywanej osobiście (w tym umowy zlecenia i o dzieło) osobom fizycznym mającym w Polsce miejsce zamieszkania, są obowiązane jako płatnicy pobierać zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 u.p.d.o.f. oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez ubezpieczonego, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 u.p.d.o.f.
Płatnicy są także zobowiązani przekazać zaliczki do urzędu skarbowego. W myśl art. 42 ust. 1 u.p.d.o.f. płatnicy powyżsi przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby.
W terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy powyżsi są obowiązani przesłać podatnikom oraz urzędom skarbowym, przy pomocy których naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika wykonują swoje zadania- imienne informacje o wysokości dochodu sporządzone według ustalonego wzoru (PIT-11) - zob. art. 42 ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.f.
W efekcie PIT-11 sporządza się, jeżeli podatnik uzyskał przychody z danego stosunku. Tymczasem w naszym przypadku, podatnik nie uzyskał przychodu. Jedynym zdarzeniem wywołującym skutki podatkowe było naliczenie składek na ubezpieczenie zdrowotne, co doprowadziło do nadpłaty podatku. Brak przychodów podatkowych oznacza, że płatnik w ogóle nie miał obowiązku sporządzenie tego formularza. Informacje o składkach mogą być przekazane w dowolnej formie - np. poprzez przekazanie pracownikowi zestawienia potrąconych składek. Zestawienie to warto również przekazać do urzędu skarbowego, gdyż inaczej w US nie będą się zgadzać składki.

[Uwaga! Odpowiedź na to pytanie jest już nieaktualna od 1 stycznia 2017 r.]