Pytanie:
Czy w wyłączeniach konsolidacyjnych należy ująć różnice kursowe z tytułu wyceny bilansowej pożyczek pomiędzy podmiotami powiązanymi – metoda konsolidacji pełnej?
Spółka A jest podmiotem dominującym sporządzającym sprawozdanie finansowe w PLN.
Spółka B jest podmiotem zależnym od A sporządzającym sprawozdanie finansowe w UAH.
Waluta prezentacyjna w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym – PLN.
Na dzień bilansowy B ma zobowiązanie z tytułu otrzymanej od A pożyczki w kwocie 10.000 EUR (waluta transakcyjna). W jednostkowych sprawozdaniach finansowych dokonano wyceny bilansowej – przeliczenie na lokalną walutę (PLN w A, UAH w B).
Wycena do konsolidacji – korekta bilansowa:
A: 10.000 EUR x (kurs średni NBP na dzień bilansowy EUR/PLN)
B: 10.000 EUR x (kurs średni NBP na dzień bilansowy EUR/PLN)
Jak należy postępować z bilansowymi różnicami kursowymi w jednostkowych sprawozdaniach, które powstały przed wyceną do konsolidacji?

 

Odpowiedź:
Różnice kursowe wynikające z umowy pożyczki zawartej pomiędzy podmiotem dominującym a podmiotem zależnym powinny być wyłączone ze skonsolidowanego sprawozdania finansowego. W sprawozdaniu jednostkowym powinniście Państwo naliczać różnice kursowe na każdy dzień bilansowy. Różnice kursowe wykazane w sprawozdaniach jednostkowych a wynikające z pożyczek grupowych powinny zostać wyeliminowane ze sprawozdania skonsolidowanego.
Sprawozdanie finansowe skonsolidowane sporządza się z wyłączeniem transakcji grupowych. Takie sprawozdanie ma odzwierciedlić sytuację finansową grupy tak, jakby w ogóle nie doszło do transakcji pomiędzy spółką dominującą a spółką zależną. Zatem w sprawozdaniu skonsolidowanym należy wyłączyć zarówno odsetki jak i różnice kursowe powstałe w związku z zawarciem umowy pożyczki. W sprawozdaniach jednostkowych powinniście Państwo wycenić pożyczkę w stosunku do waluty transakcyjnej. Wycena powinna następować na każdy dzień bilansowy. Czyli w przypadku spółki A różnice kursowe powstaną w wyniku zmiany kursu walutowego EUR/PLN. Różnice kursowe w sprawozdaniu jednostkowym powinny zostać uwzględnione w rachunku zysków i strat w działalności finansowej.
Jak rozumiem EUR nie jest walutą funkcjonalną żadnej ze spółek. W takiej sytuacji należy rozważyć, czy nie zachodzi obowiązek wydzielenia instrumentu pochodnego z umowy pożyczki. Jego ewentualna ewidencja nastąpiłaby jedynie w sprawozdaniach jednostkowych.