Inwestor zgłosił budowę maneżu treningowego dla koni o średnicy 14,0 m i wysokości 3,5 m.
Czy organ powinien uznać maneż za obiekt małej architektury i przyjąć zgłoszenie na jej budowę, czy jest to obiekt wymagający pozwolenia na budowę?
Zgodnie z art. 3 pkt 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) - dalej pr. bud. przez obiekt małej architektury - należy rozumieć "niewielkie obiekty, a w szczególności:
- kultu religijnego, jak: kapliczki, krzyże przydrożne, figury,
- posągi, wodotryski i inne obiekty architektury ogrodowej,
- użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku, jak: piaskownice, huśtawki, drabinki, śmietniki".

Jak wynika z powyższego przepisu nie zawiera on katalogu zamkniętego obiektów małej architektury, o czym świadczy użycie zwrotu "w szczególności". Jednak niezbędną przesłanką do zaliczenia obiektu budowlanego do tej kategorii jest to, aby można było przypisać mu cechę "niewielkiego". Kwalifikacja obiektu budowlanego do obiektów małej architektury zawsze będzie więc uzależniona od konkretnej sytuacji i będzie przedmiotem oceny organu administracji architektoniczno-budowlanej. Podobnie wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 20 lipca 2006 r., II SA/Bk 213/06, w którym stwierdził m.in., że "ocena, w świetle art. 3 pkt 4 lit. a Prawa budowlanego, że obiekt jest "niewielki" nie polega tylko na stwierdzeniu jego bezwzględnych wymiarów (wysokości, szerokości, długości), ale wymaga odniesienia wielkości planowanego obiektu do jego usytuowania w konkretnej przestrzeni. Nie bez znaczenia będzie porównanie wysokości otaczających budowli oraz zasięgu terenu, na którym ma być posadowiona inwestycja, jak również rodzaj przyjętej konstrukcji (konstrukcja ciężka, betonowa, czy lekka, ażurowa). Stąd też, definicja "obiektu małej architektury" zamieszona w art. 3 pkt 4 Prawa budowlanego nie jest ścisła i precyzyjna, albowiem wskazanie przez ustawodawcę konkretnych wymiarów "obiektu małej architektury" w miejsce określenia "niewielkiego obiektu" nie mogłoby znaleźć zastosowania powszechnego. Nieprecyzyjna definicja "obiektu małej architektury" powoduje to, że należy ją interpretować indywidualnie do danego stanu faktycznego sprawy".

Jednak wydaje się słuszne przyjęcie, że obiekt budowlany – maneż treningowy dla koni o średnicy 14,0 m. i wysokości 3,5 m. nie powinien być zaliczany do obiektów małej architektury, gdyż nawet w odniesieniu do dużej przestrzeni nie posiada on cechy "niewielkiego" obiektu. Wymaga więc uzyskania pozwolenia na budowę, a nie zgłoszenia. W związku z powyższym organ administracji architektoniczno-budowlanej powinien wnieść sprzeciw do zgłoszenia na podstawie art. 31 ust. 1 pkt 1 pr. bud., zgodnie z którym "właściwy organ wnosi sprzeciw, jeżeli zgłoszenie dotyczy budowy lub wykonywania robót budowlanych objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę".

Maciej Jastrzębski