Pytanie
Czy nieczynna infrastruktura pozostawiona w gruncie po przebudowie, modernizacji lub rozbiórce zawsze jest odpadem?
Czy zawsze jest obowiązek jej zagospodarowania zgodnie z przepisami ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach – dalej u.o.?
Kto jest zobowiązany do zagospodarowania tego odpadu - jego wytwórca, czyli podmiot wykonujący przebudowę na zlecenie, czy właściciel tej infrastruktury?
Kto poniesie konsekwencje prawne z tytułu jej nieusunięcia i na jakiej podstawie prawnej?
Zadającemu pytanie znany jest wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 grudnia 2008 r., II OSK 1688/07, z którego wynika, że infrastruktura pozostawiona w gruncie zawsze będzie odpadem wymagającym zagospodarowania. Stosowanie tego założenia w praktyce jest ze względów ekonomicznych nierealne. W sytuacji gdy zmieniany jest przebieg trasy przewodu elektrycznego lub kanalizacji lub innej sieci, a jej fragmenty znajdują się pod nawierzchnią utwardzoną lub inną infrastrukturą, której przebudowa nie jest planowana, w naszym przekonaniu, trudno dostępne (w tym ze względów finansowych) elementy sieci, należy pozostawić. Rozkucie fragmentów nawierzchni (nawierzchnie o dużej wytrzymałości bywają bardzo kosztowne), a następnie odtworzenie jej po wydobyciu infrastruktury podziemnej może spowodować wysokie koszty, wielokrotnie podrażające przedsięwzięcie, czyniąc je zbliżonymi do kosztów wielkiej budowy, podczas gdy jest to niewielka przeróbka, z jakichś względów niezbędna. Istnieje również infrastruktura wbudowana w budowle, nawierzchnie, np. tor poddźwigowy. Kiedy jest on likwidowany – tor przebiegający w gruncie odcina się i zagospodarowuje, ale część toru w nawierzchni utwardzonej pozostaje. W funkcjonowaniu nawierzchni obecność toru nie przeszkadza. Jego usunięcie (wraz z fundamentem), a następnie odtworzenie nawierzchni generuje dodatkowe wysokie koszty, wydane na inwestycję niepoprawiającą funkcjonowania firmy, nieprzynoszącą korzyści, co jest sprzeczne z sensem inwestycji i prowadzeniem wszelkiej działalności gospodarczej. Proszę o określenie sytuacji, w których pozostawienie nieczynnej infrastruktury w gruncie po przebudowie lub rozbiórce jest dozwolone i na jakie przepisy można się powołać.
Proszę o określenie, w którym momencie fragment odłączanej infrastruktury podziemnej, której dalszego użytkowania nie planuje się, staje się odpadem: czy w momencie fizycznego odcięcia jej w trakcie budowy, czy w momencie wydobycia na powierzchnię, czy w momencie zakończenia budowy, określonego np. datą uzyskania pozwolenia na użytkowanie?
Określenie terminu uznania infrastruktury za odpad jest istotne, zwłaszcza w przypadku odpadów, które podlegają unieszkodliwieniu - rok na zagospodarowanie to okres stosunkowo krótki. Niektóre budowy trwają lata i ze względu na założenia techniczno-organizacyjne nie zawsze możliwe jest wydobycie infrastruktury odłączanej w czasie wymaganym przez u.o. Rozważamy również możliwość nadania statusu odpadu infrastrukturze, dla której została przeprowadzona pełna procedura finansowo-księgowa: "likwidacji środka trwałego".