Czy można wydać pozwolenie wodnoprawne na pobór wód powierzchniowych z ujęć wody wykonanych bez wymaganego pozwolenia wodnoprawnego? Czy w takiej sytuacji można odmówić wydania pozwolenia wodnoprawnego na pobór wody i na jakiej podstawie?
Prawo wodne nie zawiera przepisów, które mogłyby stanowić podstawę do odmowy udzielenia pozwolenia wodnoprawnego na szczególne korzystanie z wód w sytuacji, gdy urządzenia wodne zostały wykonane bez wymaganego prawem pozwolenia wodnoprawnego.
Należy jednak zwrócić uwagę, że stosownie do art. 64a ust. 5 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019, z późn. zm.) – dalej pr. wod., jeżeli właściciel urządzenia wodnego wykonanego bez pozwolenia wodnoprawnego nie wystąpił z wnioskiem o jego legalizację, lub nie uzyskał decyzji o legalizacji urządzenia wodnego, organ właściwy do wydania pozwolenia wodnoprawnego nakłada na właściciela tego urządzenia, w drodze decyzji, obowiązek likwidacji urządzenia, ustalając warunki i termin wykonania tego obowiązku. Zwracam uwagę, że z brzmienia przepisu wynika, że nie jest to decyzja uznaniowa, lecz obligatoryjna. W związku z powyższym, z chwilą uzyskania informacji, o istnieniu urządzenia wodnego (ujęcia wody) wykonanego bez pozwolenia wodnoprawnego, organ z urzędu ma obowiązek wszcząć postępowanie w sprawie likwidacji tego urządzenia, wydać decyzję nakładającą obowiązek likwidacji urządzenia, a następnie odmówić pozwolenia na szczególne korzystanie z uwagi na nałożony obowiązek likwidacji urządzenia. Zwracam jednak uwagę, że z chwilą gdy decyzja o likwidacji urządzenia stanie się ostateczna nie będzie żadnej możliwości, aby taką decyzję wycofać z obrotu prawnego.

Uwagi:
Jeżeli zatem zasoby wodne pozwalają na wydanie pozwolenia wodnoprawnego na szczególne korzystanie z wód i nie ma przeszkód, aby wydać decyzję o legalizacji urządzenia, to wnioskodawca powinien wycofać wniosek o udzielenie pozwolenia wodnoprawnego na szczególne korzystanie z wód, przygotować niezbędne dokumenty i złożyć wniosek o legalizację urządzenia, stosownie do art. 64a ust. 1 pr. wod.

Lucyna Osuch-Chacińska